Ο Άγιος Ιερομάρτυρες Γρηγόριος, Μητροπολίτης Κυδωνιών (Αϊβαλί) († 3 Οκτωβρίου 1922)

Αρχιμ. Νικολάου Ι. Πρωτοπαπά

(νυν Μητροπολίτου Φθιώτιδος)

Ο Κυδωνιών Γρηγόριος, ο καλός ποιμήν του Αϊβαλί, λόγω της εθνικής του δράσεως δοκίμασε πολλές εξορίες και διώξεις. Γέρων στην ηλικία αντιμετώπισε με νεανική δύναμη τα φρικτά μαρτύρια. Στα δύσκολα χρόνια του ξερριζωμού κατώρθωσε να στείλει στην Ελλάδα και να σώσει 25.000 Αϊβαλιώτες και 26 Ιερείς. Ο ίδιος, όπως ο Σμύρνης Χρυσόστομος αρνήθηκε να εγκαταλείψει το ποίμνιό του για να σωθεί. Μαζί με τους εναπομείναντες χριστιανούς του εκτοπίσθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου του 1922. Λίγες ήμερες αργότερα, στις, 3 Οκτωβρίου, υστέρα από άγριο ξυλοδαρμό αντι­μετώπισε το φρικτό θέαμα του σφαγιασμού των 15.000 χριστιανών του και των 22 Ιερέων του, τους οποίους ένα ένα εθανάτωναν μπροστά του.

Η αμαρτία δεν είναι κανένας εχθρός που σε πολεμά, αλλά…

Λιθοβολισμός, κωδ.602, 13ος αι. Ι.Μ.Μ.Βατοπαιδίου

Φοβερό κακό και επικίνδυνη αρρώστια της ψυχής είναι η αμαρτία. Την απονευρώνει με δολιότητα. Είναι όμως κακό που εξαρτάται από τη δική μας θέληση. Φοβερό κακό, άλλα όχι και αθεράπευτο. Το θεραπεύει εύκολα η μετάνοια. Όση ώρα κράτα κανείς στο χέρι του τη φωτιά, οπωσδήποτε καίγεται. Μόλις όμως την τινάξει, παύει να καίγεται. Το ίδιο συμβαίνει με την αμαρτία, που είναι κι’ αυτή μια φωτιά που κατακαίει τον άνθρωπο. Η αμαρτία δεν είναι κανένας εχθρός που σε πολεμά απ’ έξω, αλλά κακό που φυτρώνει και αναπτύσσεται μέσα σου. Βλέπε με σωφροσύνη  και δεν θα νοιώσεις αισχρή επιθυμία.

Προσευχή στην Υπεραγία Θεοτόκο

(την οποία, όπως γράφουν μερικοί, έλεγε συχνά ο μεγάλος αρχιεπίσκοπος της Θεσσαλονίκης, ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, καθώς διαβάζουμε στο Βίο του).

 Παρθένε Δέσποινα Θεοτόκε, εσύ που γέννησες κατά σάρκα το Θεό Λόγο, γνωρίζω μεν πολύ καλά πως δεν είναι ούτε ευπρεπές ούτε άξιο για μένα τον τόσο πανάθλιο, να στρέφω το βλέμμα μου προς την εικόνα σου, που είσαι αγνή και αειπάρθενη, κ’ έχεις το σώμα και τη ψυχή καθαρά και αμόλυντα, ούτε και να σ’ αντικρίζω με τ’ αμαρτωλά μάτια μου, ή να σε κατασπάζομαι με τα βέβηλα και ακάθαρτα χείλη μου, και να σε παρακαλώ. Διότι είναι δίκαιο, εμένα τον άσωτο, η καθαρότατη ψυχή σου να με μισεί και να με βδελύσσεται.

ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ ΣΤΗΝ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑ

Η αυτοκτονία της Λουκρητίας. Η Λουκρητία ήταν μια ρωμαία ευγενής που γύρω στο 508 πΧ αυτοκτόνησε εξαιτίας της ντροπής της που βιάστηκε από τον γιο του βασιλιά της Ρώμης Σέξτο Ταρκυίνιο. Ο πίνακας είναι του ολλανδού ζωγράφου Rembrandt Harmenszoon van Rijn (ο γνωστός Ρέμπραντ) (1606-1669).

Το ένστικτο της αυτοσυντηρήσεως συνεργεί συνήθως στην άμεση εμφάνιση του φόβου της απώλειας της ζωής σε περιπτώσεις αιφνίδιου κινδύνου. Το γεγονός αυτό δείχνει πόσο το άτομο είναι δεμένο με τη ζωή του και πόσο η ίδια η ζωή θέλει τη… ζωή της! Γι’ αυτό το λόγο ο αυτοτερματισμός της θεωρείται πάντοτε σαν μια παράλογη πράξη, επειδή στην αυτοκαταστροφή, η ίδια η ζωή αρνείται τη… ζωή της!

Τί μεσολαβεί άραγε ως καθοριστικός παράγων αυτοκτονίας, μεταξύ της αυτόματης, προ κάθε κινδύνου, καταφάσεως της ζωής και της αυτοθέλητης καταστροφής της; Γιατί η ίδια η ζωή – στο συγκεκριμένο άτομο – θέλει και ενεργεί την καταστροφή της;

Η απάντηση στο κρίσιμο αυτό ερώτημα πρέπει ασφαλώς να αποτελεί συμπερίληψη όλων των πιθανών αιτίων της αυτοκτονίας αλλά και γενικώτερα των συνθηκών της συγκεκριμένης ζωής του ανθρώπου που αποτόλμησε να τερματίσει τη ζωή του.

Αλλά οποιαδήποτε απάντηση κι αν δοθή στο ερώτημα γιατί η αυτοκτονία; όσον κι αν φαίνεται να δικαιολογεί ή να μη δικαιολογεί μια συγκεκριμένη πράξη αυτοκαταστροφής, το παράλογο μιας τέτοιας πράξεως είναι πάντοτε στοιχείο της «λογικής» της αυτοκτονίας. Γιατί η πράξη της αυτοκαταστροφής στερείται, σε κάθε περίπτωση, μιας αυτονόητης κοινής λογικής! Ποιος, αλήθεια, τερματίζει φονικώς τη ζωή του σε κατάσταση πλήρους νηφαλιότητος, συναισθηματικής αυτοκυριαρχίας και διαύγειας σκέψεως;

Σχόλια πάνω στην έννοια της αμαρτίας (+Αρχιμανδρίτη Ιουστίνου Πόποβιτς)

Αρχιμανδρίτη Ιουστίνου Πόποβιτς

«Εάν τις ίδη τον αδελφόν αυτού αμαρτάνοντα αμαρτίαν μη προς θάνατον, αιτήσει, και δώσει αυτώ ζωήν, τοις αμαρτάνουσι μη προς θάνατον, εστίν αμαρτία προς θάνατον ου περί εκείνης λέγω ίνα ερωτήση» (Α’ Ιωάν. ε’ 16).

Ευαγγελικός, δηλαδή σύμφωνος με το Ευαγγέλιο, είναι οποίος επιθυμεί για τον καθένα την σωτηρία και εργάζεται γι’ αυτό. Αυτή είναι η επιθυμία του Χρίστου απέναντι στον καθένα και αύτη πρέπει να γίνει και δική μας επιθυμία. Και αυτό σημαίνει: Δεν θέλουμε σε κανέναν να είναι στην αμαρτία και σε ό,τι είναι αμαρτωλό, αλλά επιθυμούμε στον καθένα να βρίσκεται στο καλό και σε ό,τι είναι θεάρεστο.

