Το γιαταγάνι των αγίων Τεσσάρων Νεομαρτύρων

Το 1824 αποκεφαλίστηκαν στο Ρέθυμνο, μετά από βασανιστήρια, τέσσερις νέοι άντρες από το χωριό Μέλαμπες της επαρχίας Αγίου Βασιλείου. Ο Γεώργιος, ο Αγγελής, ο Μανουήλ και ο Νικόλαος. Συγγενείς μεταξύ τους, ήταν κρυπτοχριστιανοί, δηλαδή χριστιανοί που παρίσταναν τους μουσουλμάνους από το φόβο των φανατικών Τουρκοκρητικών (όπως πολλοί στην Κρήτη κατά την Τουρκοκρατία, καθώς είπαμε). Όταν όμως ξέσπασε η επανάσταση του 1821 (στην οποία η Κρήτη συμμετείχε ενεργά), εκδήλωσαν ανοιχτά τη χριστιανική τους ιδιότητα.

Οι άγιοι Νεομάρτυρες Μανουήλ, Θεόδωρος, Γεώργιος, Μιχαήλ και Γεώργιος εκ Σαμοθράκης

Μαρτύρησαν  στη Μάκρη της Θράκης στις 6 Απριλίου 1835, Δευτέρα του Θωμά.

Όλοι  οι άγιοι κατάγονταν από τη Σαμοθράκη  εκτός από τον Μιχαήλ, ο οποίος καταγόταν από την Κύπρο. Όταν έγινε η επανάσταση του 1821 επέδραμαν πολλοί Τούρκοι από τις γύρω περιοχές στη Σαμοθράκη και κατέσφαξαν το μεγαλύτερο μέρος των κατοίκων, ιδιαίτερα τους  άνδρες, τις δε γυναίκες και τα παιδιά τους πούλησαν σκλάβους σε διάφορα μέρη από την πατρίδα τους. Ανάμεσα σε αυτούς ήταν και οι Άγιοι μάρτυρες, οι οποίοι σκλαβώθηκαν και με τη βία αρνήθηκαν τον Χριστό και έγιναν μουσουλμάνοι. Μάλιστα ο Μανουήλ ο οποίος πουλήθηκε στην Αίγυπτο, έμαθε και την αραβική γλώσσα και επιδόθηκε στη μελέτη του Κορανίου και των άλλων βιβλίων των Αράβων.

Οι άγιοι Νεομάρτυρες Μανουήλ, Θεόδωρος, Γεώργιος, Μιχαήλ και Γεώργιος εκ Σαμοθράκης

Μαρτύρησαν  στη Μάκρη της Θράκης στις 6 Απριλίου 1835, Δευτέρα του Θωμά.

Όλοι  οι άγιοι κατάγονταν από τη Σαμοθράκη  εκτός από τον Μιχαήλ, ο οποίος καταγόταν από την Κύπρο. Όταν έγινε η επανάσταση του 1821 επέδραμαν πολλοί Τούρκοι από τις γύρω περιοχές στη Σαμοθράκη και κατέσφαξαν το μεγαλύτερο μέρος των κατοίκων, ιδιαίτερα τους  άνδρες, τις δε γυναίκες και τα παιδιά τους πούλησαν σκλάβους σε διάφορα μέρη από την πατρίδα τους. Ανάμεσα σε αυτούς ήταν και οι Άγιοι μάρτυρες, οι οποίοι σκλαβώθηκαν και με τη βία αρνήθηκαν τον Χριστό και έγιναν μουσουλμάνοι. Μάλιστα ο Μανουήλ ο οποίος πουλήθηκε στην Αίγυπτο, έμαθε και την αραβική γλώσσα και επιδόθηκε στη μελέτη του Κορανίου και των άλλων βιβλίων των Αράβων.

Ο άγιος Νεομάρτυς Μανουήλ από τα Σφακιά

Μαρτύρησε στη Χίο στις 15 Μαρτίου 1792

Μικρό παιδί πήραν τον Μανουήλ σκλάβο οι Τούρκοι, όταν υπέταξαν τα Σφακιά , μετά από κάποια ανταρσία. Βλέποντάς τον έξυπνο και αποδοτικό στις δουλειές που του ανέθεταν , του έκαναν περιτομή και τον εξισλάμισαν με τη βία. Αλλά ο ευλογημένος νέος δεν αποδέχθηκε τον εξισλαμισμό του, έκανε τα αδύνατα δυνατά να φύγει από εκεί και πράγματι κατάφερε να δραπετεύσει και να πάει στη Μύκονο. Εκεί εξομολογήθηκε, έκανε τον κανόνα του, χρίσθηκε με το Άγιο Μύρο και ζούσε ως Χριστιανός.

Όσιος Μάξιμος ο Καυσοκαλύβης (13 Ιανουαρίου ±1365)

Σύναξις Αγιορειτών Αγίων. Στο κέντρο διακρίνεται ο Άγιος Μάξιμος ο Καυσοκαλύβης.

