Αφήγηση πραγματικού περιστατικού που συνέβει στον Φώτη Κόντογλου
«Ένα βράδυ, τήν Δευτέρα τού Πάσχα, τού έτους 1964, περασμένα μεσάνυχτα, λίγο πρίν κοιμηθώ, βγήκα στο μικρό περιβολάκι που έχουμε πίσω από το σπίτι μας, και στάθηκα γιά λίγο, κοιτάζοντας τον σκοτεινό ουρανό με τ΄ άστρα.
Ένας αγιασμένος γέροντας, μου είχε πεί μια φορά, πως γύρω από αυτές τις ώρες ανοίγουν τα ουράνια.
Θα στεκόμουνα εκεί πέρα μονάχος ως το ξημέρωμα. Σαν να μην Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Φώτης Κόντογλου – Ανδρέας ο Πρωτόκλητος. Η Ζωή ενός Οσιομάρτυρα
(από το Ασάλευτο Θεμέλιο, Ακρίτας 1996)
Προχθές στις 30 του Νοέμβρη ήτανε η μνήμη του αγίου αποστόλου Ανδρέα του
Πρωτοκλήτου. Όλοι οι απόστολοι πεθάνανε με μαρτυρικό θάνατο, κηρύχνοντας το
Ευαγγέλιο σε διάφορες χώρες. Στην Ελλάδα μαρτύρησε μοναχά ένας απ αὐτούς, ο Ανδρέας ο Πρωτόκλητος, δηλαδή που
πήγε πρώτος κοντά στον Χριστό. Μαρτύρησε στην Πάτρα. Πολύ τιμημένη είναι η
Πάτρα μέσα στον κόσμο, γιατί αξιώθηκε να ποτισθεί το χώμα της με το αίμα εκείνου
που τον κάλεσε ο Χριστός πριν από τους άλλους έντεκα, πριν από τον αδερφό του
τον Πέτρο. Ο Ανδρέας ήτανε στην αρχή μαθητής του Ιωάννου του Προδρόμου. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Τα Χριστούγεννα, τα Φώτα, η Πρωτοχρονιά, κι άλλες γιορτές, για πολλούς ανθρώπους δεν είναι καθόλου γιορτές και χαρούμενες μέρες, αλλά μέρες που φέρνουνε θλίψη και δοκιμασία. Δοκιμάζονται οι ψυχές εκείνων που δεν είναι σε θέση να χαρούνε, σε καιρό που οι άλλοι χαίρουνται. Παρεκτός από τους ανθρώπους που είναι πικραμένοι από τις συμφορές της ζωής, τους χαροκαμένους, τους αρρώστους, οι περισσότερο, πικραμένοι, είναι εκείνοι που τους στενεύει η ανάγκη να γίνουνε τούτες τις χαρμόσυνες μέρες ζητιάνοι, διακονιαρέοι. Πολλοί απ’ αυτούς μπορεί να μη δίνουνε σημασία στη δική τους ευτυχία, μα γίνουνται ζητιάνοι για να δώσουνε τη χαρά στα παιδιά τους και στ’ άλλα πρόσωπα που κρέμουνται απ’ αυτούς. Οι τέτοιοι κρυφοκλαίνε από το παράπονό τους κι’ αυτοί είναι οι πιο μεγάλοι μάρτυρες, που καταπίνουνε την πίκρα τους μέρα νύχτα, σαν το πικροβότανο. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Κόντογλου Φώτης
Ο κόσμος στον δρόμο του. Δεν γίνεται πια μεταστροφή
Πολλοί αναγνώστες μου γράφουνε, παρακαλώντας με, και μάλιστα ξορκίζοντάς με, να γράψω για να χτυπήσω την ανηθικότητα, που δέρνει την κοινωνία, προ πάντων τη νεολαία, και που «τη σερβίρουν τα σινεμά», όπως μου γράφουνε. Φωνάζουνε: «Υψώσετε τη φωνή σας!». Ένας σπουδαστής μου γράφει από την Αγγλία: «Μη σταματήσετε αυτόν τον ωραίον αγώνα, μην πτοηθήτε από τις επιθέσεις. Υπάρχουν βέβαια πολλοί αντίπαλοι, αλλά και πολλοί θαυμαστές του ωραίου σας έργου. Σας χρειαζόμαστε για να δώσετε φτερά στις καρδιές μας, που είναι γεμάτες κενό και απαισιοδοξία». Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Η Παναγία είναι το πνευματικό στόλισμα της ορθοδοξίας. Για μας τους Έλληνες είναι η πονεμένη μητέρα, η παρηγορήτρια κ’ η προστάτρια, που μας παραστέκεται σε κάθε περίσταση.
