Η μεγάλη πλάνη: «Εγώ πάτερ μου είμαι πολύ καλός χριστιανός​,ταπεινός και δίκαιος»

Του π. Στεφάνου Αναγνωστοπούλου

Πριν από τέσσερα χρόνια, ή πέντε, δεν ενθυμούμαι καλά, σας είχα αναφέρει ένα γεγονός, δεν ξέρω πόσοι από σας το είχατε ακούσει, το ξαναεπαναλαμβάνω, διότι έχει άμεση σχέση με το σημερινό Ευαγγελικό Ανάγνωσμα.

Ήρθε κάποιος χριστιανός, επαναλαμβάνω πριν από τέσσερα χρόνια, πέντε, δεν θυμούμαι, μου είπε το όνομά του, και ήλθε σε μένα επειδή είχε πεθάνει ο πνευματικός του, – γνωστός, από το Λοιμωδών, – και αμέσως μετά μου είπε: «Εγώ πάτερ μου, για να ξέρεις είμαι πολύ καλός χριστιανός, είμαι και ταπεινός, είμαι και δίκαιος», και τον ρώτησα από πού αυτό το συμπέρασμα.

Και μου απαντάει:

Γιατί, λίγο-πολύ, όλοι φταίμε!

ΓΙΑΤΙ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΜΑΚΡΟΘΥΜΕΙ!

Μητροπ. Νικοπόλεως Μελετίου

1.Η μακροθυμία του Χριστού είναι για μας σωτηρία

Ο άγιος και πανεύφημος πρωτοκορυφαίος απόστολος Πέτρος λέει: «Την του Κυρίου μακροθυμίαν σωτηρίαν ηγείσθε» (Β’ Πέτρου 3,15). Δηλαδή. Από την μακροθυμία του Χριστού δεν πρέπει απλώς να εντυπωσιαζόμαστε. Να διδασκόμαστε, πρέπει. Η μακροθυμία του Κυρίου είναι για μας, για όλους εμάς, η σωτηρία. Γιατί, λίγο-πολύ, όλοι φταίμε! Και έτσι, αν ο Κύριος δεν μακροθυμούσε, για μας και για τις αμαρτίες μας, όλοι μας θα είχαμε γίνει παρανάλωμα της δίκαιης οργής Του.

Ἐλεος! Να βλἐπεις τα δικά σου σφάλματα και αμαρτίες…

ΚΑΠΟΙΟΣ αδελφός ρωτούσε έναν από τους μεγάλους Γέροντας, τι είναι ταπεινοφροσύνη.

 – Ταπεινοφροσύνη, τέκνον μου, είναι να νοιώθεις πάντοτε τον εαυτό σου αμαρτωλό και χειρότερο από όλους τους ανθρώπους, εξήγησε ο Γέροντας. Είναι μεγάλο κατόρθωμα αυτό και δύσκολο. Μπορείς όμως να το αποκτήσεις, βάζοντας τον εαυτό σου σε ακατάπαυτο κόπο.

Γιατί υπερηφανεύεσαι αφού είσαι άνθρωπος…

 Αγ. Ιωάννης Χρυσόστομος

Να σου πω πόσο μεγάλο καλό είναι η ταπεινοφροσύνη και πόσο κακό η υπερηφάνεια; Ένας αμαρτωλός νίκησε ένα δίκαιο, ο τελώνης τον Φαρισαίο, και τα λόγια νίκησαν τα έργα.Πώς νίκησαν τα λόγια; Ο τελώνης λέγει: «Ο Θεός, λυπήσου με τον αμαρτωλό» (Λουκ. 18,13). Ο Φαρισαίος λέγει: «Δεν είμαι όπως ακριβώς οι άλλοι άνθρωποι…». Αλλά τι: «Νηστεύω δυο φορές την εβδομάδα, δίνω στο ναό το ένα δέκατο από όλα τα εισοδήματά μου» (Λουκ. 18, 11-12). Ο Φαρισαίος παρουσίασε έργα δικαιοσύνης, ο τελώνης είπε λόγια ταπεινοφροσύνης και τα λόγια νίκησαν τα έργα και ο τόσο μεγάλος θησαυρός εξανεμίσθηκε και η τόσο μεγάλη φτώχεια μεταβλήθηκε σε πλούτο.

