Σκέψεις της νύχτας του Μεγάλου Σαββάτου, προσδοκώντας την αγία ώρα της Αναστάσεως

του Μητροπολίτου Προικοννήσου Ιωσήφ

«Τί σεισμός, τί συντρίμμια κάτω στον Άδη! Φύσηξε η αστραπή της Θεότητος αυτής της ώρας, αυτής της μέρας, και όλα μετακινήθηκαν από τον τόπο τους τα μάρμαρα, οι τάφοι, οι νεκροί. Πήραν πορεία προς τα άνω, προς το φως, προς τη ζωή. Δεν υπάρχει διάρκεια στη νύχτα, στο σκοτάδι. Δεν υπάρχει συνέχεια στο θάνατο. Ο αληθινά Αιώνιος πάτησε πάνω στις ψεύτικες δυνάμεις, τις συνέτριψε, τις διέλυσε…».

Μ’ αυτά τα λόγια σύγχρονος διακεκριμένος στοχαστής ζωγραφίζει το νόημα του Πάσχα που, κατά τον ίδιο είναι «η ελευθερωμένη μέρα, η νικήτρια του μηδενισμού, η υπέρτερη του Άδου».

Μεγάλη Δευτέρα – Οι Δέκα παρθένες.

Στην παραβολή των Δέκα παρθένων είναι αφιερωμένη η αποψινή βραδιά, που ψάλλεται ο όρθρος της Μεγ. Τρίτης. Τί σχέση έχει η παραβολή των Δέκα παρθένων με τη Μεγ. Εβδομάδα; Γιατί γίνεται ιδιαίτερη μνεία γι’ αυτήν κατά τη Μεγ. Εβδομάδα;

Ένας λόγος: Την παραβολή αυτή είπε ο Χριστός λίγο πριν από το εκούσιο Πάθος. Η τελευταία διδασκαλία του Χριστού πριν από το Μυστικό Δείπνο περιέχεται στο 25^ο κεφάλαιο του Ευαγγελίου του Ματθαίου, και είναι καθαρά εσχατολογική.

Ονομασίες των Παθών του Κυρίου

Ο Νυμφίος, ξυλόγλυπτη εικόνα. Ι.Μ.Φιλοθέου, Αγ. Όρος

Την εβδομάδα αύτη βλέπουμε τα Πάθη του Χριστού. Στην αποψινή ακολουθία, που είναι ο όρθρος της Μεγ. Δευτέρας, ακούμε στο πρώτο κάθισμα:

«Τα Πάθη τα σεπτά η παρούσα ήμερα, ως φώτα σωστικά ανατέλλει τω κόσμω· Χριστός γαρ επείγεται του παθείν αγαθότητι».

Και στο τρίτο κάθισμα ακούμε:

Οι νεκροί φιλόσοφοι και η ζωντανή Σοφία.

Κυκλοφόρησε πρόσφατα ένα βιβλίο κάποιου Σίμωνος Κρίτσλεϋ, καθηγητή της φιλοσοφίας σε πανεπιστήμια της Αμερικής, με τον τίτλο: «Το βιβλίο των νεκρών φιλοσόφων». Περιγράφει πώς «φιλοσόφησαν» το θάνατο και πώς πέθαναν 190 (!) μεγάλοι (κατά την κρίση του συγγραφέα) φιλόσοφοι. Και καταλήγει στο συμπέρασμα:

«Ο αληθινός φιλόσοφος δεν πάει να ξεφύγει από το θάνατο:

* Ούτε ρίχνοντάς το στις διασκεδάσεις,

* Ούτε πιστεύοντας σε δήθεν μεταθανάτια ζωή και σωτηρία.

Μπροστά στη Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα

Με τη χάρη του Θεού συμπληρώσαμε ήδη την ψυχωφελή αγία Τεσσαρακοστή. Το Σάββατο του Λαζάρου σημειώνει το τέλος της δεύτερης περιόδου του Τριωδίου και, αφού μεσολαβήσει ένα χαρούμενο μεσοδιάστημα μιας ημέρας, η Κυριακή των Βαΐων, εισερχόμαστε στις πιο ιερές ημέρες του εκκλησιαστικού έτους, την Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα.

Η Ανάσταση του Λαζάρου είναι ένα ελπιδοφόρο προανάκρουσμα των όσων θα συμβούν μια εβδομάδα αργότερα.

Ποιες ήσαν: Η Μαρία η Μαγδαληνή και η Κασσιανή;

Ο Χριστός εμφανίζεται στις Μυροφόρες. Βυζαντινό ψηφιδωτό.

Συχνά τίθεται το ερώτημα: Ποιες ήσαν αυτές οι δύο γυναίκες, η Μαρία η Μαγδαληνή και η Κασσιανή, για τις οποίες γίνεται πολύς λόγος, ιδιαίτερα από «κοσμικά» περιβάλλοντα. Πλανάται μία σύγχυση τόσο για την μαθήτρια του Χριστού όσο και για την ποιήτρια των βυζαντινών χρόνων.
Μερικοί κονδυλοφόροι ισχυρίζονται για μεν την Μαρία την Μαγδαληνή ότι υπήρξε αμαρτωλή γυναίκα και διεφθαρμένη, για δε την Κασσιανή ότι και αυτή υπήρξε αμαρτωλή και ότι στο γνωστό τροπάριον ομιλεί «αποκλειστικώς» για τον εαυτόν της. Τί απάντηση, λοιπόν, δίδουμε, σ’ όλους αυτούς τους βλάσφημους και ανιστόρητους ισχυρισμούς; Με βάση την Αγία Γραφή και την ιστορική παράδοση της Εκκλησίας καταθέτουμε τα εξής: