Ο άγιος γέροντας Πορφύριος σε τοιχογραφία στον ναό της Παναγίας Παντανάσσης του βατοπαιδινού μετοχίου στην λίμνη Βιστωνίδα.
Είναι ασύλληπτη η γνώση του Θεού απ’ το δικό μας νου. Είναι άπειρη, περιλαμβάνει όλα τα όντα, ορατά και αόρατα, έσχατα και αρχαία. Τα γνωρίζει ο Θεός όλα με ακρίβεια, σε όλο το βάθος και το πλάτος τους. Ο Κύριος γνωρίζει εμάς, πριν γνωρίσομε εμείς τον εαυτό μας. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Κόπτικη εικόνα του Παντοκράτορα
Όποιος αγαπάει τον Κύριο, σκέφτεται πάντα Εκείνον. Η θύμηση του Θεού γεννάει την προσευχή. Αν δεν θυμάσαι τον Κύριο, τότε και δεν θα προσεύχεσαι’ και χωρίς την προσευχή, δεν θα παραμείνει η ψυχή στην αγάπη του Θεού, γιατί η χάρη του Αγίου Πνεύματος έρχεται με την προσευχή.
Η προσευχή προφυλάσσει τον άνθρωπο από την αμαρτία, γιατί ο νους, όταν προσεύχεσαι, είναι απασχολημένος με το Θεό και στέκεται με ταπεινό Πνεύμα ενώπιον του Κυρίου, τον Οποίο γνωρίζει η ψυχή του προσευχομένου. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Η αφροσύνη (ανοησία). Τοιχογραφία του Giotto (1267-1337). Παρατηρήστε πώς έχει το κεφάλι ψηλά με αλαζονικό τρόπο, και είναι σαν ψάχνει κάτι χωρίς να το βρίσκει (και ούτε πρόκειται).
Η απιστία προέρχεται από την υπερηφάνεια. Ο υπερήφανος ισχυρίζεται πως θα γνωρίσει τα πάντα με το νου του και την επιστήμη, αλλά η γνώση του Θεού παραμένει ανέφικτη γι’ αυτόν, γιατί ο Θεός γνωρίζεται μόνο με αποκάλυψη του Αγίου Πνεύματος.
*
Ο Κύριος αποκαλύπτεται στις ταπεινές ψυχές. Σ’ αυτές δείχνει τα έργα Του, που είναι ακατάληπτα για το νου μας. Με τον φυσικό μας νου μπορούμε να γνωρίσουμε μόνο τα γήινα πράγματα, κι αυτά μερικώς, ενώ ο Θεός και όλα τα ουράνια γνωρίζονται με το Άγιο Πνεύμα.
Μερικοί μοχθούν σ’ όλη τους τη ζωή για να μάθουν τι υπάρχει στον ήλιο ή στη σελήνη ή κάτι παρόμοιο, αλλ’ αυτά δεν ωφελούν την ψυχή. Αν όμως προσπαθούσαμε να γνωρίσουμε τι υπάρχει μέσα στον άνθρωπο, τότε θα βλέπαμε στην ψυχή του αγίου τη βασιλεία των ουρανών, ενώ στην ψυχή του αμαρτωλού σκοτάδι και κόλαση. Και είναι ωφέλιμο να το ξέρουμε, γιατί θα είμαστε αιώνια είτε στη βασιλεία είτε στην κόλαση.
*
Ο νωθρός στην προσευχή εξετάζει με περιέργεια τα πάντα, όσα βλέπει στη γη και στον ουρανό, αλλά δεν γνωρίζει ποιος είναι ο Κύριος ούτε προσπαθεί να το μάθει. Κι όταν ακούει διδασκαλία για το Θεό, λέει:
«Μα πώς είναι δυνατό να γνωρίσουμε το Θεό; Κι εσύ από που Τον γνωρίζεις;».
Θα σου πω: Μαρτυρεί το Άγιο Πνεύμα, Αυτό γνωρίζει και μας διδάσκει.
«Άλλα μήπως το Πνεύμα είναι ορατό;».
