Με τι αναπαύεται ο Θεός; (Γέροντας Εφραίμ Κατουνακιώτης)

Έκανες υπακοή, θα πάς στον παράδεισο,

Δίχως κόπους,δίχως θυσίες…(Γέροντας Εφραίμ Κατουνακιώτης)

Και τα βιβλία των αγίων Πατέρων αν παρακολουθήσετε, θα δείτε ότι πολλοί με ευκολία, με πολλήν άνεση αγίασαν,

Νοερά προσευχή, ησυχία και υπακοή (Γέροντας Εφραίμ Κατουνακιώτης)

Ξέρετε πολύ καλά ότι ο Γέροντάς μας (Ιωσήφ) ήταν των άκρων ησυχαστής και της νοεράς προσευχής. Και όμως δεν

Ο διάβολος καταφλέγεται, μαστιγώνεται και δέρνεται από την Ευχή

Ένα περιστατικό από τις εμπειρίες του γέροντος Ιωσήφ του ησυχαστού.

 

   Ένας νέος, πριν από χρόνια, είχε πολλά ψυχικά προ­βλήματα και είχε φθάσει μέχρι δαιμονοκρατίας. Απεφά­σισαν οι δικοί του και ο ίδιος, να μεταβή στο Άγιον Όρος και να ενταχθή σε μιά συνοδεία.

 

   Ο Γέροντας της συνοδείας, Ιωσήφ ο Ησυχαστής, πε­ρίφημος για την δύναμη της προσευχής του, τον κράτησε, του έμαθε την προφορική Ευχή και τον έβαλε να σκαλίζη μερικά ξύλινα Σταυρουδάκια. Οποιαδήποτε κι αν ήτο η εργασία του, νύχτα, πρωί, μεσημέρι, απόγευμα, μέσα στην εκκλησία και έξω απ αυτήν, όπου κι αν ευρίσκετο, θα έ­πρεπε να λέη συνεχώς με το στόμα του: «Κύριε Ιησού Χρι­στέ, Ελέησον με».

Όσιος Νικόδημος ο Αγιορείτης (1749-1809) – 14 Ιουλίου

Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης. Τοιχογραφία του ναού της Παντάνασσας στο ευλογημένο μετόχι της Μονής Βατοπαιδίου στην λίμνη Βιστωνίδα.

Ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης είναι μία από τις μεγαλύτερες θεολογικές και διδασκαλικές μορφές της τουρκοκρατίας. Το έργο του ανύψωσε τα ήθη των μοναχών και όλων των πιστών. Έκανε γνωστή την αγιοπατερική σοφία, την αγιολογική ευωδία και την υμννογραφική χάρη. Δίκαια αποτελεί καύχημα του Αγίου Όρους και δόξα της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Κατα τον φιλάρετο παραδελφό του και εξαίρετο βιογράφο του ιερομόναχο Ευθύμιο γεννήθηκε στη Νάξο το 1749 από ενάρετους γονείς, τον Αντώνιο και την Αναστασία, η οποία τελείωσε τον βίο της ως μοναχή Αγάθη στη μονή του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου στη Νάξο. Νωρις φάνηκαν τα εξαιρετικά χαρίσματα που τον κοσμούσαν. Η οξύνοια, η φιλομάθεια, η δυνατή μνήμη και η καθαρότητά του τον κάνουν άριστο μαθητή του ιερέως-διδασκάλου της ενορίας του και διακονητή του στις ιερές ακολουθίες και θείες λειτουργίες. Η ευφυΐα και οι επιδόσεις του φάνηκαν και στο σχολείο της Χώρας Νάξου.

Περί νοεράς προσευχής

Προς νέον ερωτήσαντα περί προσευχής

(Οσίου Ιωσήφ του Ησυχαστού)

Η πράξη της νοεράς προσευχής είναι να βιάσεις τον εαυτό σου να λες συνεχώς την ευχή με το στόμα αδιαλείπτως. Στην αρχή γρήγορα να μην προφθάνει ο νους να σχηματίζει λογισμό μετεωρισμού. Να προσέχεις μόνο στα λόγια: «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με». Όταν αυτό πολυχρονίσει, το συνηθίζει ο νους και το λέει και γλυκαίνεσαι σαν να έχεις μέλι στο στόμα σου και θέλεις όλο να το λες. Αν το αφήνεις στενοχωριέσαι πολύ.

