Η Σινδόνη τού Τορίνο (Επιμέλεια: Θ. Ι. Ρηγινιώτης)

Τρισδιάστατη αποτύπωση του προσώπου του Χριστού από την Αγία Σινδόνη.

Το 1988, μαζί με όλο τον κόσμο, έφηβος ακόμη, έμαθα από τα ΜΜΕ ότι η χρονολόγηση με άνθρακα 14 τοποθέτησε την περίφημη Σινδόνη του Τορίνο ανάμεσα στο 13ο και το 14ο αιώνα μ.Χ. Επρόκειτο λοιπόν για ένα πλαστό κειμήλιο. «Δεν πειράζει» είπα, μαζί με χιλιάδες άλλους. «Δεν αλλάζει τίποτα στην αξιοπιστία του χριστιανισμού γενικώς».

Την ίδια γνώμη έχω και τώρα. Μόνο που τώρα πιστεύω πως η Σινδόνη είναι το αυθεντικό «σάβανο του Ιησού», από το οποίο λαμβάνουμε πληροφορίες ανυπολόγιστης αξίας για τις λεπτομέρειες του μαρτυρίου Του, αλλά συγχρόνως συνιστά και ένα τεκμήριο, πραγματικό θησαυρό, για την αξιοπιστία των ευαγγελικών διηγήσεων της σταυρικής θυσίας του Κυρίου, αν όχι και για την ίδια την ανάσταση.

H ανάμνησις της εισόδου της αχειροτεύκτου μορφής του Kυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Iησού Xριστού εκ της Eδεσσηνών πόλεως, εις ταύτην την θεοφύλακτον και βασιλίδα ανακομισθείσης – 16 Αυγούστου

Η μεταφορά του αγίου μανδηλίου από την Έδεσσα στην Κωνσταντινούπολη το 944. Παρατηρήστε τον αυτοκράτορα που υποδέχεται την αχειροποίητη εικόνα και ασπάζεται την μορφή του Χριστού. Μικρογραφία από εικονογραφημένο χειρόγραφο του 12ου αιώνα του έργου "Σύνοψις Ιστοριών" του χρονογράφου Ιωάννη Σκυλίτζη. Μαδρίτη, Biblioteca Nacional de España.

Ο Σ. Ευστρατιάδης, για την περίπτωση αυτή, γράφει τα εξής στο Αγιολόγιό του: «Η της αχειροποιήτου εικόνος του Χριστού ανακομιδή εκ της Εδέσσης, ένθα εφυλάττετο μετά της επιστολής του Αυγάρου, εγένετο επί της βασιλείας Ρωμανού του Λεκαπηνού τφ 944 και κατετέθη εις τον εν Βλαχέρναις ναόν της Θεοτόκου, εξ ου μετετέθη εις τον εν Φορώ ναόν της Θεοτόκου, κατά δε το 967 Νικηφόρος ο Φωκάς μετεκόμισεν εξ Εδέσσης και την κέραμον, εφ’ ης απετυπώθη ωσαύτως η εικών του Χριστού, δια το είναι ταύτην πλησίον της αχειροποιήτου εικόνος εν Εδέσση εν τω αυτώ τόπω. Την περί της εικόνος παράδοσιν διέσωσεν ο Ιστορικός Ευσέβιος (Εκκ. Ίστ. βιβλ. Α΄, κεφλ. ιγ΄). Η εικών απεστάλη υπό του Κυρίου προς τον τοπάρχην Εδέσσης Αύγαρον δια του αποστόλου Ανανίου μετ’ επιστολής του Κυρίου προς τον Αύγαρον εις απάντησιν προηγουμένης επιστολής του τοπάρχου. (ιδ. ταύτας εν τοις Μηναίοις και τοις Συναξαρισταίς)».

Διάλογος μεταξύ γέροντα και αθέου

Ένα πρωινό συζητά ο Γέροντας Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος με δυο-τρεις επισκέπτες στο σπίτι του. Ο ένας είναι ιδεολόγος άθεος και κομμουνιστής. Σε μια στιγμή έρχεται κάποιος απ’ έξω και τους πληροφορεί ότι η Αθήνα έχει γεμίσει από φωτογραφίες του Μαο Τσε Τουγκ με την επιγραφή: «Δόξα στον μεγάλο Μάο». Ήταν η ημέρα κατά την οποία είχε πεθάνει ο Κινέζος δικτάτορας.

Γέροντας:

Έτσι είναι, παιδάκι μου. Δεν υπάρχουν άθεοι. Ειδωλολάτρες υπάρχουν, οι οποίοι βγάζουν τον Χριστό από τον θρόνο Του και στη θέση Του τοποθετούν τα είδωλά τους. Εμείς λέμε: «Δόξα τω Πατρί και τω Υιώ και τω Αγίω Πνεύματι». Αυτοί λένε: «Δόξα στον μεγάλο Μάο». Διαλέγεις και παίρνεις.

