Η Κυριακή προσευχή

Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς, αγιασθήτω το όνομά σου· ελθέτω η βασιλεία σου· γενηθήτω το θέλημά σου, ως εν ουρανώ και επί της γης. Τον άρτον ημών

Ω γλυκύ μου έαρ (Nektaria Karantzi)

Ύμνοι Μεγάλης Παρασκευής Εγκώμια: Α’-Β´-Γ´ Στάση

Εγκώμια: Α’ Στάση

Ύμνοι Μεγάλης Παρασκευής.Ότε εκ του ξύλου…

Ότε εκ του ξύλου…

Ακούστε εδώ

Επιτάφιος θρήνος

Σὲ τὸν ἀναβαλλόμενον τὸ φῶς ὥσπερ ἱμάτιον,

καθελὼν Ἰωσὴφ ἀπὸ τοῦ ξύλου σὺν Νικοδήμῳ,

καὶ θεωρήσας νεκρόν, γυμνόν, ἄταφον,

εὐσυμπάθητον θρῆνον ἀναλαβών, ὀδυρόμενος ἔλεγεν·

Οἴμοι γλυκύτατε Ἰησοῦ·

ὃν πρὸ μικροῦ ὁ ἥλιος ἐν Σταυρῷ κρεμάμενον θεασάμενος, ζόφῳ περιεβάλλετο,

καὶ ἡ γῆ τῷ φόβῳ ἐκυμαίνετο,

Ύμνοι του Όρθρου της Μεγάλης Παρασκευής (video)

Η Βυζαντινή Χορωδία «Στέφανος Μελωδών» ψάλλει ύμνους του Όρθρου της Μεγάλης Παρασκευής.

Διευθύνει ο χοράρχης Κωνσταντίνος Στεφανάκης, Πρωτοψάλτης του Μητροπολιτικού Ναού των Εισοδίων της Θεοτόκου Χανίων.

Ο Επιτάφιος θρήνος και η Ανάσταση του Κυρίου μας από τη χορωδία Αγίας Τριάδος Ναυπλίου

Την Παρασκευή 26 Απριλίου  στην Αίθουσα του Βουλευτικού στο Ναύπλιο ο Δήμος Ναυπλιέων και ο Δ.Ο.Π.Π.Α.Τ συνδιοργάνωσαν με τον επιμορφωτικό σύλλογο  Αγίας Τριάδας πασχαλινή εκδήλωση. Την διεύθυνση-Μουσική Επιμέλεια είχε η μουσικός Πίκη  Θεολένα.

Οι Υμνογράφοι της Μεγάλης Εβδομάδας

Πρωτοπρεσβυτέρου Δημητρίου Αθανασίου.

Εισαγωγικά

Ο εόρτιος κύκλος της Μ.Εβδομάδας κατέχει εξέχουσα θέση στο εορτολόγιο της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας.

Αποτελεί «χρυσοφόρο  πνευματική φλέβα ανυπολόγιστου πλούτου και αξίας στο απέραντο χρυσωρυχείο της Ορθοδόξου πίστεως και λατρείας».(Α.Θεοδώρου)

Οι ιεροί υμνογράφοι της Ορθοδόξου Εκκλησίας διέθεσαν όλο το ποιητικό τους  τάλαντο αλλά και όλην την ευσέβεια της ψυχής των, γιά να περιγράψουν, να εξυμνήσουν και να ερμηνεύσουν τα εορταζόμενα γεγονότα.

Οι εμπνευσμένοι ύμνοι των, ψαλλόμενοι επί αιώνας ολοκλήρους στους ορθοδόξους ναούς, γεννούν  κατάνυξη και ευλάβεια στις ψυχές των Χριστιανών και τους βοηθούν να εννοήσουν και να ζήσουν κυριολεκτικά το Πάθος και την Ανάσταση του Κυρίου, να συμπορευθούν, να συσταυρωθούν και να συναναστηθούν μαζί του.