Όταν το συνηθίσει ο νους και χορτάσει -το μάθει καλά- τότε το στέλνει στη καρδιά. Επειδή ο νους είναι ο τροφοδότης της ψυχής και ό,τι καλό ή πονηρό δει ή ακούσει το κατεβάζει στη καρδιά που είναι το κέντρο της σωματικής και πνευματικής δυνάμεως του ανθρώπου, ο θρόνος του νου· όταν ο ευχόμενος κρατά το νου του να μη φαντάζεται τίποτε, αλλά προσέχει μόνο στα λόγια της ευχής, τότε αναπνέοντας ελαφρά με κάποια βία και θέληση δική του τον κατεβάζει στη καρδιά και τον κρατά μέσα κλεισμένο και λέει με ρυθμό την ευχή:

– «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με».

Νοερά ευχή (βίντεο)

Δείτε και ακούστε άλλο ένα πολύ ωραίο τραγούδι για την «νοερά ευχή»

Ο Όσιος Σάββας ο εν Καλύμνω (1862-1948)

Γεννήθηκε στην Ηρακλείτσα της Ανατολικής Θράκης το 1862 από γονείς φτωχούς. Δωδεκάχρονος έρχεται στό Άγιον Όρος, στη σκήτη της Άγιας Άννης, στην Καλύβη της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Δοκιμάζεται επί μία δωδεκαετία, μαθαίνει την αγιογραφία καί τή βυζαντινή μουσική καί μεταβαίνει στα Ιεροσόλυμα, στη μονή τού Χοζεβά, στον Άθωνα για τρία χρόνια (1894-97) καί ξαναγυρίζει στα Ιεροσόλυμα, όπου μένει μέχρι το 1916, ασκητεύοντας κυρίως στις όχθες τού Ιορδάνη καί, για ένα μικρό διάστημα, στη μονή τού Αγίου Σάββα τού Ηγιασμένου.

Γέροντος Ιωσήφ Βατοπαιδινού: «Άσκηση, η μητέρα του αγιασμού» (16)

Ιερέας προσκυνητής προσεύχεται μπροστά από τη θαυματουργό εικόνα Παναγία Πορταΐτισσα της Ιεράς Μονής Ιβήρων Αγίου Όρους

Η άσκηση της νοεράς προσευχής στον κόσμο

Σε πολλούς υπάρχει το ερώτημα: Μπορούν οι χριστιανοί που βρίσκονται στον κόσμο να ασχολούνται με την νοερά προσευχή; Απαντούμε καταφατικά. Ναι! Για να καταλάβουν την προτροπή μας οι ενδιαφερόμενοι, αλλά και την υπόδειξή μας, όσοι δεν γνωρίζουν, θα εξηγήσουμε σύντομα το θέμα ώστε να μη προβληματίζονται από τη διαφορετική ίσως ερμηνεία και προσδιορισμό της νοεράς προσευχής.

Η πνευματική μελέτη του Οσίου Γέροντα Ιωσήφ του Ησυχαστή

Ο νεαρός δόκιμος Φραγκίσκος (μετέπειτα Γέ­ρων Ιωσήφ ο Ησυχαστής, 1897-1959), αν και κατά βάση αγράμματος, εν τούτοις δεν έπαυσε να μελέτα τα συγγράμματα των Πατέρων για βοήθεια και στήριγμά του. Βέβαια, επειδή τον περισσότερο ελεύθερο χρόνο του τον περνούσε με νοερά προσευχή, δεν επιδιδόταν σε εξαντλητικές μελέτες. Πάντως, δεν έπαυσε να μελετά καθημερινά, διότι χωρίς επίμονο και επίπονο ανάγνωση, δε μπορείς να γνωρίσεις την λεπτότητα των λογισμών.

Ψυχογραφία λακωνική Γέροντος Παϊσίου 25 Ιουλίου 1924 – 12 Ιουλίου 1994 μ.Χ.

Άνθρωπος τις ένοίκισεν εν γη,

Παΐσιος τούνομα, Αγιορείτης

Μοναχός αγνός εν τη ψυχή,

τω δε σώματι απαθής· και νυν ουρανοπολίτης!