Δεν επιθυμούμε σε κανέναν τον θάνατο και ό,τι είναι θανατηφόρο, αλλά πάντα επιθυμούμε την αθανασία και αυτό που οδηγεί στην αθανασία. Δεν επιθυμούμε σε κανένα να είναι με τον διάβολο και με ό,τι είναι διαβολικό, αλλά επιθυμούμε ο καθένας να είναι με τον Χριστό και με ό,τι είναι του Χριστού. Οι άνθρωποι οι όποιοι αγαπούν την αμαρτία επιθυμούν για τον εαυτό τους τον θάνατο. Αν κάποιος ανεπιστρεπτί είναι «ερωτευμένος» με την αμαρτία, τότε αυτός είναι ήδη νεκρός, είναι αυτόχειρας (αυτοκτόνησε).

Αν θέλει κάποιος την αμαρτία για τον άλλον, τότε θέλει γι’ αυτόν τον θάνατο. Γιατί «η αμαρτία αποτελεσθείσα αποκύει θάνατον» (Ιακ. α’ 15).

Τ’ αποτελέσματα της σκληροκαρδίας (Διδαχές Γέροντος Θεοφύλακτου Νεοσκητιώτου)

Ο άγιος γέροντας Θεοφύλακτος ως "Δικαίος" το 1960

Τα μεγάλα μοναστήρια του Αγίου Όρους παλαιά, είχαν πολλούς εργάτας. Πολλοί έρχονταν δια τον επιούσιον και μόνο και είναι ζήτημα αν περίσσευε να στείλουν και κάτι στην οικογένεια τους. Η φτώχεια έφερνε και την κακομοιριά και συχνά μεταξύ των εργατών υπήρχαν παρεξηγήσεις. Έτσι σε ένα αγιορείτικο κοινόβιο, από πειρασμό; ζήλεια; φθόνο; ποιος ξέρει; Ένας εργάτης έκλεψε από έναν άλλο συνεργάτη του ένα τσουβάλι αλεύρι που θα το είχε προφανώς για να το στείλει στην οικογένεια του. Στενοχωρημένος τότε αυτός που έχασε το αλεύρι, έδωσε κατάρα! Δυστυχώς όταν κοιμήθηκε ο κλέπτης, δεν ξέρουμε πως τον έκρινε ο Θεός, αλλά κατά την ανακομιδή του, μετά τα τρία χρόνια, κατά την τάξιν της εκκλησίας μας ήταν άλειωτος! Η είδησι στενοχώρησε όλους αλλά και τους πατέρες της Μονής. Έφθασε και στα αυτιά του αδικημένου εργάτου που παρόλα τα χρόνια που πέρασαν δεν τον είχε συγχωρέσει. Τον άκουσαν τότε να λέγει: «Καλά έπαθες, γιατί μου έκλεψες το αλεύρι»! Αυτόν τον λόγον του τον έμαθε και ο Ηγούμενος της Μονής και στο τέλος του λέγει: Αν σου δώσουμε το αλεύρι εμείς, θα τον συγχωρέσεις; Και βέβαια θα τον συγχωρέσω, απήντησε. Έδωσαν λοιπόν το αλεύρι στον εργάτη και τον συγχώρεσε με όλη του την καρδιά. Τότε αμέσως το σώμα του κλέπτου διαλύθηκε στα εξ ων συνετέθη!

Πώς πεθαίνουν οι άνθρωποι

Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς

Συχνά ο θάνατος του άνθρωπου ταιριάζει, στη ζωή που έζησε. Σαν κανόνας ισχύει ότι όποιος σκοτώσει θα σκοτωθεί και όποιος σηκώσει μάχαιρα θα λάβει μάχαιρα.

Πρόσφατα πέθανε ένας γέροντας ιερέας. Δεν πονούσε. Την τελευταία μέρα της εβδομάδας, το βράδυ διάβαζε προσευχές σε κάποιους ασθενείς, την Κυριακή το πρωί συγχωρέθηκε. Ήταν ήσυχος και ήρεμος σε όλη του τη ζωή και τέτοιο ήταν και το τέλος του. Ήταν ένθερμος στην προσευχή, μεγάλωσε μέσα στην προσευχή.