Σε κάθε μέρος της Ελλάδας είναι χτισμένες αμέτρητες εκκλησιές και μοναστήρια, παλάτια αυτηνής της ταπεινής βασίλισσας, κι’ ένα σωρό ρημοκλήσια, μέσα στα βουνά, στους κάμπους και στα νησιά, μοσκοβολημένα από την παρθενική και πνευματική ευωδία της.
Μέσα στο καθένα από αυτά βρίσκεται το παληό και σεβάσμιο εικόνισμά της με το μελαχροινό και χρυσοκέρινο πρόσωπό της, που το βρέχουνε ολοένα τα δάκρυα του βασανισμένου λαού μας, γιατί δεν έχουμε άλλη να μας βοηθήσει, παρεκτός από την Παναγία, «άλλην γαρ ουκ έχομεν αμαρτωλοί προς Θεόν εν κινδύνοις και θλίψεσιν αεί μεσιτείαν, οι κατακαμπτόμενοι υπό πταισμάτων πολλών».
Το κάλλος της Παναγίας δεν είναι κάλλος σαρκικό, αλλά πνευματικό, γιατί εκεί που υπάρχει ο πόνος κ’ η αγιότητα, υπάρχει μονάχα κάλλος πνευματικό. Το σαρκικό κάλλος φέρνει τη σαρκική έξαψη, ενώ το πνευματικό κάλλος φέρνει κατυάνυξη, σεβασμό κι αγνή αγάπη.
Αυτό το κάλλος έχει η Παναγία. Κι’ αυτό το κάλλος είναι αποτυπωμένο στα ελληνικά εικονίσματά της που τα κάνανε άνθρωποι ευσεβείς οπού νηστεύανε και ψέλνανε και βρισκόντανε σε συντριβή καρδίας και σε πνευματική καθαρότητα.
Στ Άγιον Όρος πήγα πολλές φορές. Την πρώτη φορά κάθησα παραπάνω από δυό μήνες κ έκανα γνωριμία με πολλούς πατέρες και λαϊκούς, γιατί υπάρχουνε εκεί πέρα και αγωγιάτες αρβανίτες, παραγυιοί και γεμιτζήδες που φορτώνουνε κερεστέ (ξυλεία) στα καράβια. Στη Δάφνη, που είναι η σκάλα που πιάνουνε τα βαπόρια,βρισκόντανε και κάτι ψαράδες κοσμικοί, κ εκεί γνωρίσθηκα με τρεις Αϊβαλιώτες και περάσαμε πολύ έμορφα. Από κει πήγα στις Καρυές, μα δεν κάθησα πολύ, γιατί γύρευα θάλασσα.