Ο μακαριστός Γέροντας Κλεόπας Ηλίε της Ρουμανίας σχολιάζει τους οκτώ πειρασμούς, μοναχών και λαϊκών

Πατέρες και αδελφοί,
Ο μοναχός και ο αγωνιστής χριστιανός είναι πνευματικοί μαχητές σε κάθε στιγμή της ζωής τους από την γέννηση μέχρι τον θάνατο τους. Είναι όμως ανάγκη να γνωρίζουμε την τέχνη αυτού του αοράτου πολέμου και από ποία μέρη έρχεται εναντίον μας ο νοητός εχθρός.

Ο άγιος Μελέτιος ο Ομολογητής μας λέγει ότι ο πειρασμός έρχεται από έξι σημεία εναντίον μας, ενώ ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης γράφει από οκτώ, δηλ. από επάνω και από κάτω, από δεξιά και αριστερά, από εμπρός και πίσω και από μέσα και έξω.

Στην συνέχεια θα ομιλήσουμε εκτενέστερα για τον πολυμερή αυτόν πόλεμο του διαβόλου με την βοήθεια του Πανάγαθου Θεού.

1. Ο από επάνω πειρασμός:

Είναι δύο ειδών: Το πρώτο συμβαίνει όταν αρχίζουμε να κάνουμε μία αδιάκριτη και απερίσκεπτη άσκηση που υπερβαίνει τις δυνάμεις μας, όπως επί παραδείγματι: υπερβολική νηστεία, συνεχή αγρυπνία, πολλές μετάνοιες, και άλλες υπερβολικές ασκήσεις. Αυτή η άσκηση έχει ως αποτέλεσμα να αδυνατίζει το σώμα μας και να αδυνατούμε να εργασθούμε τις αρετές του Χριστού. Συγχρόνως ταράζεται ο νους μας γιατί δεν αναπαύεται σ’ αυτού του είδους τις ασκήσεις. Το δεύτερο είδος πειρασμού συμβαίνει όταν ερευνούμε την Αγία Γραφή χωρίς να διαθέτουμε την ανάλογη πνευματική ηλικία και κατάσταση με αποτέλεσμα, εάν κάποιος δεν ευρεθεί να μας χαλιναγωγήσει, θα φθάσουμε στην τρέλλα, την αίρεση και την βλασφημία του Θεού.
Η Αγία Γραφή είναι η απύθμενη θάλασσα της σοφίας του Θεού και απ’ αυτό το νερό εμείς πρέπει να βγάλουμε όσο είναι δυνατόν και απαραίτητο για να ανακουφισθούμε από την πνευματική μας δίψα. Απ’ αυτό το νερό ο άνθρωπος βγάζει με τον κουβά και απ’ αυτόν στην κανάτα και από εκεί παίρνει με ένα ποτήρι να δροσισθεί και δεν προσπαθεί με μία φορά να βγάλει το νερό της σοφίας του Θεού έξω, διότι δεν έχει τα κατάλληλα εργαλεία και υπάρχει βεβαίως ο φόβος να πνιγεί. Έτσι πνίγηκαν πολλοί ερευνητές των Γραφών λόγω της υπερηφάνειας των και έγιναν αρχηγοί αιρέσεων και οδήγησαν μαζί με τους εαυτούς των χιλιάδες ψυχές στον Άδη.

Ο προφήτης Σαμουήλ – 20 Αυγούστου

Ο προφήτης Σαμουήλ. Τοιχογραφία από τον πρόναο του παρεκκλησίου του αγίου Νικολάου στην Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου.