Μία απλή βιοϊατρική παρουσίαση του πρώτου θαύματος του Γέροντα Ιωσήφ Βατοπαιδινού, που χαμογέλασε 45 λεπτά μετά τον θάνατό του. (με προσθήκες)

Μέρος 1. Η επίκαιρη κατάσταση.

Στο παρόν κείμενο παρουσιάζεται ένα θαύμα, που, από όσον τουλάχιστον γνωρίζουμε, είναι ίσως μοναδικό σε όλη την ιστορία του Χριστιανισμού. Ένας νεκρός (ο Γέροντας Ιωσήφ Βατοπαιδινός) χαμογέλασε. Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι αυτό συνέβει 45 λεπτά μετά τον θάνατό του. Αυτό αποδεικνύεται με φωτογραφία. Έχουν αναφερθεί πολλά θαύματα με νεκρούς (προφήτες, αγίους, κ.τ.λ.). Σχεδόν ποτέ όμως δεν έχει συμβεί θαύμα, όπως αυτό που έγινε στην Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου (Άγιον Όρος, Ελλάδα).

Εδώ και πολλούς μήνες, η πνευματική οικογένεια του Γέροντα Ιωσήφ (δηλαδή η Αδελφότητα της Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου και ιδιαιτέρως ο Ηγούμενος Εφραίμ) υφίσταται έναν μοναδικό για τα δεδομένα των ημερών μας διωγμό. Αυτός ο διωγμός περιλαμβάνει κάθε είδους ψέμματα και συκοφαντίες. Ο κάθε πατέρας λυπείται όταν βλέπει ότι κατηγορούνται τα παιδιά του. Λυπείται όμως πού περισσότερο, όταν γνωρίζει ότι οι κατηγορίες είναι άδικες. Ο Γέροντας Ιωσήφ, ως o πνευματικός πατέρας αυτής της οικογένειας, υπέφερε και ο ίδιος από αυτήν την κατάσταση. Όπου όμως παρουσιάστηκε πολύ μεγάλη αμαρτία (δηλαδή ο άδικος και συστηματικός διωγμός κατά της Αδελφότητας της Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου από τα αξιολύπητα τσιράκια της Διεθνούς Νέας Τάξης), εκεί αποκαλύφθηκε πολύ περισσότερο η χάρη του Θεού (με το χαμόγελο από την αιωνιότητα) – «ού δέ επλεόνασεν η αμαρτία, υπερεπερίσσευσεν η χάρις» (Επιστολή Αποστόλου Παύλου Προς Ρωμαίους, κεφ. 5, στιχ. 20).

Τι σημαίνει η φράση «αιωνία η μνήμη»

Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς

Σε ταλαιπωρεί το ότι δεν ξέρεις τη σημασία αυτών των λέξεων, που άκουγες πολλές φορές και ο ίδιος έλεγες επάνω από τους νεκρούς. Και καλά κάνεις που ρωτάς. Όσο καλύτερα γνωρίζει ο άνθρωπος την αρχαία και καλή ορθόδοξη πίστη μας, τόσο και περισσότερο την αγαπά.

«Αιωνία η μνήμη» σημαίνει: αιώνια να υπάρχει η μνήμη για σένα. Άκουσα μία φορά πως κάποιος στον επικήδειο λόγο επάνω από τον νεκρό φώναξε: «αιωνία σου η μνήμη στη γη!» Παραξενεύθηκα σε μια τόσο λανθασμένη ερμηνεία της πίστης μας. Μα μπορεί κάτι να είναι αιώνιο στη γη, όπου όλα περνούν βιαστικά σαν προσκεκλημένοι σε γάμο; Όντως, δεν ευχόμαστε στον νεκρό εντελώς μηδαμινό πλούτο, όταν του ευχόμαστε να τον μνημονεύουν σ’ αυτόν τον κόσμο, ο όποιος και ο ίδιος πλησιάζει στο τέλος του; Αλλά ας πούμε πως το όνομα κάποιου μνημονεύεται στη γη έως το τέλος του χρόνου – τι κερδίζει αυτός απ’ αυτό, εάν η μνήμη του στα ουράνια έχει ξεχαστεί;