Πήγα στο μοναστήρι των Ιβήρων μαζί με ένα γέροντα που Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Πολλά έχουν γραφή για τα ράσα και τα γένια των κληρικών. Οι περισσότεροι απ’ εκείνους που δεν τα χωνεύουνε, είναι κάποιοι που θέλουνε να φαίνουνται ελεύθεροι και νεωτεριστικά πνεύματα. Αυτοί όλοι είναι πάντα »πρακτικοί» άνθρωποι, που κρίνουνε τα της θρησκείας με το πρακτικό και πεζό μυαλό τους, ενώ η χριστιανική θρησκεία δεν έχει καμιά σχέση με τα πρακτικά μυαλά, γιατί είναι η βαθύτερη ποίηση, η άβυσσο της ποίησης. Η κακοδαιμονία της Εκκλησίας μας έχει την αιτία της, κατά την γνώμη μου, στο ότι λείψανε απ’ αυτήν οι ποιητικές ψυχές, με την πραγματική σημαία της ποίησης, και γέμισε από » πρακτικούς ανθρώπους, ήγουν από ξεραΐλα και το μέγα έλεος. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Κόντογλου Φώτης
Στις 26 Νοεμβρίου, γιορτάζεται από την Ορθόδοξη Εκκλησία μας η μνήμη του αγίου Νίκωνος «του Μετανοείτε». Τον είπανε «Μετανοείτε», επειδή έλεγε συχνά στους ανθρώπους να μετανοήσουνε, όπως έκανε ο άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος.
Πατρίδα του ήτανε κάποια χώρα του Πόντου που τη λέγανε Πονεμωνιακή. Γεννήθηκε τον καιρό που βασίλευε στην Κωνσταντινούπολη ο Νικηφόρος Φωκάς. Οι γονιοί του ήτανε πλούσιοι, μα όχι μοναχά στα υλικά πλούτη μα και στα πνευματικά. Για τούτο τον αναθρέψανε «εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου». Και ενώ τα άλλα τα αδέρφια του και οι φίλοι του ήτανε παραδομένοι στις διασκεδάσεις και στα ιπποδρόμια, ο Νίκων αγαπούσε τη θρησκεία, κ’ ήτανε ταπεινός και φρόνιμος σε όλα, λιγόφαγος, απλός στους τρόπους, σεμνολόγος, φυλάγοντας τα μάτια του να μην μπει μέσα του ο σαρκικός πειρασμός που χαλά την αγνότητα της νεότητος. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Η ιστορία που ακολουθεί πρόκειται για ένα αληθινό περιστατικό που συνέβη στόν
γνωστό συγγραφέα και αγιογράφο, Φώτη Κόντογλου…
«Ένα βράδυ, την Δευτέρα του Πάσχα, το 1964… , περασμένα μεσάνυχτα, λίγο πριν κοιμηθώ,
βγήκα στο μικρό περιβολάκι που έχουμε πίσω από το σπίτι μας, και στάθηκα για
λίγο, κοιτάζοντας τον σκοτεινό ουρανό με τα άστρα. Ένας αγιασμένος
γέροντας, μου είχε πει μια φορά, πως γύρω από αυτές τις ώρες ανοίγουν τα
ουράνια… Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Φώτης Κόντογλου – Ο Χρόνος και ο κόσμος της φθοράς
Η πιο φοβερή κ ἡ πιο ανεξιχνίαστη δύναμη στον κόσμο είναι ο Χρόνος, ο Καιρός. Καλά-καλά τι είναι αυτή η δύναμη δεν το ξέρει κανένας, κι όσοι θελήσανε να την προσδιορίσουνε, μάταια πασκίσανε. Το μυστήριο του Χρόνου απόμεινε ακατανόητο, κι ας μας φαίνεται τόσο φυσικός αυτός ο Χρόνος. Τον ίδιο τον Χρόνο δε μπορούμε να τον καταλάβουμε τι είναι, αλλά τον νοιώθουμε μοναχά από την ενέργεια που κάνει, από τα σημάδια που αφήνει πάνω στην πλάση. Η μυστηριώδης πνοή του όλα τ ἀλλάζει. Δεν απομένει τίποτα σταθερό, ακόμα κι όσα Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Φώτης Κόντογλου
Σύγχυση και ταραχή και χάος ανάμεσα στα έθνη! Ταραχή και σάστισμα και χάος και στους ανθρώπους, έναν – έναν. Που να βρεθεί κανένας να πορεύεται στη ζωή του μ’ έναν υψηλόν σκοπό, με σταθερότητα και ελπίδα! Σπάνιο πράγμα.