Ήρθαν δύο πλοία που είχαν φορτίο, μπήκαν και τα δύο στο λιμάνι, αλλά ο τελώνης άρραξε καλά στο λιμάνι, ενώ ο Φαρισαίος έπαθε ναυάγιο.

Nέα αντίληψη για τον αμαρτωλό άνθρωπο (Μεγάλη Τετάρτη)

« Τὴ Αγία καὶ Μεγάλη Τετάρτη,

τῆς ἀλειψάσης τὸν Κύριον μύρω Πόρνης γυναικός,

μνείαν ποιεῖσθαι οἱ θειότατοι Πατέρες ἐθέσπισαν,

ὅτι πρὸ τοῦ σωτηρίου Πάθους μικρὸν τοῦτο γέγονε».

Οι γυναίκες που άλειψαν με μύρο τον Κύριο ήταν δύο. Η μεν μία τον άλειψε πολύ καιρό πριν το Πάθος του και ήταν πόρνη, η δε άλλη λίγες μέρες πριν και ήταν φρόνιμη και ενάρετη. Αυτού του ευλαβικού έργου τη μνήμη επιτελεί η Εκκλησία, αναφέροντας συγχρόνως και την προδοσία του Ιούδα.

Νουθεσίες γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου για την μελαγχολία, τη θλίψη, το άγχος και τη στενοχώρια

Το σπουδαίο είναι να μπούμε στην Εκκλησία. Να ενωθούμε με τους συνανθρώπους μας, με τις χαρές και τις λύπες όλων. Να τους νιώθουμε δικούς μας, να προσευχόμαστε για όλους, να πονάμε για την σωτηρία τους, να ξεχνάμε τους εαυτούς μας. Να κάνομε το παν γι’ αυτούς, όπως ο Χριστός για μας. Μέσα στην Εκκλησία γινόμαστε ένα με κάθε δυστυχισμένο και πονεμένο κι αμαρτωλό. Κανείς δεν πρέπει να θέλει να σωθεί μόνος του, χωρίς να σωθούν και οι άλλοι. Είναι λάθος να προσεύχεται κανείς για τον εαυτό του, για να σωθεί ο ίδιος. Τους άλλους πρέπει να αγαπάμε και να προσευχόμαστε να μη χαθεί κανείς. να μπουν όλοι στην Εκκλησία. Αυτό έχει αξία. Και μ’ αυτή την επιθυμία πρέπει να φύγει κανείς απ’ τον κόσμο, για να πάει στο μοναστήρι ή στην έρημο.

Μέσα στην Εκκλησία, που έχει τα μυστήρια που σώζουν, δεν υπάρχει απελπισία. Μπορεί να είμαστε πολύ αμαρτωλοί. Εξομολογούμαστε, όμως, μας διαβάζει ο παπάς κι έτσι συγχωρούμαστε και προχωρούμε προς την αθανασία, χωρίς καθόλου άγχος, χωρίς καθόλου φόβο.

Όποιος ζει τον Χριστό, γίνεται ένα μαζί Του, με την Εκκλησία Του. Ζει μια τρέλα! Η ζωή αυτή είναι διαφορετική απ’ τη ζωή των ανθρώπων. Είναι χαρά, είναι φως, είναι αγαλλίαση, είναι ανάταση. Αυτή είναι η ζωή της Εκκλησίας, η ζωή του Ευαγγελίου, η Βασιλεία του Θεού. «Η Βασιλεία του Θεού εντός ημών εστίν» (Λουκ. 17,21). Έρχεται μέσα μας ο Χριστός κι εμείς είμαστε μέσα Του. Και συμβαίνει όπως μ’ ένα κομμάτι σίδηρο που τοποθετημένος μες στη φωτιά γίνεται φωτιά και φως. έξω απ’ τη φωτιά, πάλι σίδηρος σκοτεινός, σκοτάδι.