Άθεος:

Και σεις, παππούλη, το παίρνετε το ναρκωτικό σας. Μόνο που εσείς το λέτε Χριστό, ο άλλος το λέει Αλλάχ, ο τρίτος Βούδα κ.ο.κ.

Μεγάλο Σάββατο (1)

Η "Σινδόνη του Τορίνο", το νεκρικό σάβανο του Χριστού, όπου αποτυπώθηκε υπερφυσικώς η μορφή Του. Η Σινδόνη είναι το "Άγιο Μανδήλιο", το οποίο έκλεψαν οι Σταυροφόροι το 1204 όταν λεηλάτησαν την Κωνσταντινούπολη. Βρίσκεται στην πόλη Τορίνο της Ιταλίας. (Τα καψίματα στα δεξιά και στα αριστερά της μορφής του Χριστού οφείλονται σε πυρκαγιά, κατά την οποία η Σινδόνη ήταν διπλωμένη, γι' αυτό και είναι συμμετρικά.)

«ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΟ ΣΑΒΒΑΤΟ»

Το «Άγιον και Μέγα Σάββατον» είναι η ημέρα που συνδέει τη Μεγάλη Παρασκευή -την ημέρα του Σταυρού- με την Κυριακή , ημέρα της Ανάστασης του Κυρίου. Για πολλούς ανθρώπους, η αληθινή φύση και το νόημα αυτού του «συνδέσμου», η ουσιαστική αναγκαιότητα αυτής της «ενδιάμεσης ημέρας» παραμένει άγνωστη, ή ίσως σκοτεινή. Για μια μεγάλη μερίδα ανθρώπων που εκκλησιάζονται οι «σπουδαιότερες» ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας είναι η Μεγάλη Παρασκευή και η Κυριακή, δηλαδή ο Σταυρός και η Ανάσταση. Χωρίς το Μεγάλο Σάββατο όμως αυτές οι δύο ημέρες παραμένουν, κατά κάποιο τρόπο, «ασύνδετες». Έχουμε δηλαδή μια ημέρα λύπης και υστέρα έρχεται η ημέρα της χαράς. Σ’ αυτή τη διαδοχή η λύπη απλά αντικαθίσταται από τη χαρά… Αλλά σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας που εκφράζεται στη λειτουργική της παράδοση, η φύση αυτής της διαδοχής δεν είναι μια απλή αντικατάσταση. Η Εκκλησία διακηρύσσει ότι ο Χριστός «επάτησε τω θανάτω τον θάνατον». Αυτό σημαίνει ότι ακόμα και πριν από την Ανάσταση συμβαίνει κάποιο γεγονός στο οποίο η λύπη δεν αντικαθίσταται απλά από τη χαρά, αλλά μεταμορφώνεται σε χαρά. Το Μεγάλο Σάββατο είναι ακριβώς η ημέρα αυτής της μεταμόρφωσης , η ημέρα κατά την οποία η νίκη έρχεται από μέσα και εξαφανίζει την ήττα, η ημέρα οπότε έχουμε την ευκαιρία να ηρεμήσουμε και να σκεφτούμε, πριν από την Ανάσταση, το θάνατο του ίδιου του θανάτου … Όλα αυτά εκφράζονται, και πολύ περισσότερο βιώνονται, κάθε χρόνο στη διάρκεια αυτής της υπέροχης πρωινής ακολουθίας του Μεγάλου Σαββάτου. Η Θεία Λειτουργία αυτής της ημέρας γίνεται για μας ένα σωτήριο μεταμορφωτικό παρόν.

Ερχόμενοι στο ναό το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου έχουμε ολοκληρώσει τις ακολουθίες της Μεγάλης Παρασκευής. Σήμερα στους ενοριακούς ναούς ο Όρθρος του Μεγάλου Σαββάτου ψέλνεται τη Μεγάλη Παρασκευή το βράδυ. Η λύπη της Μεγάλης Παρασκευής είναι, επομένως, το εισαγωγικό θέμα, το σημείο έναρξης θα λέγαμε, του Όρθρου του Μεγάλου Σαββάτου. Αρχίζει σαν νεκρώσιμη ακολουθία, σαν θρήνος σε νεκρό σώμα. Οι ιερείς βγαίνουν από το ιερό και στέκονται μπροστά στον Επιτάφιο, θυμιατίζουν αργά τον Επιτάφιο, τις εικόνες και όλο το εκκλησίασμα. Όλοι μαζί, λαός και κληρικοί, στεκόμαστε μπροστά στον τάφο του Κυρίου μας και συγκεντρώνουμε τη σκέψη μας στο μεγάλο γεγονός του Θανάτου Του, της φαινομενικής ήττας. Κείνη τη στιγμή αρχίζουμε να ψάλλουμε τα εγκώμια σε τρεις στάσεις. Τα εγκώμια είναι τροπάρια που λέγονται με στίχους από τον «Άμωμο» δηλαδή, τον 118ο Ψαλμό.