Οι σημερινοί άνθρωποι έχουνε γίνει οι περισσότεροι κάποια πλάσματα άδεια από κάθε ζωντανή ιδέα, που να τους κάνει να αρμενίζουνε μέσα στο πέλαγος της ζωής χαρούμενοι και ζωηροί, σαν το καράβι που είναι φορτωμένο με καλό φορτίο, και, γεμάτο ελπίδα και λαχτάρα, τραβά κατά το περιπόθητο λιμάνι, ανάμεσα σε ξέρες κι άγρια βραχόνησα.
Σήμερα βρίσκει κανένας συχνά μπροστά του ανθρώπους που είναι τόσο κούφιοι από κάθε τι, που να απορεί, γιατί δεν πίστευε να υπάρχει στον κόσμο τόση ανοησία, τόση στενομυαλιά, τόση στενοκάρδια και μικρολογία. Σ’ αυτές τις στεγνές ψυχές δεν υπάρχει τίποτα που να σε ζεστάνει, ας είναι και το παραμικρό. Δεν μιλώ για εξαιρετικά αισθήματα, για κάποια σπάνια ευαισθησία. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Τον καιρό που δούλευα στον Μυστρά, τύχαινε πολλές φορές να βρεθώ μοναχός μέσα στην Περίβλεπτο.
Τ’ απόγεμα η εκκλησία σκοτείνιαζε κι αγρίευε. Από πάνου από την σκαλωσιά άκουγα πατήματα. «Κανένα φάντασμα θα περπατά», συλλογιζόμουνα, και γύριζα το κεφάλι μου πάντα κατά το μέρος που στεκόντανε ζωγραφισμένοι οι στρατιώτες και οι πολεμάρχοι. Στεκόντανε στη σειρά ένα γύρο, λίγο ψηλότερα από το χώμα, οι περισσότεροι με βγαλμένα μάτια, τρυπημένοι στο στήθος, πολλοί απ αὐτοὺς κομματιασμένοι από τις σπαθιές. Σε πολλά κεφάλια είχε απομείνει γερό ένα μάτι μοναχά, μα κείνο το μάτι έβλεπε σαν δέκα ζωντανά. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Φώτης Κόντογλου
ΟΙ ΝΕΓΡΟΙ ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ ΚΑΙ Ο ΠΑΤΕΡ ΣΠΑΡΤΑΣ
ΣΤΗΝ ΑΦΡΙΚΗ είναι μια χώρα που τη λένε Ουγκάντα, κοντά στη λίμνη Βικτώρια Νυάντζα, κατοικημένη από κάμποσες φυλές. Οι πιο πολλοί ντόπιοι είνε οι λεγόμενοι Μπαγκάντα, άλλοι λέγουνται Μπουνιόροι, άλλοι Χαμίτες, όλοι νέγροι κατάμαυροι. Στα δασωμένα μέρη ζούνε πλήθος από κείνα τα ανθρωπάρια που τα λένε πυγμαίους και που είναι η παλιά και ντόπια φυλή, γιατί οι άλλοι πήγανε από τα άλλα μέρη της Αφρικής.
Κάτοικοι: 540 (απογράφη 1991)
Υψόμετρο: 27 μ.