Κάθε ασθένεια δηλαδή έρχεται εξαιτίας κάποιας συγκεκριμένης αμαρτίας;

(Κυριακή Β΄ Νηστειών)

Η ευαγγελική περικοπή είναι πολύ γνωστή. Πρόκειται για τη θεραπεία του παραλυτικού της Καπερναούμ. Από τα Συνοπτικά Ευαγγέλια γνωρίζουμε ότι ο Κύριος άρχισε τη δημόσια δράση του στη Γαλιλαία, αρχικά γύρω από τη Ναζαρέτ και μετά γύρω από τη λίμνη της Γενησαρέτ. Σε δεύτερη φάση μεταφέρεται η δραστηριότητα στην Ιουδαία. Βασικό κέντρο της Γαλιλαϊκής δραστηριότητας ήταν η Καπερναούμ. Την Καπερναούμ, μια κωμόπολη 1.500 κατοίκων την εποχή εκείνη, επέλεξε ο Ιησούς γιατί βρισκόταν στη λεωφόρο που συνέδεε τις χώρες της ενδοτέρας Μέσης Ανατολής (Μεσοποταμίας) με τις χώρες του νότου και την Αίγυπτο, διαμέσου της κοιλάδας του Ιορδάνη. Αποτελούσε, επομένως, κεντρικό διαμετακομιστικό κόμβο.

Αλλά αν κάποιος δεν θέλει τη ζωή;

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΒΛΑΣΦΗΜΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ;

Διάβασες στο Ευαγγέλιο τους λόγους του Χριστού: «Κάθε αμαρτία και βλασφημία θα συγχωρείται στους ανθρώπους· η βλασφημία κατά του Αγίου Πνέυματος δεν θα συγχωρείται σ’ αυτούς…ούτε στη εδώ ζωή ούτε στη μελλοντική» (Ματθ.12,31-32). Και ρωτάς τι σημαίνει βλασφημία κατά του Αγίου Πνεύματος;

Είναι η βλασφημία κατά της αλήθειας και της ζωής, που προέρχονται από το Άγιο Πνεύμα του Θεου. Ο άπιστος που μισεί και διώκει την αλήθεια του Θεού, βλασφημεί κατά του Αγίου Πνεύματος.

«Η γλώσσα του Θεού»

Dr. Francis Collins

Μετά τη μεταστροφή μου στην πίστη στο Θεό, διέθεσα σημαντικό χρόνο για να διακρίνω τα χαρακτηριστικά του. Αισθάνθηκα μια αυξανόμενη λαχτάρα να τον πλησιάσω, και άρχισα να καταλαβαίνω ότι αυτό το πράγμα είναι η προσευχή.

Η προσευχή δεν είναι, όπως πολλοί νομίζουν, μια ευκαιρία για να καταφέρουμε το Θεό να κάνει αυτό που θέλουμε. Η προσευχή είναι ο τρόπος να αναζητήσουμε σχέση με το Θεό, να προσπαθήσουμε να συλλάβουμε την άποψή Του, για τα ζητήματα που προβληματίζουν τη ζωή μας.

Το «ήμαρτον» του Ασώτου

Γέρων Εφραίμ, Προηγούμενος Ι. Μονής Φιλόθεου

Αυτό κάνει ο ουράνιος Πατέρας, όταν ο άνθρωπος ο αμαρτωλός επιστρέψει κοντά Του. Τον καθαρίζει, τον πλένει, του δίνει την πρώτη στολή του βαπτίσματος, του δίνει την υιοθεσία και τον αξιώνει της Βασιλείας Του. Όλα δωρεάν. Όταν επέστρεψε ο άσωτος, δεν του ζήτησε λογαριασμό ούτε τον επέπληξε ούτε του ζήτησε ευθύνες. Αρκεί που επέστρεψε· αυτό Του έφθανε του Πατέρα.