Είδη ύμνων.

Από τους ύμνους της Μ. Εβδομάδος διακρίνονται οι κανόνες,τα κοντάκια όλων των ημερών της Μ. Εβδομάδος είναι πιθανότατα ποίημα Ρωμανού του Μελωδού, ο οποίος έζησε κατά τον στ´ αιώνα.

Ποια τραγούδια μπορεί να ακούει ένας χριστιανός;

Ως γνωστόν οι αγαθοί άγγελοι υμνούν και δοξολογούν ακατάπαυστα τη Παναγία Τριάδα. Πώς όμως την υμνούν, πώς τραγουδούν, ποιο είναι αυτό το στοιχείο το οποίο κάνει τους ύμνους τους Θεάρεστους;

Αυτό βεβαίως το ερώτημα θα μείνει αναπάντητο μέχρι να έρθει η ώρα που θα ακούσουμε και εμείς την υπερκόσμια αυτή αγγελική μελωδία…(με τη Χάρη του Θεού)

Ας έρθουμε λοιπόν στην ανθρώπινη μουσική και να θέσουμε το ερώτημα, άραγε υπάρχει κάποια ανθρώπινη μουσική που να ευαρεστεί τον Θεό, υπάρχει άραγε κάποια μουσική και γενικότερα τραγούδια που να μην μας απομακρύνουν από τον Θεό;

Η Εκκλησία βεβαίως χρησιμοποιεί την βυζαντινή μουσική στην λατρεία της. Είναι μία μουσική η οποία εξυπηρετεί τις λατρευτικές ανάγκες του Σώματος του Χριστού και θα λέγαμε είναι η μουσική αυτή η οποία κατεξοχήν – παίρνοντας υπ’ όψιν μας λόγο και μέλος- ευάρεστη στον Θεό.

Επίσης η κλασική μουσική παίζεται πολύ συχνά στους ραδιοφωνικούς σταθμούς των Μητροπόλεων έχοντας όμως συνήθως το μειονέκτημα της άνευ στίχων μουσικής σύνθεσης. Γι’ αυτό κιόλας είναι πιο «ακίνδυνη» μουσική…

Όμως τι γίνεται με τα τραγούδια; Στους ραδιοφωνικούς σταθμούς των Μητροπόλεων ακούμε μόνο «Παραδοσιακά τραγούδια», τραγούδια δηλαδή που φέρανε μαζί τους οι ξενιτεμένοι πρόγονοί μας ή και τραγούδια που γεννήθηκαν πολλά χρόνια πριν.

Συναυλία Βυζαντινής Μουσικής «Προσδοκώ Ανάστασιν»

Κείμενο & Φωτογραφίες: Σπύρος Παπαγεωργίου

Η Σχολή Βυζαντινής και Παραδοσιακής Μουσικής της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών πραγματοποίησε συναυλία βυζαντινής μουσικής, με βυζαντινούς εκκλησιαστικούς ύμνους της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος στο Θέατρο του Ιδρύματος «Μιχάλης Κακογιάννης».

Η μουσική εκδήλωση ήταν αφιερωμένη στον αείμνηστο μεγάλο δάσκαλο βυζαντινής μουσικής και πρωτοψάλτη, Μανώλη Χατζημάρκο που «έφυγε» πριν 2 μήνες από τη ζωή και στον Χρόνη Αϊδονίδη, μεγάλο ερμηνευτή και δάσκαλο της παραδοσιακής μουσικής.

Στη συναυλία παρέστη ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών κ. Ιερώνυμος, συνοδευόμενος από τον Πρωτοσύγκελλο της Ιεράς Αρχιεπισκοπής π. Μάξιμο Παπαγιάννη, τον Γενικό Αρχιερατικό Επίτροπο π. Συμεών Βολιώτη και τον διάκονό του π. Επιφάνιο.

