Η μακαριότης των δικαίων (Εβρ. 11,39-40)

Ομότιμος καθηγητής Εισαγωγής και Ερμηνείας Καινής Διαθήκης Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης Στέργιος Ν. Σάκκος

«Και ούτοι πάντες μαρτυρηθέντες διά της πίστεως ουκ εκομίσαντο την επαγγελίαν, του Θεού περί ημών κρείττόν τι προβλεψαμένου, ίνα μη χωρίς ημών τελειωθώσιν» (Εβρ. 11, 39-40).

Η εκ πρώτης όψεως ερμηνεία καθιστά το χωρίον τούτο προβληματικό και αντίθετο προς το πνεύμα της Γραφής και την πίστη της Εκκλησίας. Όλοι γνωρίζομε ότι «επαγγελία» είναι ο παράδεισος, τον οποίον υποσχέθηκε ο Θεός στους πιστούς και αγίους δούλους του· γνωρίζομε από την Γραφή ότι, όπως εκπλήρωσε ο Θεός την υπόσχεση του και έδωκε στους Ισραηλίτες την Γη της επαγγελίας, έτσι δίδει στους εκλεκτούς του τον παράδεισο, του οποίου «τύπος» και σύμβολο ήταν η γη της επαγγελίας. Πώς λοιπόν γράφει ο θείος απόστολος ότι «ούτοι πάντες», δηλαδή οι δίκαιοι και οι άγιοι, «ουκ εκομίσαντο την επαγγελίαν»; Πώς είναι δυνατόν να μη εισήλθε στον παράδεισο ο Αβραάμ π.χ., του οποίου τους κόλπους με την «πιστεύουσαν και αγαπώσαν καρδίαν» χρησιμοποίησε ο Κύριος στην γνωστή παραβολή, για να εκφράσει την μετά θάνατον παραδείσια κατάσταση των σωσμένων; Δεν έρχεται η σκέψη αυτή σε αντίθεση προς όλα εκείνα, τα οποία λέγει ο ίδιος απόστολος στο ίδιο κεφάλαιο για τους δικαίους της Π. Διαθήκης; Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »

Στρατάρχης του παρθενικού τάγματος, ο Ιωάννης! (24 Ιουνίου, Γενέθλιο του Τιμίου Προδρόμου)

Εγκώμιο στον Τίμιο Πρόδρομο

Αγίου Σωφρονίου Ιεροσολύμων

Μέσα στα Άγια των Αγίων λοιπόν είχε βρεθεί ο Ζαχαρίας  -γιατί ήταν άξιος και είχε τον ιερατικό βαθμό για μια τέτοια υπηρεσία. Καθώς λοιπόν βρισκόταν στο θυσιαστήριο, δέχτηκε μέσα στην επίμονη προσευχή του, την επίσκεψη ουράνιου αγγέλου. Τον είδε να στέκεται δεξιά από το θυσιαστήριο που προσφερόταν το θυμίαμα και να του μιλάει για τον ερχομό του Λόγου του Θεού στη γη, χαρίζοντάς του έτσι την πιο ουράνια και πιο ευχάριστη αγγελία.

Ο Άγγελος που έφερε αυτά τα σπουδαία μηνύματα ήταν ο αρχάγγελος Γαβριήλ. Αυτός και μόνο με το όνομά του φανερώνει τη σημασία που είχαν τα μηνύματα που έφερνε.

Γιατί και πως πρέπει να διαβάζουμε την Αγία Γραφή (α΄)

Αγ. Ιουστίνου Πόποβιτς

Η Αγία Γραφή είναι κατά κάποιο τρόπο η βιογραφία του Θεού στο κόσμο αυτό. Και μάλιστα από την Αγία Γραφή, η Καινή Διαθήκη είναι η βιογραφία του σαρκωθέντος Θεού σ’ αυτό το κόσμο. Μέσα σ’ αυτή περιγράφεται πώς ο Θεός, για να δείξει τον εαυτό Του στους ανθρώπους, έστειλε το Θεό Λόγο, ο οποίος σαρκώθηκε και έγινε άνθρωπος, και σαν άνθρωπος είπε στους ανθρώπους, όλα όσα ο Θεός έχει, όλα όσα ο Θεός επιθυμεί για τον κόσμο αυτό και για τους ανθρώπους που ζουν σ’ αυτόν. Αποκάλυψε ο Θεός Λόγος το σχέδιο του στο κόσμο.