Γεννήθηκε στην Αρμαθαίμ Σιφά στο όρος Εφραίμ, από τη φυλή του Λευΐ. Ήταν γιος του Ελκανά και της Άννας, η οποία ήταν στείρα και δια της προσευχής ο Θεός της χάρισε παιδί, τον Σαμουήλ, που τον αφιέρωσε στο Θεό για να εκφράσει την ευγνωμοσύνη της. Ο Σαμουήλ όταν μεγάλωσε, υπηρέτησε τον Κύριο και έγινε μέγας προφήτης και κριτής του λαού δικαιότατος. Αυτός έχρισε βασιλείς, το Σαούλ και το Δαυίδ, προφήτευσε 40 χρόνια και πέθανε σε βαθιά γεράματα. Ας αναφέρουμε, όμως, μερικούς οικοδομητικούς λόγους του, που ξεφώνησε στο λαό του Ισραήλ, αλλά ισχύουν και για τους λαούς κάθε εποχής. Λέει λοιπόν: «Εάν φοβηθείτε τον Κύριον και δουλεύσητε αύτω και ακούσητε της φωνής αυτού και μη ερίσητε τω στόματι Κυρίου και ήτε και υμείς και ο βασιλεύς ο βασιλεύων εφ’ υμών οπίσω Κυρίου πορευόμενοι εάν δε μη ακούσητε της φωνής Κυρίου… έσται χείρ Κυρίου εφ’ υμάς και επί τον βασιλέα υμών». Δηλαδή, αν φοβάστε και υπολογίζετε τον Κύριο, και Τον λατρεύετε και υπακούετε στα προστάγματα Του, και δεν αντιδράσετε προς αυτά που σας παραγγέλλει ο Κύριος,και ακολουθείτε σταθερά και σεις και ο κυβερνήτης που σας κυβερνά το δρόμο που σας υποδεικνύει ο Κύριος, σας λέγω όλα θα πηγαίνουν καλά. Θα έχετε την ευλογία του Κυρίου. Αν όμως δεν υπακούσετε στα προστάγματα του Κυρίου,τότε θα πέσει επάνω σε σας και τον κυβερνήτη σας, βαρύ το χέρι του Κυρίου και θα τιμωρηθείτε.

Θείας Χάριτος Εμπειρίες, Γέροντας Ιωσήφ ο Ησυχαστής (3)

Συνέχεια από (2)

(+Γέροντος Ιωσήφ Βατοπαιδινού)

2. Το καθημερινόν μοναστικόν πρόγραμμα της συνοδίας.

Από την πρώτην ημέραν συμμορφώθηκα με τον τρόπον της ζωής των, που ήτο πράγματι ησυχαστικός. Από το πρωί έως το μεσημέρι εργαζόμεθα, έπειτα εκάμναμεν Εσπερινόν και ανάγνωσιν και ύστερα ετρώγομεν κοινώς. Όταν ετελειώναμεν η ώρα ήτο εννέα κατά το αγιορειτικόν τυπικόν. Ύστερα έκοιμώμεθα έως το ήλιοβασίλευμα και μετά αγρυπνούσαμεν ο κάθε ένας χωριστά. Πολύ με ενθουσίαζε ο τρόπος αυτός, γιατί πράγματι όταν κανείς έτσι βιασθή, πολύ γρήγορα βρίσκει κατάστασιν πνευματικήν. Και αν μου επιτρέπεται να εκφρασθώ, δεν θα ξεχάσω ποτέ μου τας ημέρας αυτάς, αι οποίαι τόσον συνετέλεσαν εις την ευτέλειάν μου να γνωρίσω διά της πείρας ότι ο μοναχισμός, εις την πραγματικότητα του, δεν είναι παρά η απ’ εντεύθεν αίσθησις της βασιλείας των ουρανών. Και αν αυτά είναι αποτελέσματα μιας αρχικής ζωής, τα τέλη δύναται καθείς να τα φανταστή.

Έτσι εμέναμεν κατά μόνας και μετά το μεσονύκτιον ή και πρωτύτερα εγώ πήγαινα εις τον Γέροντα που η καλύβη του ήταν μακρύτερα από μας, και λέγοντας του τους λογισμούς μου και ό,τι άλλο μου συνέβαινε, μου έλεγε πνευματικά και ό,τι άλλο απαιτούσε για την διόρθωσίν μας και την πνευματικήν ζωήν. Αυτό το τυπικόν το κρατήσαμεν και οι άλλοι αδελφοί, όταν εγίναμεν περισσότεροι. Πριν όμως από την ώραν αυτήν δεν δεχόταν ο Γέροντας κανέναν, και αυτό, όπως μου έλεγε, το φύλαξε από την αρχήν.

Ήτο πάντοτε πολύ παρηγορητικός και γλυκύς. Το δε πατρικόν του ενδιαφέρον ήτο τόσον καταφανές, που δεν χρειαζόταν κανένα άλλο μέσον να δημιουργήση μεταξύ των υπ’ αυτού χειραγωγουμένων έναν σύνδεσμον ισχυρά πνευματικόν, που καμμία περίπτωσις δεν θα ημπορούσε να τον χαλάρωση.