Επίσημη Ονομασία: (το) Πλατύ, Παλαιότερη ονομασία πριν από τις 20 Ιαν 1927: (Μπάϊστα)
Τοπ. διαμέρισμα: Τ.Δ. Πλατέως Δήμος: Καλαμάτας Περιφ. Ενότητα: Μεσσηνίας
Κωδ. Οικισμού: 17090701
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: Το χωριό βρίσκεται Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
…Oι Iουδαίοι περιμένανε να ξανάρθει στον κόσμο, για τούτο θαρρούσανε πως ο άγιος Iωάννης ο Πρόδρομος ήτανε ο Hλίας. Kαι τότε που ρώτησε ο Xριστός τους μαθητές του «Ποιος, λένε, πως είμαι, οι άνθρωποι;», του απαντήσανε πως λέγανε πως ήτανε ο Hλίας ή κάποιος άλλος από τους προφήτες. O προφήτης Mαλαχίας, που έζησε πολύ υστερώτερα από τον Hλία, λέγει: «Tάδε λέγει Kύριος Παντοκράτωρ. Iδού εγώ αποστελώ υμίν Hλίαν τον Θεσβίτην, πριν ή ελθείν την ημέραν Kυρίου την μεγάλην και επιφανή», και πολλοί το εξηγήσανε πως ο Hλίας θάρθη πάλι στον κόσμο πριν από τη Δευτέρα Παρουσία και θα μαρτυρήσει. Σε όλα μοιάζει μ’ αυτόν ο Πρόδρομος, γι’ αυτό οι απόστολοι κ’ οι άλλοι Eβραίοι υποπτευόντανε μήπως ήτανε ο Hλίας ξαναγεννημένος. Ύστερα από τη Mεταμόρφωση, σαν κατεβήκανε από το βουνό οι τρεις μαθητάδες με τον Xριστό, τον ρωτήσανε: «Oι γραμματείς λένε πως ο Hλίας πρέπει νάρθει πρώτα. Eσύ τι λες;» Kι’ ο Xριστός τούς αποκρίθηκε: «O Hλίας έρχεται πρώτα και θα τ’ αποκαταστήσει όλα· αλλά σας λέγω πως ο Hλίας ήρθε κιόλας, και δεν τον γνωρίσανε, αλλά του κάνανε όσα θελήσανε· τα ίδια μέλλεται να πάθει και ο γυιος του ανθρώπου απ’ αυτούς». Tότε καταλάβανε οι μαθητές πως για τον Iωάννη τον Bαπτιστή τούς είπε (Mατθ. ιστ΄, 10). Pωτήσανε οι μαθητές τον Xριστό για τον Hλία, επειδή τον είχανε δει πριν από λίγο, απάνω στο Θαβώρ, να φανερώνεται μαζί με τον Mωυσή, την ώρα που μεταμορφώθηκε ο Xριστός, και να μιλά μαζί του, με όλο που είχε ζήσει σ’ αυτόν τον κόσμο πριν από 800 χρόνια. Aλλά και κατά τη Σταύρωση, σαν φώναξε ο Xριστός «Hλί ηλί, λαμά σαβαχθανί», κάποιοι από τους Eβραίους που στεκόντανε κοντά στο σταυρό λέγανε πως θα φώναζε τον Hλία να τον βοηθήσει: «Tινές δε των εκεί εστώτων ακούσαντες έλεγον ότι Hλίαν φωνεί ούτος» (Mατθ. κζ΄, 46). Παντού πλανιέται ο ίσκιος του. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Μαγιάτικο Στεφάνι
Περιοδικό «Ελληνική Δημιουργία»
Εμείς οι Έλληνες είμαστε ένα γένος που ότι κι αν φτιάξουμε έχει μέσα του αίμα και βάθος, έχει πόνο. Σαν το ρημοδέντρι που το δέρνουνε όλοι οι ανέμοι και κείνο αγαντάρει και θρέφει η ρίζα του και παγαίνει βαθειά μέσα στα έγκατα της γης σκίζοντας το βράχο, έτσι μπορεί να παρομοιαστεί κ ἡ φυλή η δική μας. Κ ἡ φτώχειά μας έκανε να ζούμε απλή ζωή, με λίγα πράγματα, και δεν μας άφησε να ξεμακρύνουμε από τη φυσική ζωή, αλλά βυζαίνουμε ολοένα από τη καθαρή βρυσούλα, που θρέφει τη καρδιά του ανθρώπου. Σ αυτό συντέλεσε και το καλό αγέρι πούχει η πατρίδα μας κ ἡ ημεράδα πούχουνε τα βουνά της, ώστε να μας φαίνεται σαν μάνα πονετικιά, που μας βαστά ολοένα στην αγκαλιά της. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Κατερίνα Χουζούρη
«Ισα – ίσα, κείνο που κάνει στα μάτια μου την τέχνη πολύτιμη, είναι η απόλυτη ελευθερία που έχει να σοφίζεται και να φτιάχνει πράματα που δεν υπήρχαν πριν να τα φτιάξει νέα πράματα κι όλο νέα κι όλο νέα».