Στρατάρχης του παρθενικού τάγματος, ο Ιωάννης! (24 Ιουνίου, Γενέθλιο του Τιμίου Προδρόμου)

Εγκώμιο στον Τίμιο Πρόδρομο

Αγίου Σωφρονίου Ιεροσολύμων

Μέσα στα Άγια των Αγίων λοιπόν είχε βρεθεί ο Ζαχαρίας  -γιατί ήταν άξιος και είχε τον ιερατικό βαθμό για μια τέτοια υπηρεσία. Καθώς λοιπόν βρισκόταν στο θυσιαστήριο, δέχτηκε μέσα στην επίμονη προσευχή του, την επίσκεψη ουράνιου αγγέλου. Τον είδε να στέκεται δεξιά από το θυσιαστήριο που προσφερόταν το θυμίαμα και να του μιλάει για τον ερχομό του Λόγου του Θεού στη γη, χαρίζοντάς του έτσι την πιο ουράνια και πιο ευχάριστη αγγελία.

Ο Άγγελος που έφερε αυτά τα σπουδαία μηνύματα ήταν ο αρχάγγελος Γαβριήλ. Αυτός και μόνο με το όνομά του φανερώνει τη σημασία που είχαν τα μηνύματα που έφερνε.

Η ζύμη και η μάζα ήταν της ίδιας φύσεως, αλλά δεν ήταν της ίδιας ποιότητας!

Άκουσε λοιπόν τί λέγει ο Χριστός στους μαθητές Του: «Μοιάζει η βασιλεία των ουρανών με  προζύμι το οποίο πήρε μια γυναίκα και το έκρυψε σε μεγάλη ποσότητα αλεύρου. Ώστε οι δίκαιοι έχουν τη δύναμη της ζύμης, για να προσελκύουν προς τη δική τους αρετή τους πονηρούς.

Αλλ’ οι δίκαιοι είναι λίγοι, όμως και η ζύμη είναι μικρή. Η μικρή όμως ποσότητα δεν παραβλάπτει καθόλου τη μάζα, αλλ’ απεναντίας η μικρότητα εκείνη μεταβάλλει προς τη δική της ποιότητα όλο το αλεύρι, με τη δύναμη που υπάρχει μέσα σ’ αυτή.

Ιώβ του πολυάθλου (6 Μαϊου)

Ο Ιώβ και οι τρεις φίλοι του.13ος αι. Μονή Μεγίστης Λαύρας

Η υπόθεση του βιβλίου της Π. Διαθήκης.

Ο Ιώβ είναι ένας εκλεκτός και πλήρως αφοσιωμένος στον Κύριο άνθρωπος, με αρετή και ευσέβεια, που την επιδοκιμάζει πλήρως και την επαινεί ο ίδιος ο Θεός και τον θεωρεί ως τον πιο εκλεκτό άνθρωπο στη γη. Για τη γνησιότητα όμως της ευσέβειας και της αρετής του Ιώβ αμφιβάλλει απολύτως ό σατανάς, πού προσπαθεί να τον διαβάλει και σ’ αυτόν τον Θεό ως υποκριτή και καθαρά έμπορο της ευσέβειας! Θεωρεί την ευσέβεια του Ιώβ ως ψεύτικη -σαν να μην είναι παντογνώστης ο Θεός και σαν να μη βλέπει τα κρυφά για άλλους μυστικά των καρδιών και φυσικά και τα βάθη της καρδιάς του δούλου Του Ιώβ!- και αποδίδει καθαρά εγωιστικά ελατήρια και κίνητρα για ικανοποίηση ατομικών συμφερόντων και μόνο στον Ιώβ.