Έτσι και εδώ κάθε αμαρτωλός που θα επιστρέψει, κανένας λόγος από τον Ουράνιο Πατέρα.

Προσευχή στην Υπεραγία Θεοτόκο

(την οποία, όπως γράφουν μερικοί, έλεγε συχνά ο μεγάλος αρχιεπίσκοπος της Θεσσαλονίκης, ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, καθώς διαβάζουμε στο Βίο του).

 Παρθένε Δέσποινα Θεοτόκε, εσύ που γέννησες κατά σάρκα το Θεό Λόγο, γνωρίζω μεν πολύ καλά πως δεν είναι ούτε ευπρεπές ούτε άξιο για μένα τον τόσο πανάθλιο, να στρέφω το βλέμμα μου προς την εικόνα σου, που είσαι αγνή και αειπάρθενη, κ’ έχεις το σώμα και τη ψυχή καθαρά και αμόλυντα, ούτε και να σ’ αντικρίζω με τ’ αμαρτωλά μάτια μου, ή να σε κατασπάζομαι με τα βέβηλα και ακάθαρτα χείλη μου, και να σε παρακαλώ. Διότι είναι δίκαιο, εμένα τον άσωτο, η καθαρότατη ψυχή σου να με μισεί και να με βδελύσσεται.

Ποια η ανάλυση της ευχής:»Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλόν»;

Του Aρχιμ. Aιμιλιανού Kαθηγουμένου I. M. Σίμωνος Πέτρας:

Tην προσευχήν του Aγίου Όρους ποιός δεν την γνωρίζει; Aποτελείται από μίαν φράσιν μικράν, από μετρημένας τας λέξεις.

Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με τον αμαρτωλόν

Mε την βοεράν κραυγήν «Kύριε», δοξολογούμεν τον Θεόν, την ένδοξον μεγαλειότητά Tου, τον βασιλέα του Iσραήλ, τον δημιουργόν της ορατής και αοράτου κτίσεως, όν φρίττουσι τα Σεραφείμ και τα Xερουβείμ.

Mε την γλυκυτάτην επίκλησιν και πρόσκλησιν «Iησού», μαρτυρούμεν, ότι είναι παρών ο Xριστός, ο σωτήρ ημών, και ευγνωμόνως τον ευχαριστούμεν, διότι μας ητοίμασε ζωήν αιώνιον.

Mε την τρίτην λέξιν «Xριστέ», θεολογούμεν, ομολογούντες ότι ο Xριστός είναι αυτός ο Yιός του Θεού και Θεός. Δεν μας έσωσε κάποιος άνθρωπος, ούτε άγγελος, αλλά ο Iησούς Xριστός, ο αληθινός Θεός.

Όποιος αγαπά δεν έχει ποτέ μοναξιά

Ιησούς και παιδί. Έργο του Δανού ζωγράφου Carl Bloch (1834-1890).

Όποιος είναι αληθινά ταπεινός δεν έχει κανένα φόβο. Αυτός που αγαπά το Θεό και το συνάνθρωπο και όταν είναι μόνος δεν είναι μόνος. Ο ταπεινός έχει ασφάλεια, αφοβία, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, πραότητα, αγαθοσύνη, εγκράτεια, ελευθερία, χάρη. Ένας γνήσιος χριστιανός που αγαπά, προσφέρεται, θυσιάζεται, ζει για τους άλλους, δεν μπορεί να μην είναι ταπεινός. Ο αληθινά ταπεινός χαίρεται περισσότερο να δίνει παρά να παίρνει. Δεν έχει απαιτήσεις από τους άλλους. Τους υπομένει, τους αποδέχεται, τους καλοδέχεται, προσεύχεται γι’ αυτούς. Έτσι δεν στενοχωρείται. Στενοχωρούμεθα με τους άλλους γιατί έχουμε πολλές απαιτήσεις από αυτούς. Είμαστε αρκετά αυστηροί μαζί τους, ενώ με τον εαυτό μας είμαστε αρκετά επιεικείς. Θέλουμε μόνο να μας προσέχουν, να μας ακούν, να μας αγαπούν. Είμαστε φειδωλοί στην προσοχή, στην ακοή, στην αγάπη απέναντι των άλλων. Αποζητάμε την εκτίμηση, τον έπαινο, το πλήρες ενδιαφέρον των άλλων. Εμείς όμως είμαστε τσιγγούνηδες σε προσφορά.

