Οι τρεις επισκέψεις της Μαρίας της Μαγδαληνής στον Τάφο του Κυρίου

Αντωνίου Χραποβίτσκυ (1863-1936), Μητροπολίτου Κιέβου

Έχουμε διαβάσει ποικίλες συζητήσεις σχετικά με την φαινομενική έλλειψη συμφωνίας ανάμεσα στις Ευαγγελικές διηγήσεις της Αναστάσεως του Χριστού. Έχουν γίνει πολλές απόπειρες για να αποδειχθεί μια συμφωνία ανάμεσα στους Ευαγγελιστές σε αυτό το θέμα, αλλά δεν είναι όλες αρκετά επιτυχείς. Θα ήθελα να προσφέρω μια προσεκτική εξέταση αυτού του θέματος και θα αρχίσω αναφέροντας τα πιο φανερά σημεία που δείχνουν έλλειψη συμφωνίας.

Οι εκλεκτοί και χαρισματικοί νέοι… από την «πόλη των ψαράδων»!

Κύριο θέμα του αυριανού ευαγγελικού Αναγνώσματος είναι η κλήση των πρώτων αλιέων μαθητών από τον Ιησού Χριστό. Δυστυχώς έχουμε μια απλοϊκή γνώση και αντίληψη για την κλήση της ομάδας των Δώδεκα. Χρειάζεται, νομίζουμε, μια προσεκτικότερη και σοβαρότερη προσέγγιση του θέματος αυτού. Για να οδηγηθούμε, όμως, στην προσέγγιση μιας ολοκληρωμένης εικόνας της κλήσεως αυτής, ανάγκη είναι να έχουμε μια σφαιρικότερη γνώση καταφεύγοντας κυρίως στα κείμενα των τριών πρώτων Ευαγγελιστών, Ματθαίου, Μάρκου και Λουκά και να συμπληρωθεί το υλικό αυτό με τις πληροφορίες που μας δίνει και ο τέταρτος Ευαγγελιστής, ο Ιωάννης.

Όσοι αξιοποιούν τα χρόνια της ζωής τους κατά Θεό, γράφουν το όνομά τους στη πέτρα της αθανασίας!

Το πέρασμα της Παναγίας

 «Ποιά είναι αυτή που μας επισκέπτεται από την έρημο; Ποιά είναι αυτή, που προβάλλει σαν ολοκάθαρη πρωία, ωραία όπως η σελήνη, εκλεκτή και θαυμαστή όπως ο ήλιος;»(Ασμ. Ασμάτων, 3,6. 5,10)

Είναι η Κεχαριτωμένη Μητέρα του Κυρίου μας, που πέρασε από τον κόσμο μας αυτό, όπως περνά κάθε άνθρωπος και που όμως τα ίχνη Της θα παραμένουν πάντοτε  νωπά. Γι’ αυτό απέραντος είναι ο σεβασμός και η αγάπη μας, στο πανσεβάσμιο πρόσωπό Της. Βαθειά είναι η αδυναμία, που έχουμε εμείς οι ορθόδοξοι σ’ αυτό το γλυκύτατο όνομα και πράγμα, που ονομάζεται Παναγία.

Η Ανάσταση δεν πραγματοποιείται στους ουρανούς, αλλά στην καρδιά του θανάτου!

Ο θάνατος του Ιησού, ένας εντελώς άλλος θάνατος, είναι η επιβεβαίωση μιας άλλης ζωής, της κατ’ ουσίαν ζωής της ανθρώπινης ύπαρξης. Συνέπεια του τάφου και της φθοράς δεν είναι η τελικότητα του θανάτου, αλλά η απαρχή της μέλλουσας και αιώνιας ζωής. Η ανάσταση συνδέεται άμεσα με τον τάφο και τον άδη. Η ανάσταση του Κυρίου πραγματοποιήθηκε στον Άδη, κατά την τριήμερο ταφή του. Εκεί καταλύθηκε ο θάνατος. Η ανάσταση δεν πραγματοποιείται στους ουρανούς, αλλά στη καρδιά του θανάτου.