Ο Μακαριώτατος βράβευσε την χήρα του Μανώλη Χατζημάρκου για την προσφορά του συζύγου της καθώς και τον Χρόνη Αηδονίδη. Παρευρέθησαν επίσης ο Έξαρχος του Παναγίου Τάφου στην Αθήνα π. Δαμιανός καθώς και κληρικοί της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών. 

Βυζαντινή χορωδία της Ι.Μ.Λαγκαδά Λητής & Ρεντίνης ‹‹Απόστολος Παύλος›› θα ψάλλει ύμνους της Μεγάλης Εβδομάδος.

Tα Πάθη τα Σεπτά

Την Πέμπτη 25 Απριλίου 2013 στις 8:00 μ.μ., στον Πολυχώρο της Αγιορείτικης Παράδοσης στο Λαγκαδά Θεσσαλονίκης, η βυζαντινή  χορωδία  της  Ιεράς   Μητροπόλεως   Λαγκαδά   Λητής   και  Ρεντίνης  ‹‹Απόστολος Παύλος›› θα ψάλλει ύμνους της Μεγάλης Εβδομάδος.

Ο  βυζαντινός  χορός,  επίσημα  ιδρύθηκε  και  ονομάστηκε  με  το  όνομα  του  Αποστόλου  των  Εθνών  Παύλου,   από  το  σεπτό  ποιμενάρχη , τον  Σεβασμιώτατο  Μητροπολίτη   Λαγκαδά,  Λητής  και  Ρεντίνης  κ.κ.  Ιωάννη    στις  29/6/2011,   ημέρα  της  εορτής  του  Αποστόλου και ψάλλει   στον  Ιερό  Ναό  Κοιμήσεως  της  Θεοτόκου   στο  Λαγκαδά.

Ύμνος του γέροντα Ονούφριου για την αγία Ματρώνα

Όταν ήρθα στη Ρωσσία
Σε αγάπησα πολύ,
Είδα εγώ τους οφθαλμούς σου
Και απόρησα γιατί.

Είδα ιερή σου εικόνα
Μεσ’ τα τάματα πολλά,
Θαύματα που έχεις κάνει
Στα πιστά Χριστού παιδιά.

Αι Εννέα Ωδαί

Νικολάου Σπ. Βούλγαρη

Καθηγητού Θεολογίας

Στα μουσικά είδη μπορούν να καταταγούν και οι γνωστές  στη λειτουργική πράξη, οι προσευχητικές «Εννέα Ωδαί». Ονομάζονται και ύμνοι ή αίνοι και εκφράζουν την ενέργεια του «Άδω», δηλαδή τραγουδώ, ψάλλω, υμνώ.

Είναι λυρικά κυρίως άσματα, ποιήματα ή μελωδήματα με τα οποία εκφράζονται με έξαρση τα συναισθήματα του ποιητή. Εκκλησιαστικώς στη Λειτουργική πράξη αυταί καθ’ εαυταί αι Ωδαί, δεν είναι μουσικοί ύμνοι, αλλά εννέα συστήματα ύμνων ή τροπαρίων που έχουν συντεθεί στον ίδιο ρυθμό.

Περιγράφουν και εκφράζουν και αισθήματα προσώπων, αλλά και γεγονότα από ομαδικές ανθρώπινες εκδηλώσεις. Ανήκουν στην ακολουθία του Όρθρου και το περιεχόμενό τους λαμβάνεται από την Αγία Γραφή. Οι οκτώ πρώτες στηρίζονται σε περικοπές και γεγονότα της Παλαιάς Διαθήκης και η ενάτη προέρχεται και έχει την αναφορά της στην Καινή Διαθήκη.

Το σύνολο των εννέα ωδών αποτελούν έναν κανόνα, όπου η κάθε ωδή συντίθεται από τρεις έως τέσσαρες ύμνους – τροπάρια, ψαλλόμενα στην ίδια ρυθμική σύνθεση με το υπόδειγμα του πρώτου τροπαρίου που λέγεται και «Ειρμός».

Ο Μέγας Κανών: Ὠδὴ γ´. Εἱρμός.

Ἀπάνω στὸν ἀσάλευτο βράχο
τῶν ἐντολῶν Σου, Χριστέ,
στερέωσε τὴν Ἐκκλησία Σου.

Φωτιά, ψυχή μου, παλαιότερα
ἔβρεξε ὁ Κύριος
καὶ κατέκαψε τὴ χώρα τῶν Σοδόμων.

Ὅπως ὁ παλιὸς ἐκεῖνος Λώτ, ψυχή μου,
τρέξε στὸ βουνὸ γιὰ νὰ σωθεῖς
καὶ στὴ Σηγὼρ νὰ φτάσεις σώα γρήγορα.

Ο Μέγας Κανών:ᾨδὴ γ´. Ὁ Εἱρμός.

«Ἐπὶ τὴν ἀσάλευτον, Χριστέ,
» πέτραν τῶν ἐντολῶν σου
» τὴν Ἐκκλησίαν σου στερέωσον.

Πῦρ παρὰ Κυρίου, ψυχή,
Κύριος ἐπιβρέξας,
τὴν γῆν Σοδόμων πρὶν κατέφλεξεν.

Εἰς τὸ ὄρος σῴζου, ψυχή,
ὥσπερ ὁ Λὼτ ἐκεῖνος,
καὶ εἰς Σηγὼρ προανασώθητι.

Φεῦγε ἐμπρησμόν, ὦ ψυχή,
φεῦγε Σοδόμων καῦσιν,
φεῦγε φθορὰν θείας φλογώσεως.

Ο Μέγας Κανών: Ὠδὴ β´. Εἱρμός.

Οὐρανέ, δῶσε προσοχὴ τώρα ποὺ θὰ λαλήσω·

θὰ ἀνυμνήσω τὸν Χριστό.
Κεῖνον ποὺ ἀπ᾿ τὰ σπλάχνα τῆς Παρθένου
ὡς ἄνθρωπος ἦρθε στὸν κόσμο.

Οὐρανέ, δῶσε προσοχὴ τώρα ποὺ θὰ λαλήσω·
Γῆ, ἄκουσε φωνὴ ἀνθρώπου
ποὺ στὸν Θεὸ μετανοεῖ
καὶ ἀνυμνεῖ τὴ δόξα Του.

Ο Μέγας Κανών: ᾨδὴ β´. Ὁ Εἱρμός.

« Πρόσεχε, Οὐρανέ, καὶ λαλήσω,

» καὶ ἀνυμνήσω Χριστόν,
» τὸν ἐκ Παρθένου
» σαρκὶ ἐπιδημήσαντα.

Πρόσεχε, Οὐρανέ, καὶ λαλήσω·
γῆ, ἐνωτίζου φωνῆς
μετανοούσης Θεῷ
καὶ ἀνυμνούσης αὐτόν.

Πρόσχες μοι, ὁ Θεός, ὡς οἰκτίρμων,
ἱλέῳ ὄμματί σου,
καὶ δέξαι μου
τὴν θερμὴν ἐξομολόγησιν.

Ἡμάρτηκα ὑπὲρ πάντας ἀνθρώπους·
μόνος ἡμάρτηκά σοι·
ἀλλ᾿ οἴκτειρον ὡς Θεός,
Σωτήρ, τὸ ποίημά σου.

Ο Μέγας Κανών:Ὠδὴ α´. Ἦχος πλ. β´. Εἱρμός.

Ἔγινε βοηθὸς καὶ σκεπαστής μου

ὁδηγώντας με στὴ σωτηρία ὁ ἀληθινὸς Θεός μου, γι᾿ αὐτὸ θὰ Τὸν δοξάσω. Εἶν᾿ ὁ Θεὸς τῶν πατέρων μου, γι᾿ αὐτὸ θὰ Τὸν φυλάξω ψηλὰ στὴν καρδιά μου, μιὰ καὶ μὲ δοξολογίες δοξάζεται.

Ποῦθε ν᾿ ἀρχίσω νὰ θρηνῶ τὶς πράξεις τῆς ἄθλιας ζωῆς μου; Ποιά νὰ βάλω, Χριστέ μου, πρώτη σ᾿ αὐτό μου τὸν θρῆνο; Σπλαχνικὸς ὅμως καθὼς εἶσαι, δῶσ᾿ μου τῶν ἁμαρτημάτων μου τὴν ἄφεση.

Το μουσικοσυνθετικό έργο του Ιερέα Αστέριου Παπαστόϊκου

γράφει: ο Δημήτριος Κύρου

[Το άρθρο αυτό γράφεται με την αφορμή και την ευκαιρία της δημοσίευσης στο προηγούμενο φύλλο (αρ. 13/Απρ.-Ιουν. 2010, σ. 11) του άρθρου του κ. Νικολάου Τσολούφη με τίτλο: «Πρωτοπρεσβύτερος Αστέριος (Στόϊκος) Παπαστόϊκος 1897-1995».

Ως συμπλήρωμα στο άρθρο αυτό, αλλά και για δεοντολογικούς και βιβλιογραφικούς λόγους πρέπει να γραφούν τα παρακάτω: Στις 27-3-1988 ο Σύνδεσμος Ιεροψαλτών της Μητροπόλεως Ιερισσού, Αγίου Όρους και Αρδαμερίου «ΡΩΜΑΝΟΣ Ο ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΝΟΣ» σε ειδική εκδήλωση σε συνεργασία με τη Μητρόπολη τίμησε με αναμνηστική πλακέτα τον π. Αστέριο Παπαστόϊκο μαζί με τον επίσης πρεσβύτερο και μελοποιό π. Κωνσταντίνο Κάργα. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης μίλησαν για τη ζωή τους και για το έργο τους ο κ. Ιωάννης Κέκερης, μέλος τότε του Δ. Σ. του Συνδέσμου Ιεροψαλτών της Μητροπόλεως μας (για τη ζωή τους), ο οποίος έδωσε στον κ. Τσολούφη το κείμενο της ομιλίας του ως βοήθημα στο παραπάνω άρθρο του, και ο γράφων, επίσης μέλος του Δ. Σ. του Συνδέσμου (για το μουσικοσυνθετικό έργο τους)[1].

Η ομιλία του κ. Κέκερη και τμήμα της ομιλίας του γράφοντος δημοσιεύθηκαν σε ένα κοινό άρθρο των δύο, ως Προέδρου του Συνδέσμου Ιεροψαλτών και ως μέλους του Δ. Σ. της Ομοσπονδίας Συλλόγων Ιεροψαλτών Ελλάδος αντίστοιχα, στο περιοδικό της Ομοσπονδίας «ΙΕΡΟΨΑΛΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ» (φύλλο 2/Ιούλιος-Σεπτέμβριος 1992, σελ. 9) με τίτλο: «Δύο μελοποιοί ιερείς της Μητροπόλεως Ιερισσού».

Γυναίκες και γυναικείοι ψαλτικοί χοροί

Της δεήσεώς μου

Εκλογή ψαλλομένη τη Κυριακή των Άγιων και Θεοφόρων Πατέρων ημών των εν Άθω διαλαμψάντων.

Υπό Αθανασίου Ιερομονάχου και Δανιήλ Μονάχου Κατουνακιώτου.

Ήχος πλάγιος του δ’.