(Απόσπασμα από την εισαγωγή Pedro Cazas)
Το θρυλικό διήγημα Pedro Cazas γράφτηκε από τον Φώτη Κόντογλου στο Παρίσι το 1918 και εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1920 στο Αϊβαλί, με τη φροντίδα του φίλου του Στρατή Δούκα. Η κυκλοφορία αυτού του έργου επέβαλε αμέσως τον Κόντογλου στους λογοτεχνικούς κύκλους. «Μια πόρτα ανατολίτικη άνοιξε στη μίζερη, μικρόπνοη κλεισμένου χώρου λογοτεχνία μας και μπήκε μια μεγάλη αναπνοή», έγραψε για το έργο αυτό ο Νίκος Καζαντζάκης. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Στα θαλασσινά τα μέρη ρίχνουνε τον Σταυρό, ύστερ’ από τη Λειτουργία των Θεοφανίων. Έτσι τον ρίχνανε καί στην πατρίδα μου, κ’ ήτανε ένα θέαμα έμορφο και παράξενο.
Ξεκινούσε η συνοδεία από τη μητρόπολη. Μπροστά πηγαίνανε τα ξαφτέρουγα και τα μπαϊράκια, κ’ ύστερα πηγαίνανε οι παπάδες με τον δεσπότη, ντυμένοι με τα χρυσά τα άμφια, παπάδες πολλοί κι αρχιμαντρίτες, γιατί η πολιτεία είχε δώδεκα εκκλησίες, και κατά τις επίσημες μέρες στις μικρές ενορίες τελειώνανε γλήγορα τη Λειτουργία και πηγαίνανε οι παπάδες στη μητρόπολη, για να γίνεται η γιορτή πιο επίσημη. Οι ψαλτάδες ήτανε και κείνοι κάμποσοι κ’ οι πιο καλλίφωνοι, και ψέλνανε με μεγαλοπρέπεια βυζαντινά, δηλαδή ελληνικά, κι όχι σαν σήμερα πού τρελλαθήκαμε και κάναμε την ψαλμωδία μας σαν ανάλατα και ξενικά θεατρικά τραγούδια. Από πίσω ακολουθούσε λαός πολύς. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Ένα «διαφορετικό» κείμενο για τον Μέγα Βασίλειο από τον Φώτη Κόντογλου
Έχει γραφεί και υποστηριχθεί από πολλούς ότι κανείς άλλος νεοέλληνας συγγραφέας δεν προσέγγισε σε τέτοιο βαθμό τα προβλήματα του σύγχρονου ανθρώπου, όπως ο Φώτης Κόντογλου. Ίσως γιατί είναι από τους λίγους που «πάτησαν» γερά πάνω στην παράδοση του τόπου και συνδέθηκαν στενά με τις ρίζες του. Στο κείμενο που ακολουθεί ο Κόντογλου παίρνει αφορμή από το γεγονός ότι κάποιοι θεολόγοι ορθόδοξοι, επηρεασμένοι όμως από τη θεολογία της Δύσης υπερτονίζουν την κατά κόσμον σοφία του Μεγάλου Βασιλείου, παραθεωρώντας έτσι την αγιότητα του βίου του, για να καταλήξει: «Εμείς κάναμε έναν Χριστιανισμό βολικό και ανθρώπινο». Όμως αυτός είναι παραμορφωμένος Χριστιανισμός. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
του Φώτη Κόντογλου