ΤΑ ΠΑΘΗ ΚΑΙ Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΣΤΑ ΑΠΟΚΡΥΦΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ (2)

Συνέχεια από 1

Η Ανάσταση του Χριστού. Πίνακας του γερμανού θρησκευτικού ζωγράφου Matthias Grünewald (1470-1528)

Ι. Δ. Καραβιδόπουλος, Ομοτιμ. Καθηγητής Ερμηνείας της Κ. Δ. Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

  Διαβάζοντας κανείς τα απόκρυφα ευαγγέλια σε σύγκριση με τα τέσσερα ευαγγέλια που περιλαμβάνονται στον κανόνα των 27 βιβλίων της Καινής Διαθήκης διαπιστώνει τα εξής:

 1. Στα απόκρυφα ευαγγέλια δίδονται απαντήσεις σε ερωτήματα σχετικά με κάποια δευτερεύοντα σημεία ή πρόσωπα των διηγήσεων των παθών και της ανάστασης, προερχόμενα είτε από παραδόσεις είτε από τη φαντασία των συγγραφέων τους. Πάντως, είτε οι παρεχόμενες πληροφορίες για τα δευτερεύοντα πρόσωπα, όπως π.χ. τα ονόματα τον δύο ληστών Γίστας και Δισμάς (ή Γέστας και Δημάς) και του Λογγίνου, του εκατόνταρχου της σταύρωσης, ή του Πετρώνιου, που φρουρούσε τον τάφο του Ιησού, είναι ιστορικά είτε όχι, αυτά επεκράτησαν στην παράδοση και απεικονίζονται στην εικονογραφία, ο Λογγίνος μάλιστα και στην Αγιολογία.

2. Στόχος των συγγραφέων των Αποκρύφων είναι να εντυπωσιάσουν τον αναγνώστη με συγκλονιστικές πληροφορίες δίδοντας υπερμεγέθεις αριθμούς ή διαστάσεις, με διάθεση απολογητική.

 Τέλος, 3. Η μελέτη που γίνεται σήμερα των αποκρύφων κειμένων, είτε στον τόπο μας είτε διεθνώς, διαλύει τις ανεύθυνες απόψεις που κυκλοφορούν σε ορισμένους ότι τα κείμενα αυτά περιέχουν συγκλονιστικά στοιχεία που δήθεν κλονίζουν την πίστη της Εκκλησίας, η οποία – όπως άλλωστε και η θεολογία – τα κρατάει μακριά από τη δημοσιότητα!.. Είναι καιρός αυτές οι διάχυτες ανεύθυνες απόψεις να δώσουν τη θέση τους σε μια νηφαλιότερη και επιστημονικότερη προσέγγιση των κειμένων αυτών, ώστε να αναδειχθεί έτσι και η διαφορά επιπέδου τους από τα ευαγγέλια της Καινής Διαθήκης.

ΤΑ ΠΑΘΗ ΚΑΙ Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΣΤΑ ΑΠΟΚΡΥΦΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ (1)

Ο Χριστός ενώπιον του Πιλάτου. Λεπτομέρεια από πίνακα του ούγγρου ζωγράφου Mihály Munkácsy (1881).

Ι. Δ. Καραβιδόπουλος, Ομοτιμ. Καθηγητής Ερμηνείας της Κ. Δ. Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Τελικά πόσο απόκρυφα είναι τα ‘απόκρυφα’ Ευαγγέλια;

Γιατί δεν απάντησε ο Χριστός στην ερώτηση του Πιλάτου «Τι εστίν αλήθεια»; Πώς λέγονται οι δύο ληστές που σταυρώθηκαν μαζί με τον Χριστό; Ποιο είναι το όνομα του ρωμαίου εκατόνταρχου που ήταν υπεύθυνος του αποσπάσματος για τη σταύρωση; Σε τέτοιες και παρόμοιες ερωτήσεις δεν δίνουν απαντήσεις τα γνωστά ευαγγέλια, τα οποία με δωρική λιτότητα εκθέτουν τα γεγονότα των Παθών και της Ανάστασης χωρίς συναισθηματισμούς και λυρικές εξάρσεις και κυρίως χωρίς να εγκλωβίζονται στην ιστορική αφήγηση. Αφηγούνται βέβαια τα ιστορικά γεγονότα, αλλά ενδιαφέρονται κυρίως να δείξουν τη σημασία των γεγονότων για τη λύτρωση των ανθρώπων. Με άλλα λόγια, ενδιαφέρονται όχι μόνο για το τι έγινε αλλά και για το γιατί έγινε. Τα τέσσερα αυτά ευαγγέλια τοποθετούνται στο δεύτερο μισό του 1ου αιώνα μ.Χ.