Η αμαρτία δεν είναι κανένας εχθρός που σε πολεμά, αλλά…

Λιθοβολισμός, κωδ.602, 13ος αι. Ι.Μ.Μ.Βατοπαιδίου

Φοβερό κακό και επικίνδυνη αρρώστια της ψυχής είναι η αμαρτία. Την απονευρώνει με δολιότητα. Είναι όμως κακό που εξαρτάται από τη δική μας θέληση. Φοβερό κακό, άλλα όχι και αθεράπευτο. Το θεραπεύει εύκολα η μετάνοια. Όση ώρα κράτα κανείς στο χέρι του τη φωτιά, οπωσδήποτε καίγεται. Μόλις όμως την τινάξει, παύει να καίγεται. Το ίδιο συμβαίνει με την αμαρτία, που είναι κι’ αυτή μια φωτιά που κατακαίει τον άνθρωπο. Η αμαρτία δεν είναι κανένας εχθρός που σε πολεμά απ’ έξω, αλλά κακό που φυτρώνει και αναπτύσσεται μέσα σου. Βλέπε με σωφροσύνη  και δεν θα νοιώσεις αισχρή επιθυμία.

Φαρισαίοι και Τελώνες

Οι Φαρισαίοι

 Στη παραβολή του Τελώνη και του Φαρισαίου υπάρχουν  δύο τύποι, ο υπερήφανος και ο ταπεινόφρων. Είναι γνωστό ότι οι φαρισαίοι ήταν τάξη θρησκευτική. Οι τελώνες ήταν μια άλλη τάξη, η οποία μάλιστα ήταν ιδιαίτερος στόχος των φαρισαϊκών επιθέσεων. Η τάξη των φαρισαίων δημιουργήθηκε σιγά σιγά από το 2^ο π.Χ. αιώνα, όταν γίνονταν οι αγώνες των ζηλωτών Ισραηλιτών εναντίον των Ελληνιστών. Κατ αρχάς η τάξη αυτή  περιελάμβανε τα πιό αγνά θρησκευτικά στοιχεία. Με την πάροδο όμως του χρόνου έχασε την ουσία της πνευματικής ζωής, κατάντησε μερίδα υπέρζηλωτων, που εμφανίζεται σε πολλές περιόδους της ιστορίας και θεωρείται ότι κατέχει την άκρα δεξιά πτέρυγα της θρησκευόμενης κοινωνίας.

Ο προφήτης Σαμουήλ – 20 Αυγούστου

Ο προφήτης Σαμουήλ. Τοιχογραφία από τον πρόναο του παρεκκλησίου του αγίου Νικολάου στην Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου.

Γεννήθηκε στην Αρμαθαίμ Σιφά στο όρος Εφραίμ, από τη φυλή του Λευΐ. Ήταν γιος του Ελκανά και της Άννας, η οποία ήταν στείρα και δια της προσευχής ο Θεός της χάρισε παιδί, τον Σαμουήλ, που τον αφιέρωσε στο Θεό για να εκφράσει την ευγνωμοσύνη της. Ο Σαμουήλ όταν μεγάλωσε, υπηρέτησε τον Κύριο και έγινε μέγας προφήτης και κριτής του λαού δικαιότατος. Αυτός έχρισε βασιλείς, το Σαούλ και το Δαυίδ, προφήτευσε 40 χρόνια και πέθανε σε βαθιά γεράματα. Ας αναφέρουμε, όμως, μερικούς οικοδομητικούς λόγους του, που ξεφώνησε στο λαό του Ισραήλ, αλλά ισχύουν και για τους λαούς κάθε εποχής. Λέει λοιπόν: «Εάν φοβηθείτε τον Κύριον και δουλεύσητε αύτω και ακούσητε της φωνής αυτού και μη ερίσητε τω στόματι Κυρίου και ήτε και υμείς και ο βασιλεύς ο βασιλεύων εφ’ υμών οπίσω Κυρίου πορευόμενοι εάν δε μη ακούσητε της φωνής Κυρίου… έσται χείρ Κυρίου εφ’ υμάς και επί τον βασιλέα υμών». Δηλαδή, αν φοβάστε και υπολογίζετε τον Κύριο, και Τον λατρεύετε και υπακούετε στα προστάγματα Του, και δεν αντιδράσετε προς αυτά που σας παραγγέλλει ο Κύριος,και ακολουθείτε σταθερά και σεις και ο κυβερνήτης που σας κυβερνά το δρόμο που σας υποδεικνύει ο Κύριος, σας λέγω όλα θα πηγαίνουν καλά. Θα έχετε την ευλογία του Κυρίου. Αν όμως δεν υπακούσετε στα προστάγματα του Κυρίου,τότε θα πέσει επάνω σε σας και τον κυβερνήτη σας, βαρύ το χέρι του Κυρίου και θα τιμωρηθείτε.