Στ’ Άγιον Όρος πήγα πολλές φορές. Την πρώτη φορά κάθησα παραπάνω από δυο μήνες κ’ έκανα γνωριμία με πολλούς πατέρες και λαϊκούς, γιατί υπάρχουνε εκεί πέρα και αγωγιάτες αρβανίτες, παραγυιοί και γεμιτζήδες πού φορτώνουνε κερεστέ1 στα καράβια. Στη Δάφνη, που είναι η σκάλα που πιάνουνε τα βαπόρια, βρισκόντανε και κάτι ψαράδες κοσμικοί, κ’ εκεί γνωρίσθηκα με τρείς Αϊβαλιώτες και περάσαμε πολύ έμορφα. Από κει πήγα στις Καρυές, μα δεν κάθησα πολύ, γιατί γύρευα θάλασσα. Πήγα στο μοναστήρι των Ιβήρων μαζί με ένα γέροντα που πουλούσε βιβλία στις Καρυές και που τον λέγανε Αβέρκιον Κομβολογάν. Σ’ αυτό το μοναστήρι κάθησα κάμποσο. Πιο πολύ με τραβούσε ο αρσανάς, δηλαδή το μέρος που βάζουνε τις βάρκες και τα σύνεργα της ψαρικής. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Ο Μητροπολίτης Προικοννήσου Ιωσήφ, Ιεράρχης του Οικουμενικού Θρόνου, φιλοξενείται στη διαδικτυακή εκπομπή «διάΛογος» – του Amen.gr και του Intv.gr – και συζητά με τους δημοσιογράφους Νίκο Παπαχρήστου και Αντώνη Τριανταφύλλου.Κάνει ένα νοητό ταξίδι από το Άγιον Όρος, στον κόσμο της Αγιογραφίας και της Λογοτεχνίας του Φώτη Κόντογλου, στην Προικόννησο, στην Παναγία Σουμελά και στο Σεπτό Κέντρο, το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Ο Μητροπολίτης Ιωσήφ θυμάται τα δύο Πάσχα που πέρασε στο «Περιβόλι της Παναγιάς» ενώ σχολιάζει και θέματα της επικαιρότητας όπως την υπόθεση «Βατοπαιδίου» για την οποία υποστηρίζει ότι όλο το ζήτημα είναι «επικοινωνιακό» και δεν υφίσταται «σκάνδαλο». Παραγωγή: intv.gr Σκηνοθεσία: Γιώργος Αρβανίτης Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Τη Λαμπροδευτέρα το βράδυ, περασμένα μεσάνυχτα, πριν να πλαγιάσω για να κοιμηθώ, βγήκα στο μικρό περιβολάκι πού έχουμε πίσω από το σπίτι μας, και στάθηκα για λίγο, κοιτάζοντας το σκοτεινό ουρανό με τ’ άστρα.
Σαν να τον έβλεπα πρώτη φορά. Μου φάνηκε πολύ βαθύς, και Σαν να ερχότανε από πάνω μία μακρινή ψαλμωδία. το στόμα μου είπε σιγανά: «Υψούτε Κύριον τον Θεόν ημών, και προσκυνείτε τώ υποπόδιο των ποδών αυτού». ‘Ένας αγιασμένος γέροντάς μου είχε πεί μία φορά πώς κατά τούτες τις ώρες ανοίγουνε τα ουράνια. Ο αγέρας μοσκοβολούσε από τα λουλούδια κι από τα άγιοχορταρα, πού έχουμε φυτέψει. «Πλήρης δ ουρανός και ή γή της δόξης του Κυρίου». Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Η αγία Φιλοθέη σε εικόνα του 1703. Στο ειλητάριο που κρατάει διαβάζουμε: "Αγαπήσατε τον Θεόν και ευρήσετε χάριν αιώνιον, μηδέν προτιμήσητε της αγάπης αυτού." (Αγαπήστε τον Θεό και θα βρείτε Χάρη αιώνια, τίποτα μην προτιμήσετε από την αγάπη Του.)