Οι απόστολοι Το είδαν να κατεβαίνει σε πύρινες γλώσσες, κι εμείς Το αισθανόμαστε μέσα μας. Είναι γλυκύτερο από καθετί γήινο. Αυτό γεύονταν οι προφήτες και μιλούσαν στο λαό, και ο λαός τους πρόσεχε. Οι άγιοι απόστολοι έλαβαν Άγιο Πνεύμα και κήρυξαν σωτηρία στον κόσμο χωρίς να φοβούνται τίποτα, γιατί τους ενίσχυε αυτό το Πνεύμα. Το ίδιο και οι μάρτυρες και οι ασκητές πήγαιναν χαρούμενοι στο μαρτύριο και την κακοπάθεια. Γιατί το Άγιο Πνεύμα, το αγαθό και γλυκύ, έλκει την ψυχή στην αγάπη του Κυρίου. Κι έτσι η ψυχή, χάρη στη γλυκύτητα του Αγίου Πνεύματος, δεν φοβάται τα βασανιστήρια. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Ο Παντοκράτωρ. Παρεκκλήσι του αγίου Νικολάου, Μονή Βατοπαιδίου.
«Και κατεύθυνον τα διαβήματα ημών προς εργασίαν των εντολών σου, πρεσβείαις της πανάχραντου σου Μητρός και πάντων σου των Αγίων. Αμήν.»
Μετά τη δέηση, που κάνει η προσευχόμενη ψυχή στο Χριστό να τη σφραγίσει με το θείο του φως, ώστε να δει και να ενωθεί με την άκτιστη θεία ενέργεια, προχωρεί σ’ ένα δεύτερο πρακτικότερο αίτημα· παρακαλεί το Χριστό να οδηγήσει τα διαβή¬ματά τους προς εργασίαν των εντολών του. Το αίτημα αυτό είναι πολύ σημαντικό. Για να ενωθεί κανείς με το Θεό, πρέπει να είναι καθαρός και ενάρετος. Όπως είπαμε, οι βουτηγμένοι στην ακαθαρσία της αμαρτίας δεν μπορούν να δουν το ανέσπερο φως του Χριστού. Μόνον εκείνοι που έχουν, σαν φωτιστικό λυχνάρι της ζωής τους «τον νόμον του Θεού» (Ψαλμ. ριη’, 105), όσοι ζητούν πρώτον τη βασιλεία του Θεού και τη δικαιοσύνη του (Ματθ. 6, 33), την οποία πεινούν και διψούν εσωτερικά στη ψυχή τους (Ματθ. 5, 6) εκείνοι που δεν ακούουν απλώς το λόγο του Θεού, αλλά και τον τηρούν στη ζωή τους (Λουκ. 11, 28), αυτοί θα ικανωθούν να δεχτούν μέσα τους το μακάριο θείο φως, να ενωθούν μαζί του, και να ζήσουν τη χαρά της επουράνιας θείας βασιλείας. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Ο Παντοκράτωρ. Παρεκκλήσι του αγίου Νικολάου, Μονή Βατοπαιδίου.
«Χριστέ, το φως το αληθινόν, το φωτίζον και αγιάζον πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμου, σημειωθήτω εφ’ ημάς το φως του προσώπου σου, ίνα εν αυτώ οψώμεθα φως το απρόσιτον και κατεύθυνον τα διαβήματα ημών προς εργασίαν των εντολών σου, πρεβείαις της παναχράντου σου Μητρός και πάντων σου των Αγίων. Αμήν.»
Η Ορθόδοξη Καθολική Εκκλησία προσεύχεται προς το Χριστό, τον ιδρυτή και σωτήρα της. Προσεύχεται προς την ουράνια κεφαλή, της οποίας αποτελεί το μυστικό σώμα, που ο ίδιος ο Χριστός εξαγόρασε στο Σταυρό με το πανάγιο αίμα του. Στην προσευχή της αυτή η Ορθοδοξία εκφράζει την εκκλησιολογική της συνείδηση και ταυτότητα. Κινείται μέσα στή διάσταση του ακτίστου θείου φωτός, που χαρακτηρίζει ιδιαίτερα την τριαδολογία της. Μόνο ένας ορθόδοξος χριστιανός μπορεί να προφέρει αυτή την προσευχή. Οι ετερόδοξοι αδυνατούν να τη συλλάβουν, γιατί δεν πιστεύουν στο άκτιστο φως του Χρίστου, στη μακάρια δόξα της Τριάδος.
Ας δούμε αναλυτικότερα τα πράγματα.
«Χριστέ, το φως το αληθινόν, το φωτίζον και αγιάζον πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον.» Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
ΣΥΝΑΞΑΡΙ
Απόψεις για τη Μονή Βατοπαιδίου (και όχι μόνο) 