25 Ιανουαρίου – Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος

Από τους Θεολογικούς του Λόγους

Α. Προϋποθέσεις της αληθινής Θεολογίας.

« Δεν είναι «δουλειά» του καθενός, ταλαίπωροι, να φιλοσοφεί περί Θεού! Δεν είναι του καθενός! Δεν είναι τόσο «φθηνό» το πράγμα· ούτε και (κάτι που μπορούν να το κάμουν) αυτοί που σύρονται κατά γής (οι εμπαθείς). Και θα προσθέσω. Ούτε πάντοτε! Ούτε σε όλους! Ούτε καθ’ όλα (είναι αυτό κατορθωτό), αλλά μερικές μόνο φορές! Και από μερικούς! Και σε ένα περιωρισμένο μέτρο.

            Και όχι σε όλους μεν· διότι

Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος

  Εορτάζει στις 25 Ιανουαρίου εκάστου έτους.

Θεοῦ γινώσκειν ὀρθοδόξως οὐσίαν,

Χριστιανοῖς λεγάτον ἐκ Γρηγορίου.

Εἰκάδι Γρηγόριος Θεορήμων ἔκθανε πέμπτῃ.

Βιογραφία

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος γεννήθηκε το 329 μ.Χ. στην Αριανζό, κωμόπολη της Καππαδοκίας, από τον Γρηγόριο, επίσκοπο Ναζιανζού (1η Ιανουαρίου) και την Νόννα (5 Αυγούστου).

Έχει δύο αδέρφια: τον Καισάρειο (βλέπε 9 Μαρτίου) και τη πασίγνωστη για την ευσέβειά της αδερφή Γοργονία (βλέπε 23 Φεβρουαρίου).

Στη Ναζιανζό, διδάσκεται τη στοιχειώδη εκπαίδευση, ενώ τη μέση στη Καισάρεια, όπου γνωρίζεται με το συμμαθητή του Μέγα Βασίλειο (βλέπε 1 Ιανουαρίου).

Έπειτα, πηγαίνει κοντά σε περίφημους διδασκάλους της ρητορικής στη Παλαιστίνη και στην Αλεξάνδρεια και, τέλος, στα Πανεπιστήμια της Αθήνας. Οι σπουδές του διήρκεσαν 13 ολόκληρα χρόνια (από 17 έως 30 ετών).

Μετά τις σπουδές στην Αθήνα ο Γρηγόριος επιστρέφει στη πατρίδα του μονολότι του πρόσφεραν έδρα Καθηγητή Πανεπιστημίου.

Τα τρία φώτα

Όταν αναφέρω τον Θεόν, ας σας φωτίζουν ένα και, ταυτοχρόνως,τρία φώτα. Τρία μεν λόγω των ιδιοτήτων, δηλαδή των υποστάσεων, εάν προτιμά κανείς να τους ονομάζη έτσι, η των προσώπων (διότι δεν πρόκειται να φιλονικήσωμεν διά τα ονόματα, όταν οι λέξεις έχουν την ίδιαν σιημασίαν). Ένα δε λόγω της ενότητος της ουσίας, δηλαδή της θεότητας. Διότι διαιρούνται, ενώ παραμένουν αδιαίρετα, διά να το είπω έτσι, και ενώνονται, ενώ παραμένουν διηρημένα. Διότι η θεότης είναι εν, το οποίον διακρίνεται εις τρία, και τρία τα οποία είναι ένα. Εκείνα εις τα οποία υπάρχει η θεότης, η διά να ακριβολογήσω περισσότερον, εκείνα τα οποία αποτελούν την θεότητα. Θα αποφύγωμεν δε τας υπερβολάς και τας παραλείψεις, χωρίς να κάμωμεν ούτε την ένωσιν σύγχυσιν, ούτε την διαίρεσιν αποξένωσιν. Διότι διά ποίον λόγον θα πρέπει η να συγχωνεύωμεν κακώς τον Θεόν η να τον διαχωρίζωμεν εις άνισα πρόσωπα;

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος

Σήμερα η Εκκλησία εορτάζει και τιμά την ιερή μνήμη του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου. Ο άγιος Γρηγόριος είναι ένας από τους τρεις μεγάλους ιεράρχες και οικουμενικούς διδασκάλους της Εκκλησίας μαζί με τον Μέγα Βασίλειο και τον Ιωάννη το Χρυσόστομο. Μετά τον απόστολο και ευαγγελιστή Ιωάννη, είναι ο δεύτερος στον οποίο η Εκκλησία απένειμε τον τίτλο του Θεολόγου, ο τρίτος είναι ο άγιος Συμεών ο νέος Θεολόγος. Ο άγιος Γρηγόριος ειδικώτερα είναι ο τριαδικός θεολόγος, γιατί σε κάθε του λόγο κεντρική διδασκαλία του είναι πάντα το μυστήριο της Αγίας Τριάδος. Στον πέμπτο θεολογικό λόγο του γράφει, οι πιστοί «προσκυνούσι τον Πατέρα, τον Υιόν και το Άγιον Πνεύμα, μίαν Θεότητα…».

Το μέγα πλούτος

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος

Άλλοι λατρεύουν το χρυσάφι, άλλοι τ’ ασήμι και κάποιοι τα κατάφορτα

τραπέζια, αστεία παιχνίδια της ζωής,

Άλλοι τ’ ωραία μετάξια, τούτοι τ’ αγροκτήματα,

το στάρι όπου καρπίζει, εκείνοι τα κοπάδια με τα ζωντανά.

Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος «Οι μεταφράσεις των λειτουργικών κειμένων»

Tον τελευταίο καιρό επιτείνεται μια τάση που παρετηρείτο και παλαιότερα, δηλαδή επικρατεί μια «φρενίτις» μεταφράσεων των λειτουργικών κειμένων και μάλιστα των λειτουργικών ευχών με απρόβλεπτες συνέπειες.

Ο άγιος Γρηγόριος στέλνει μια επιστολή σε πνευματική του θυγατέρα…

Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος έστειλε σε μια πνευματική του θυγατέρα , ( την Ολυμπιάδα) ,την κατωτέρω επιστολή σα « δώρο » για τον γάμο της, που μόλις τέλεσε. Η κατωτέρω επιστολή έχει βάθος Θεολογίας και ψυχολογίας. Και πάνω απ’; όλα δίνει στη σύζυγο πολύτιμες συμβουλές για έναν πετυχημένο γάμο.

Γράφει λοιπόν ο Άγιος:

« Κόρη μου, στους γάμους σου εγώ ο πνευματικός σου πατέρας, ο Γρηγόριος, σου κάνω δώρο τούτο το ποίημα. Και είναι ό,τι καλλίτερο η συμβουλή του πατέρα:

Άκου λοιπόν Ολυμπιάδα μου :