Όσιος Νικόδημος ο Αγιορείτης (1749-1809) – 14 Ιουλίου

Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης. Τοιχογραφία του ναού της Παντάνασσας στο ευλογημένο μετόχι της Μονής Βατοπαιδίου στην λίμνη Βιστωνίδα.

Ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης είναι μία από τις μεγαλύτερες θεολογικές και διδασκαλικές μορφές της τουρκοκρατίας. Το έργο του ανύψωσε τα ήθη των μοναχών και όλων των πιστών. Έκανε γνωστή την αγιοπατερική σοφία, την αγιολογική ευωδία και την υμννογραφική χάρη. Δίκαια αποτελεί καύχημα του Αγίου Όρους και δόξα της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Κατα τον φιλάρετο παραδελφό του και εξαίρετο βιογράφο του ιερομόναχο Ευθύμιο γεννήθηκε στη Νάξο το 1749 από ενάρετους γονείς, τον Αντώνιο και την Αναστασία, η οποία τελείωσε τον βίο της ως μοναχή Αγάθη στη μονή του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου στη Νάξο. Νωρις φάνηκαν τα εξαιρετικά χαρίσματα που τον κοσμούσαν. Η οξύνοια, η φιλομάθεια, η δυνατή μνήμη και η καθαρότητά του τον κάνουν άριστο μαθητή του ιερέως-διδασκάλου της ενορίας του και διακονητή του στις ιερές ακολουθίες και θείες λειτουργίες. Η ευφυΐα και οι επιδόσεις του φάνηκαν και στο σχολείο της Χώρας Νάξου.

Ο μακαριστός Γέροντας Κλεόπας Ηλίε της Ρουμανίας σχολιάζει τους οκτώ πειρασμούς, μοναχών και λαϊκών

Πατέρες και αδελφοί,
Ο μοναχός και ο αγωνιστής χριστιανός είναι πνευματικοί μαχητές σε κάθε στιγμή της ζωής τους από την γέννηση μέχρι τον θάνατο τους. Είναι όμως ανάγκη να γνωρίζουμε την τέχνη αυτού του αοράτου πολέμου και από ποία μέρη έρχεται εναντίον μας ο νοητός εχθρός.

Ο άγιος Μελέτιος ο Ομολογητής μας λέγει ότι ο πειρασμός έρχεται από έξι σημεία εναντίον μας, ενώ ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης γράφει από οκτώ, δηλ. από επάνω και από κάτω, από δεξιά και αριστερά, από εμπρός και πίσω και από μέσα και έξω.

Στην συνέχεια θα ομιλήσουμε εκτενέστερα για τον πολυμερή αυτόν πόλεμο του διαβόλου με την βοήθεια του Πανάγαθου Θεού.

1. Ο από επάνω πειρασμός:

Είναι δύο ειδών: Το πρώτο συμβαίνει όταν αρχίζουμε να κάνουμε μία αδιάκριτη και απερίσκεπτη άσκηση που υπερβαίνει τις δυνάμεις μας, όπως επί παραδείγματι: υπερβολική νηστεία, συνεχή αγρυπνία, πολλές μετάνοιες, και άλλες υπερβολικές ασκήσεις. Αυτή η άσκηση έχει ως αποτέλεσμα να αδυνατίζει το σώμα μας και να αδυνατούμε να εργασθούμε τις αρετές του Χριστού. Συγχρόνως ταράζεται ο νους μας γιατί δεν αναπαύεται σ’ αυτού του είδους τις ασκήσεις. Το δεύτερο είδος πειρασμού συμβαίνει όταν ερευνούμε την Αγία Γραφή χωρίς να διαθέτουμε την ανάλογη πνευματική ηλικία και κατάσταση με αποτέλεσμα, εάν κάποιος δεν ευρεθεί να μας χαλιναγωγήσει, θα φθάσουμε στην τρέλλα, την αίρεση και την βλασφημία του Θεού.
Η Αγία Γραφή είναι η απύθμενη θάλασσα της σοφίας του Θεού και απ’ αυτό το νερό εμείς πρέπει να βγάλουμε όσο είναι δυνατόν και απαραίτητο για να ανακουφισθούμε από την πνευματική μας δίψα. Απ’ αυτό το νερό ο άνθρωπος βγάζει με τον κουβά και απ’ αυτόν στην κανάτα και από εκεί παίρνει με ένα ποτήρι να δροσισθεί και δεν προσπαθεί με μία φορά να βγάλει το νερό της σοφίας του Θεού έξω, διότι δεν έχει τα κατάλληλα εργαλεία και υπάρχει βεβαίως ο φόβος να πνιγεί. Έτσι πνίγηκαν πολλοί ερευνητές των Γραφών λόγω της υπερηφάνειας των και έγιναν αρχηγοί αιρέσεων και οδήγησαν μαζί με τους εαυτούς των χιλιάδες ψυχές στον Άδη.

Η ΥΠΕΡΑΓΙΑ ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΝΙΚΟΔΗΜΟ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗ

Η θαυματουργική εικόνα της Παναγίας Γοργοϋπηκόου στην Ιερά Μονή Δοχειαρίου του Αγίου Όρους.