Θείας Χάριτος Εμπειρίες, Γέροντας Ιωσήφ ο Ησυχαστής (2)

Συνέχεια από (1)

(+Γέροντος Ιωσήφ Βατοπαιδινού)

ΕΠΙΣΤΟΛΙΜΑΙΑ ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

Προς τον πολυαγαπητόν μου αδελφόν ο βίος του αείμνηστου μας πατρός Ιωσήφ του Ήσυχαστου, τελείωθέντος κατά την 15ην Αυγούστου 1959 εν τη Ιερά Νέα Σκήτη του Αγίου Παύλου εν Αγίω Όρεί Άθωνος

I. Εισαγωγικά.

«Ω θάνατε, ως πικρόν σου το μνημόσυνον», κατά τον θείον Σειράχ. Και παρ’ όλον που δεν αρμόζει να το λέγωμεν εμείς οι χριστιανοί, εγώ το είπα διότι ήμουν λυπημένος που υστερήθηκα το πλέον αγαπητόν μου πρόσωπον εις αυτήν την παροικίαν μας. Και παρ’ όλον που έτσι αισθάνομαι και διάκειμαι δια τον αγαπητόν μου Γέροντα, πολλάκις όταν έζη, τον ελύπησα και τον επίκρανα. Πάντοτε αισθάνεται κανείς λύπην, όταν καταλάβη πως ελύπησε ένα πρόσωπον που το αγαπά. Και όταν συμβή να υστερηθή αυτό το πρόσωπον, τότε η λύπη του είναι μεγαλυτέρα. Αυτά τα λέγω διά να μάθουν, αν είναι τρόπος, και άλλοι υποτακτικοί -και ιδίως όσοι αξιωθούν να εύρουν Γεροντάδες πραγματικά πνευματικούς- να είναι όσον το δυνατόν προσεκτικοί, διότι όταν απαρθή απ’ αυτών ο προστάτης και οδηγός των, τότε θα πενθήσουν και θα κλάψουν ενθυμούμενοι την προτέραν των απροσεξίαν.

Στοχαζόμενος την θέσιν μου και το τι έχασα, και δη εις τας πονηράς ταύτας ημέρας, απεφάσισα να γράψω τουλάχιστον τον βίον του, όσον μπορέσω να θυμηθώ, για να έχω καν αυτήν την παρηγορίαν, εφ’ όσον δεν πρόκειται εδώ πλέον να τον ξαναδώ. Πράγματι, ο πρώτος μου σκοπός είναι αυτός· αλλά και οι πρόχειροι επικριταί και κατήγοροι του συγχρόνου μοναχισμού και του ιερού μας τούτου Τόπου θα μάθουν, εάν θέλουν, ότι εις όλας τας γενεάς και εποχάς υπάρχουν άνθρωποι πραγματικά θεοφοβούμενοι που αγάπησαν ολοψύχως τον Θεόν.

Η ΥΠΕΡΑΓΙΑ ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΝΙΚΟΔΗΜΟ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗ

Η θαυματουργική εικόνα της Παναγίας Γοργοϋπηκόου στην Ιερά Μονή Δοχειαρίου του Αγίου Όρους.

Παρασκευή Ροκά

Ο άγιος Νικόδημος ως ορθόδοξος χριστιανός πρώτα, και υστέρα ως μοναχός και ιδιαίτερα αγιορείτης, έτρεφε μεγάλο σεβασμό και αγάπη στη Μητέρα του Κυρίου μας, την Υπεραγία Θεοτόκο. Ο Άθως «το άνθος των ορέων», όπου είχε φθάσει ο άγιος Νικόδημος με τρόπο θαυμαστό και είχε εγκαταβιώσει από τα εικοσιέξι του χρόνια, είναι όπως γνωρίζουμε κάτω από τα προστατευτικά φτερά της Πάναγνης Μαρίας, της Κυρίας και Βασίλισσας των αγγέλων. Την ιερή γη του Άθωνα η Παναγία «απέδειξεν άνωθεν και εξ αρχαίων χρόνων Παράδεισον εαυτής και οικείον περίβολον».