Τι σημαίνει η φράση «αιωνία η μνήμη»

Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς

Σε ταλαιπωρεί το ότι δεν ξέρεις τη σημασία αυτών των λέξεων, που άκουγες πολλές φορές και ο ίδιος έλεγες επάνω από τους νεκρούς. Και καλά κάνεις που ρωτάς. Όσο καλύτερα γνωρίζει ο άνθρωπος την αρχαία και καλή ορθόδοξη πίστη μας, τόσο και περισσότερο την αγαπά.

«Αιωνία η μνήμη» σημαίνει: αιώνια να υπάρχει η μνήμη για σένα. Άκουσα μία φορά πως κάποιος στον επικήδειο λόγο επάνω από τον νεκρό φώναξε: «αιωνία σου η μνήμη στη γη!» Παραξενεύθηκα σε μια τόσο λανθασμένη ερμηνεία της πίστης μας. Μα μπορεί κάτι να είναι αιώνιο στη γη, όπου όλα περνούν βιαστικά σαν προσκεκλημένοι σε γάμο; Όντως, δεν ευχόμαστε στον νεκρό εντελώς μηδαμινό πλούτο, όταν του ευχόμαστε να τον μνημονεύουν σ’ αυτόν τον κόσμο, ο όποιος και ο ίδιος πλησιάζει στο τέλος του; Αλλά ας πούμε πως το όνομα κάποιου μνημονεύεται στη γη έως το τέλος του χρόνου – τι κερδίζει αυτός απ’ αυτό, εάν η μνήμη του στα ουράνια έχει ξεχαστεί;

ΑΓΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΓΙΑΣΜΟΣ (4)

Ο Χριστός με αγίους. Ψηφιδωτό στην κόγχη του αγίου βήματος της βασιλικής του Αγίου Μάρκου στην Ρώμη (9ος αιώνας).

Συνέχεια από (3)

Μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου

Η αγιότητα είναι ανοιχτός κήπος με διάφορα ευώδη άνθη. Δεν καλλιεργείται στό θερμοκήπιο. Τα άνθη της είναι πολύχρωμα, πανευώδη και μυρίων ευωδιών. Τα τίμια λείψανα των άγιων δεν έχουν την ΐδια ευωδία. Η ποικιλία των χαρισμάτων του Αγίου Πνεύματος εμπνέει διάφορες ζωές. Δεν αποκλείεται κανένας από την αγιότητα. Οποιος αγαπήσει πολύ τον Χριστό και την αγάπη του δείξει έμπρακτα, ταπεινωθεί και αγωνισθεί, αγιάζει, χαριτώνεται, φωτίζεται. Μη μένουμε στην επίμονη και ανήσυχη αναζήτηση αγίων και δεν κάνουμε κάτι για τον προσωπικό μας αγιασμό. Μη ψάχνουμε να βρούμε και να δημιουργήσουμε αγίους. Ας φιλιωθούμε με τους πολλούς ήδη υπάρχοντες. Αν ο Θεός ευδοκήσει να μας φέρει μπροστά σ’ έναν άγιο, ας του ζητήσουμε να μας ευλογήσει, να προσεύχεται για μας και μη τον κουράζουμε με περίεργα ερωτήματα και χάνουμε τη σημασία της ευκαιρίας αυτής.

ΑΓΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΓΙΑΣΜΟΣ (3)

Ο Χριστός με αγίους. Ψηφιδωτό στην κόγχη του αγίου βήματος της βασιλικής του Αγίου Μάρκου στην Ρώμη (9ος αιώνας).