Της δεήσεώς μου, Αλληλούια.
Υπομένων υπέμεινα τον Κύριον και προσέσχε μοι, και εισήκουσε της δεή¬σεώς μου. Χαίρετε, Πατέρες μακάριοι, οι εκ της οικουμένης εκλεχθέντες υπό της χάριτος του Αγίου Πνεύματος, εις το λατρεύειν απαύστως τω ζώντι Θεώ, αλληλούια.

Ιωάννης Παπαχρόνης

«Οι τα Χερουβείμ μυστικώς εικονίζοντες»

Όπως το συμφέρον και η ιδιοτέλεια δεν χωρούν στην αγάπη, έτσι και η καθωσπρέπει συμπεριφορά και ηθικοκεντρικότητα της ζωής δεν χωρούν στη Θεία Λειτουργία.

Εδώ όλα τα του κόσμου τούτου που τονίζουν τη φθορά και την πεζότητα, ανατρέπονται. Δεν αντέχουν στην παρουσία της χάριτος. Δεν μπορούν στην κάθοδο του Πνεύματος να κυριαρχούν υπερήφανα.

«Ακολουθία εις τους Αγίους Τρείς Παίδας τους εν Καμίνω»

Σημαντική θέση στο θρησκευτικό θέατρο του Βυζαντίου έχει και το λειτουργικό δράμα. Ένα απ΄αυτά, το οποίο τεκμηριώνεται και από σλαβικές πηγές, είναι και η «Ακολουθία της Καμίνου». Παρουσιαζόταν μέχρι την κατάλυση της Αυτοκρατορίας, στο ναό της Αγιά Σοφιάς,  αλλά και σε άλλες βυζαντινές πόλεις. Με βάση το βιβλίο του Δανιήλ της Παλαιάς Διαθήκης, το δράμα εξεικόνιζε το μαρτύριο των τριών παίδων Εβραίων, του Μισαήλ ή Μισάχ, του Ανανία ή Σεδράχ και του Αζαρία ή Αβδεναγώ, οι οποίοι είχαν συλληφθεί αιχμάλωτοι μαζί με τον Προφήτη Δανιήλ ή Βαλτάσαρ, όταν ο βασιλέας της Βαβυλώνος Ναβουχοδονόσορ κατέλαβε την Ιερουσαλήμ το έτος 586 π.χ. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Σήμερον γεννάται εκ Παρθένου ο δρακί την πάσαν έχων κτίσιν…

Σήμερον γεννᾶται ἐκ Παρθένου, ὁ δρακὶ τὴν πᾶσαν ἔχων κτίσιν

Ῥάκει καθάπερ βροτὸς σπαργανοῦται, ὁ τῇ οὐσίᾳ ἀναφής.

Μουσικολογική εκδήλωση με Βυζαντινούς ύμνους των Χριστουγέννων στο Ναύπλιο

  Σας προσκαλούμε το Σάββατο, 22 Δεκεμβρίου 2012, και ώρα 6:30 μ.μ. στον Ι. Προσκυνηματικό Ναό ΑΓ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ Ναυπλίου, όπου θα πραγματοποιηθεί, υπό την αιγίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Αργολίδος, μουσικολογική εκδήλωση με βυζαντινούς Εκκλησιαστικούς ύμνους των Χριστουγέννων από την πολυμελή βυζαντινή χορωδία του Συνδέσμου Ιεροψαλτών Αργολίδος «ΙΑΚΩΒΟΣ ΝΑΥΠΛΙΩΤΗΣ» υπό τη διεύθυνση του καθηγητή και μουσικολόγου κ. Γεωργίου Καραγιάννη.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ 

1.- «Η Παρθένος σήμερον». Κοντάκιο, ήχος γ’

2.- «Δεύτε Ίδωμεν πιστοί», κάθισμα, ήχος δ’

3.- ΚΑΤΑΒΑΣΙΕΣ: «Χριστὸς γεννᾶται», «Ἔσωσε λαόν», «Θεὸς ὢν εἰρήνης», «Ἐκ νυκτὸς ἔργων» – Ήχος α’