Η Παναγία ήταν το αγαλλίαμα της καρδίας του αγίου Νικοδήμου, αλλά και Εκείνη τον είχε κάτω από τη σκέπη και τη σκιά των πτερύγων της. Θρυλείται ότι όταν έγραφε ο άγιος για την Παναγία εμφανίσθηκε Εκείνη και του είπε· «Σε ευλογώ τέκνον μου Νικόδημε, και σε ενισχύω να γράφεις».

Ήταν Θεοτοκόφιλος άγιος και Θεοτοκόληπτος. Όταν έγραφε για την Παναγία, που δάνεισε σάρκα στον Απερίγραπτο Λόγο, κυριολεκτικά καταλαμβανόταν από ένθεο ενθουσιασμό και υπερεκχειλίζουσα αγάπη για το ιερό της Πρόσωπο και την εγκωμίαζε με όλη τη δύναμη της ψυχής του. Η Παναγία τον φώτιζε και τον ενίσχυε στο έργο αυτό «τη δραστική δυνάμει και φωτοφόρω αυτής χάριτι».

Στο βιβλίο του «Αόρατος Πόλεμος» ο Άγιος Νικόδημος στο ΜΘ’ κεφάλαιο έγραψε ότι η Παναγία αποτελεί «μεθόριον αναμεταξύ της ακτίστου και κτιστής φύσεως· αύτη μόνη είναι Θεός άμεσος μετά τον Θεόν και έχει τα δευτερεία της Αγίας Τριάδος, ως ούσα μήτηρ αληθώς του Θεού».

Ο ΓΕΡΩΝ ΣΩΦΡΟΝΙΟΣ του Essex (2)

Ο άγιος Σωφρόνιος του Έσσεξ. Τοιχογραφία του ναού της Παντάνασσας στο ευλογημένο μετόχι της Μονής Βατοπαιδίου στην λίμνη Βιστωνίδα.

του Αρχιμανδρίτου Ζαχαρία Ζαχάρου

Έτσι, ο π. Σωφρόνιος επισκέφθηκε τον Άγιο Σιλουανό, που του διηγήθηκε τη ζωή του. Ανιστόρησε σε αυτόν τα δεκαπέντε χρόνια της πάλης του με τα πνεύματα της πονηρίας. Εμπιστεύθηκε σε αυτόν τον αποκαλυπτικό λόγο του Χριστου «κράτει τον νουν σου εις τον άδην και μη απελπίζου», που αποτέλεσε σταθμό στον πνευματικό του αγώνα, και με τη δύναμη του όποιου διασώθηκε από κάθε δαιμονική προσβολή και καθαρίσθηκε από τους λογισμούς της υπερηφάνειας.

Αγιορείτες Νεοησυχαστές Πατέρες (1)

Μοναχού Μωϋσέως Αγιορείτου

Μετά την αναγέννηση τού 18ου αιώνος, με τη δράση του νεοησυχαστικού κινήματος τών λεγομένων Κολλυβάδων, και πρωτεργάτες τους οσίους Παΐσιο Βελιτσκόφσκυ (+1794), ο οποίος ως άλλος Γρηγόριος Σιναΐτης (+1346) εργάζεται μεταφραστικά και Ιεραποστολικά σε όλα τα Βαλκάνια- Νικόδημο τον Αγιορείτη (+1809), τον σοφό διδάσκαλο και νέο Γρηγόριο Παλαμά (+1359)· Μακάριο Νοταρά και πρώην Κορίνθου (+1805), τον άλλο Ιερό Φώτιο (+899)· και Αθανάσιο Πάριο (+1813), τον ακαταμάχητο υπερασπιστή των ορθών δογμάτων, ως άλλο άγιο Μάρκο τον Ευγενικό (+1445), έχουμε μία χορεία ενάρετων φίλων της νοεράς προσευχής. Με πρώτους τους εξόριστους Ιεροπρεπείς Κολλυβάδες πού εργάσθηκαν πλούσια σε νησιά του Αιγαίου και άλλους τόπους και μετέφεραν σε πολλά λαϊκά στρώματα την ευωδία του αθωνικού αρώματος, πού λέγεται νοερά άθληση, νοερά προσευχή, ευχή του Ιησού, δηλαδή ή επανάληψη του ονόματος· Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με, και με μερικές μικρές παραλλαγές. Παρακάτω θα δούμε μερικούς Αγιορείτες νεοησυχαστές πατέρες.