Συνέχεια από (2)

Μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου

Πολλοί προσκυνητές του Αγίου Ορους συχνά αναζητούν μεγάλους αγίους. Μας γράφουν, μας τηλεφωνούν, αναζητώντας χαρισματούχους, που θα τους απαλλάξουν σύντομα από τα μεγάλα τους προβλήματα. Υπάρχει μία αίσθηση ότι όλα μπορούν να λυθούν αμέσως, δίχως κανένα δικό τους μόχθο. Υπάρχει μία μαγική αντίληψη για την αγιότητα. Οι άνθρωποι της ευδαιμονίας, της κοσμικότητος και της υπερκαταναλώσεως θέλουν γρήγορες κι εύκολες λύσεις. Να μη καθυστερήσουν στην προσευχή, να μην αγωνισθούν διόλου, να μη ταπεινωθούν καθόλου. Ενας Γέροντας θαυματουργός, χαρισματούχος, προορατικός είναι ό,τι το καλύτερο για την περίπτωση τους. Τους αγίους και τον Χριστό δηλαδή τους θέλουμε και τους έχουμε για ώρα ανάγκης, για να περνάμε μόνο καλά. Αυτή ακριβώς είναι η θρησκειοποίηση της Ορθοδοξίας. Αν δεν το πετύχουμε τρέχουμε και στους μάγους και στα μέντιουμ, οπουδήποτε, αρκεί ν’ απελευθερωθούμε από το πρόβλημα μας τάχιστα.

ΑΓΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΓΙΑΣΜΟΣ (2)

Ο Χριστός με αγίους. Ψηφιδωτό στην κόγχη του αγίου βήματος της βασιλικής του Αγίου Μάρκου στην Ρώμη (9ος αιώνας).

Συνέχεια από (1)

Μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου

Η αγιότητα είναι η αληθινή ισορροπία, η πραγματική υγεία, η ουσιαστική σχέση με τον Θεό. Η υπακοή στην εντολή του να γίνουμε άγιοι, Οπως είναι Αυτός. Το θέλημα του Θεού είναι ο αγιασμός μας και η σωτηρία μας. Χριστιανός σημαίνει αυτός που αγαπά τον Χριστό καί βαδίζει ελεύθερα, αβίαστα, φιλότιμα, πρόθυμα και πρόσχαρα την οδό του αγιασμού. Ακόμη και οι χριστιανοί την αγιότητα θεωρούν ξένη, περασμένη, περιορισμένη σε μονές και ναούς. Οι άγιοι γίνονται αγαπητοί απλά για να περνάμε καλά και να μας δίνουν ότι τους ζητάμε για μία αρκετά άνετη ζωή…

ΑΓΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΓΙΑΣΜΟΣ (1)

Ο Χριστός με αγίους. Ψηφιδωτό στην κόγχη του αγίου βήματος της βασιλικής του Αγίου Μάρκου στην Ρώμη (9ος αιώνας).

Μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου

Η αγιότητα είναι ο σκοπός της υπάρξεως μας. Πλασθήκαμε για να γίνουμε άγιοι. Αυτό δεν θα πρέπει να το λησμονάμε. Η αποτυχία αυτής της πραγματώσεως αποτελεί τη μεγαλύτερη τραγωδία του άνθρωπου. Αξίζει να δούμε πως νοούμε και πως φανταζόμαστε την αγιότητα. Πως στεκόμαστε απέναντι της, πως την άντικρύζουμε και πως τη ζούμε. Πως μπορούμε να τη βρούμε και να τη χάσουμε, να τη χρησιμοποιήσουμε και ακόμη να την εκμεταλλευθούμε.

Η αγιότητα δεν είναι εξουθενωτική. Δεν εξαφανίζει η πανσθενουργή Θεία Χάρη την άνθρώπινη προσωπικότητα. Δεν ισοπεδώνει, εξομοιώνει, καταστρατηγεί κι εξαφανίζει την Ιδιαιτερότητα της μοναδικότητος του ιερού ανθρωπίνου προσώπου. Οι άγιοι δεν είναι κατά κάποιο τρόπο τηλεκατευθυνόμενοι, δίχως δική τους ταυτότητα, προσωπικό χαρακτήρα και κάτι πάντα το ξεχωριστό. Δεν είναι καλούπι, χυτήριο, αγαλμάτων ψυχρών και πανομοιότυπων η αγιότητα.