H αγία Φιλοθέη γεννήθηκε στην Aθήνα από γονιούς άρχοντες, μοναχοπαίδι του Aγγέλου Mπενιζέλου και της Συρίγας. Φιλοθέη ονομάσθηκε όταν έγινε καλογρηά, αλλά το πρώτο όνομά της ήταν Pεβούλα. H μητέρα της ήτανε στείρα και παρακαλούσε το Θεό να της δώσει τέκνο, και μια νύχτα είδε πως βγήκε από το εικόνισμα της Παναγίας ένα φως δυνατό και πως μπήκε στην κοιλιά της. Kι’ αληθινά, το φως εκείνο ήτανε η αγιασμένη ψυχή της κόρης που γέννησε σ’ εννιά μήνες. Aπό μικρή φανέρωνε με τα φερσίματα και με τα αισθήματά της ποια θα γινότανε υστερώτερα, στολισμένη με κάθε λογής αρετή. Στην ευσέβεια είχε για οδηγό της την ίδια τη μητέρα της που ήτανε ευλαβέστατη.
Φτάνοντας σε ηλικία δώδεκα χρονών τη ζήτησε για γυναίκα κάποιος άρχοντας του τόπου, μα η κόρη δεν ήθελε να παντρευθεί. Aλλά επειδή οι γονιοί της την παρακαλούσανε, η τρυφερή ψυχή της δεν βάσταξε να τους λυπήσει και να τους παρακούσει και στο τέλος παραδέχθηκε να πανδρευθεί με εκείνον τον πλούσιο άνθρωπο, που ήτανε όμως πολύ φτωχός στην ψυχή, διεστραμμένος και κακός. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Φώτη Κόντογλου
Γιατί άραγε μου φέρνουνε βαθεία συγκίνηση , και φυλάγω κρυφά μέσα στην καρδιά μου κάποια πράγματα, που δεν τα παρατηρεί κανένας; Κι αν βρεθεί κανείς να τα προσέξει και να νοιώσει κάτι απ’ αυτά , ωστόσο δεν το φανερώνει, για να μην τον λογαριάζουν για άνθρωπο που χάνει τον καιρό με κάποια πράγματα που δεν είναι σοβαρά, προπάντων στην εποχή μας, που θέλει να είναι οι άνθρωποι δραστήριοι σε χεροπιαστά πράγματα , προ πάντων σε ό, τι βγάζει χρήματα: «λεφτά, πολλά λεφτά!» ακούω συχνά να λένε δίπλα μου , κι ανατριχιάζω, αν τύχει να κα΄θησω σε καμία καρέκλα, κι ας βρίσκουμαι και μίλια μακρυά απο την Αθήνα. Εδώ πιά , μέσα στη νέα ελληνική Βαβυλών, όπου να σταθεί κανένας δεν ακούγει τίποτ’ άλλο απο κουβέντες για λεφτά. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
του Φώτη Κόντογλου
«Τα σχολειά, αν βγάλει κανείς λίγα στη μπάντα, τάλλα όλο δουλεύουνε για να βγάλουνε λεβαντίνους, κι’ όχι Έλληνες, μ’ όλα τα ψευτοελληνικά εξωτερικά πασαλείμματα. Οι περισσότεροι απ’ αυτούς που διδάσκουνε τα παιδιά μας, κινήσανε από το χωριό, και πέσανε με τα μούτρα στα «μοντέρνα». Γινήκανε θεριακλήδες του μοντερνισμού. Ο νους κι’ ο λογισμός τους, μέρα-νύχτα, στριφογυρίζει στις μοντέρνες ανοησίες. Την Ελλάδα δεν θέλουνε μήδε να την ακούσουνε, την Ψωροκώσταινα! Δεν υπάρχει πιο αντιπαθητικό και πιο μικρόμυαλο πλάσμα από τον ξιπασμένο άνθρωπο, που αρνήθηκε το γάλα της μάνας του και ρεμπεύεται κι’ όλας γι’ αυτό το κατόρθωμα. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
ΣΥΝΑΞΑΡΙ
Απόψεις για τη Μονή Βατοπαιδίου (και όχι μόνο) 