Γεννήθηκε στη Λάμψακο, πού ήταν περίφημη μικρασιατική πόλη παρά τον Ελλήσποντο, από ενάρετους γονείς. Μόλις δεκαεπτά ετών αναχωρεί της οικίας του, ο κατά κόσμον Μανουήλ, και έρχεται στο όρος του Γάνου της Ανατολικής Θράκης, όπου ασπάζεται τον μοναχισμό. Μετά την κοίμηση του ενάρετου Γέροντος του Μάρκου επισκέπτεται πολλούς ασκητές στο Παπίκιον όρος της Θράκης και ιερά προσκυνήματα της Κωνσταντινουπόλεως προς ωφέλεια ψυχής. Μέσα στον κόσμο «υπεκρίνετο μωρίαν, και εφαίνετο εις τους ανθρώπους σαλός, ο κατά αλήθειαν σοφός, διά να μην του αποτίναξη τον καρπόν της αρετής ο άνεμος της ανθρωπαρεσκείας». Στην Κωνσταντινούπολη γνωρίσθηκε με τον αυτοκράτορα Ανδρόνικο Παλαιολόγο και τον πατριάρχη άγιο Αθανάσιο.
Κατόπιν φθάνει στο Άγιον Όρος και πρώτα υποτάσσεται στο κοινόβιο της Μεγίστης Λαύρας υπηρετώντας τους πατέρες με τα πιο ευκαταφρόνητα διακονήματα. Εκεί δέχεται θεία οράματα και ανεβαίνει στην κορυφή του Άθωνα, όπου η Θεοτόκος, η κυρία του Όρους, του λέει:

Οι Άγιοι τέσσερες Νεομάρτυρες Αγγελής, Μανουήλ, Γεώργιος και Νικόλαος από το χωριό Μέλαμπες της Κρήτης

Μαρτύρησαν στο Ρέθυμνο στις 28 Οκτωβρίου 1824

Όταν καταλήφθηκαν οι διάφορες περιοχές της αυτοκρατορίας από τους Τούρκους , πολλοί Χριστιανοί, μη υποφέροντας τις διάφορες πιέσεις εκ μέρους των κατακτητών , εφέροντο εξωτερικά ως οθωμανοί, μυστικά όμως παρέμεναν Χριστιανοί. Δηλαδή βάπτιζαν τα παιδιά τους , παντρεύονταν κατά την τάξη της Ορθόδοξης Εκκλησίας και όταν πέθαιναν πρώτα ερχόταν κρυφά ο ιερέας και τελούσε τη νεκρώσιμη ακολουθία και ύστερα ανακοινωνόταν ο θάνατος και κηδευόταν ο νεκρός ως μουσουλμάνος. Τηρούσαν τις νηστείες , τις εορτές, τα χριστιανικά ήθη και έθιμα κρυφά. Φανερά έκαναν περιτομή, είχαν μουσουλμανικά ονόματα , έκαναν τους γάμους και τις κηδείες και όλη τη ζωή του μουσουλμάνου. Είχαν δε και κρυφούς ιερείς πολλοί από τους οποίους φανερά ήταν χοτζάδες. Όλοι αυτοί ονομάζονταν κρυπτοχριστιανοί. Σε ολόκληρη την αυτοκρατορία υπήρχαν κρυπτοχριστιανοί. Έτσι και στην Κρήτη , από την εποχή της κατάκτησής από τους Τούρκους, υπήρχαν πολλοί κρυπτοχριστιανοί .

Οι άγιοι Μανουήλ και Αγγελής ήταν αδέλφια μεταξύ τους ενώ και οι τέσσερες ήταν ξαδέλφια. Είχαν γεννηθεί κρυπτοχριστιανοί ,όπως οι γονείς τους και οι πρόγονοί τους. Κατάγονταν από την κωμόπολη Μέλαμπες του νομού Ρεθύμνου και ήταν έγγαμοι με οικογένειες.

Μνήμη της αοιδίμου και παμμακαρίστου βασιλίσσης Ειρήνης, της μετονομασθείσης Ξένης μοναχής – 13 Αυγούστου

Η Παναγία με τον Χριστό ανάμεσα στον αυτοκράτορα Ιωάννη Β΄ και την σύζυγό του Ειρήνη. Ψηφιδωτό στην Αγία Σοφία της Κωνσταντινούπολης (1118).

Έζησε τον 12ο αιώνα μ.Χ. και ήταν κόρη ωραία και ενάρετη. Αυτό το παρατήρησε ο βασιλιάς Αλέξιος ο Κομνηνός και την πάντρεψε με το γιο του Ιωάννη, τον επονομαζόμενο Καλοϊωάννη λόγω των πολλών του αρετών. Η ενάρετη λοιπόν βασίλισσα Ειρήνη, ξόδευε με απλοχεριά σε φιλανθρωπικά έργα, μόνη μάλιστα πήγαινε σε φτωχικές καλύβες, για να δώσει όχι μόνο χρήματα, αλλά και ανώτερη ενίσχυση και παρηγοριά της ελπίδας στο Χριστό. Επίσης έκτισε γηροκομεία και ξενώνες, και άφησε σ’ αυτά μεγάλα χρηματικά ποσά για την ασφαλή και άνετη συντήρηση τους. Στη συνέχεια όμως, η Ειρήνη δοκίμασε μεγάλες θλίψεις. Ο άντρας της σε μια εκστρατεία του στη Συρία το 1143, πέθανε. Αργότερα το ίδιο συνέβη και με τα δύο από τα τέσσερα παιδιά της. Τότε η Ειρήνη, θέλησε να βρει ανακούφιση στις θλίψεις της μέσα στη μοναχική ζωή. Αφού λοιπόν πήρε και τη συγκατάθεση του βασιλιά γιου της Μανουήλ, αποσύρθηκε στη μονή Παντοκράτορος, όπου και έγινε μοναχή, μετονομασθείσα Ξένη. Εκεί τη βρήκε ο θάνατος και την κήδευσαν με μεγάλη απλότητα, όπως η ίδια το επιθυμούσε. Διότι λίγο πριν πεθάνει έλεγε, ότι η βασίλισσα Ειρήνη είχε πεθάνει προ πολλού, και δεν έμενε πλέον παρά μόνο η μοναχή Ξένη.

Πηγή: http://www.synaxaristis.googlepages.com/13αυγουστου