Παρασκευή Ροκά

Ο άγιος Νικόδημος ως ορθόδοξος χριστιανός πρώτα, και υστέρα ως μοναχός και ιδιαίτερα αγιορείτης, έτρεφε μεγάλο σεβασμό και αγάπη στη Μητέρα του Κυρίου μας, την Υπεραγία Θεοτόκο. Ο Άθως «το άνθος των ορέων», όπου είχε φθάσει ο άγιος Νικόδημος με τρόπο θαυμαστό και είχε εγκαταβιώσει από τα εικοσιέξι του χρόνια, είναι όπως γνωρίζουμε κάτω από τα προστατευτικά φτερά της Πάναγνης Μαρίας, της Κυρίας και Βασίλισσας των αγγέλων. Την ιερή γη του Άθωνα η Παναγία «απέδειξεν άνωθεν και εξ αρχαίων χρόνων Παράδεισον εαυτής και οικείον περίβολον».

Η Παναγία ήταν το αγαλλίαμα της καρδίας του αγίου Νικοδήμου, αλλά και Εκείνη τον είχε κάτω από τη σκέπη και τη σκιά των πτερύγων της. Θρυλείται ότι όταν έγραφε ο άγιος για την Παναγία εμφανίσθηκε Εκείνη και του είπε· «Σε ευλογώ τέκνον μου Νικόδημε, και σε ενισχύω να γράφεις».

Ήταν Θεοτοκόφιλος άγιος και Θεοτοκόληπτος. Όταν έγραφε για την Παναγία, που δάνεισε σάρκα στον Απερίγραπτο Λόγο, κυριολεκτικά καταλαμβανόταν από ένθεο ενθουσιασμό και υπερεκχειλίζουσα αγάπη για το ιερό της Πρόσωπο και την εγκωμίαζε με όλη τη δύναμη της ψυχής του. Η Παναγία τον φώτιζε και τον ενίσχυε στο έργο αυτό «τη δραστική δυνάμει και φωτοφόρω αυτής χάριτι».

Στο βιβλίο του «Αόρατος Πόλεμος» ο Άγιος Νικόδημος στο ΜΘ’ κεφάλαιο έγραψε ότι η Παναγία αποτελεί «μεθόριον αναμεταξύ της ακτίστου και κτιστής φύσεως· αύτη μόνη είναι Θεός άμεσος μετά τον Θεόν και έχει τα δευτερεία της Αγίας Τριάδος, ως ούσα μήτηρ αληθώς του Θεού».

Πώς πρέπει να βγαίνει στο πεδίο της μάχης ο στρατιώτης του Χριστού

Από τον «Αόρατο Πόλεμο» του αγίου Νικόδημου του Αγιορείτη

Αφού ξυπνήσεις το πρωί, και αφού προσευχηθείς κάμποση ώρα, λέγοντας, Κύριε Ιησού Χριστέ Υιέ του Θεού ελέησον με, το πρώτο πράγμα, που έχεις να στοχασθείς είναι αυτό:

Ο αόρατος πόλεμος – Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου (4)

Η απάτη που χρησιµοποιεί ο εχθρός, για εκείνους που νοµίζουν ότι βαδίζουν στην τελειότητα

Όταν ο εχθρός δεν µπορή να νικήση ούτε αυτούς που έχουν εξαρτηθή απο την αµαρτία, ούτε αυτούς που ζητάνε να ελευθερωθούν από αυτήν, όπως παραπάνω είπαµε, τότε τρέχει ο πονηρός στους ενάρετους και πολεµάει σαν πανούργος να τους κάνη να λησµονήσουν τους εχθρούς, που είναι κοντά τους και έµπρακτα τους πολεµούν και τους βλάπτουν, να επιθυµούν όµως και να φαντάζωνται πάνω απο την δύναµί τους τα υψηλά και µεγάλα * και πριν από τον κατάλληλο καιρό να έχουν αποφασιστικούς σκοπούς, για να φθάσουν στην τελειότητα. Αυτό έχει ως αποτέλεσµα το να µη φροντίζουν αυτοί για τίς πληγές, µε τίς οποίες είναι πληγωµένοι, αλλά, νοµίζοντας αυτές τίς επιθυµίες και αποφάσεις της τελειότητας σάν να ήταν έργα και πράγµατα, υπερηφανεύονται µε διαφόρους τρόπους. Οπότε, µη θέλοντας να υποφέρουν στην πράξι κάτι το αντίθετο, ούτε το παραµικρό εµπόδιο ή ένα µικρό λόγο, χάνουν µετά απο αυτό τον καιρό τους σε µεγάλες µελέτες αποφάσεων, αποφασίζοντας δηλαδή µε το νου τους, να υποφέρουν µεγάλες δοκιµασίες για την αγάπη του Θεού. Και επειδή, όταν παίρνουν τίς φαντασµένες αυτές αποφάσεις, δεν αισθάνονται καµµία θλίψι και αντίθεσι στο σώµα τους, γι’ αυτό νοµίζουν οι ταλαίπωροι ότι βρίσκονται στό ύψος εκείνων των εναρέτων, που υποφέρουν µεγάλες δοκιµασίες έµπρακτα. και δεν γνωρίζουν, πως άλλα είναι τα λόγια και οι αποφάσεις και άλλα είναι τα έργα και η πραγµατικότητα.