Στεναχωριούνται εύκολα οι άνθρωποι, αποθαρρύνονται, απογοητεύονται, θλίβονται και μελαγχολούν, γιατί η πίστη τους δεν είναι θερμή, η εμπιστοσύνη τους στο Θεό είναι χαλαρή κι η ελπίδα τους απομακρυσμένη. Ο πιστός έχει πληροφορία βεβαιότητος, ενισχύσεως, εμπιστοσύνης και ελπίδος. Δεν σημαίνει ότι δεν έχει προβλήματα, αλλά τα προβλήματα τα αντιμετωπίζει ελπιδοφόρα. Η ελπίδα στον Παντοδύναμο και πανταχού παρόντα Θεό χαρίζει στον πιστό ειρήνη, γαλήνη, ηρεμία, παρηγορία, έλεος. Γέροντες και γερόντισσες παλαιότερων εποχών με μεγαλύτερα και περισσότερα προβλήματα οπωσδήποτε, έκαναν με νόημα το σταυρό τους, καρτερούσαν φιλότιμα, υπόμεναν επίμονα και το «πρώτα ο Θεός» ή «έχει ο Θεός» ή «δόξα τω Θεώ» δεν ήταν διόλου σχήμα λόγου. Οι σημερινοί φουσκωμένοι από έπαρση άνθρωποι θεωρούν μεγάλη ντροπή να σταυροκοπηθούν ή να επικαλεσθούν το Θεό και πιστεύουν πως η ευφυΐα τους, η πολυγνωσία τους, η πολυπραγμοσύνη τους θα λύσει όλα τους τα προβλήματα. Να που όμως δεν τα λύνουν και είναι γεμάτες οι τσέπες τους αγχολυτικά, αναλγητικά, καταπραϋντικά, αντικαταθλιπτικά και υπνωτικά.

Ο ΘΕΟΣ ΩΣ ΑΙΩΝΙΟΤΗΤΑ (2)

Η Προσκύνηση του Αρνίου (Αποκάλυψη, κεφ. 4-5). Μικρογραφία από (ορθόδοξο) ισπανικό χειρόγραφο του 10ου αιώνα περίπου

Συνέχεια από (1)

Κάλλιστου Γουέαρ, Επίσκοπου Διοκλείας

«Στην ανάσταση» λένε οι ομιλίες του αγ. Μακαρίου, «όλα τα μέλη του σώματος θ’ αναστηθούν: ούτε μια τρίχα δεν θα χαθεί» (πρβλ. Λουκ. 21,18). Ταυτόχρονα λέγεται ότι το αναστημένο σώμα θα είναι «πνευματικό σώμα» (βλ. Α’ Κορ. 15,35-46). Αυτό δεν σημαίνει ότι στην ανάσταση τα σώματά μας κατά κάποιο τρόπο θα εξαϋλωθούν· αλλά θα πρέπει να θυμόμαστε ότι η ύλη, όπως την ξέρουμε σ’ αυτό τον πεπτωκότα κόσμο, μ’ όλη της την αδράνεια και αδιαφάνεια δεν είναι η ίδια εκείνη ύλη, που ο Θεός την προόριζε να είναι. Ελευθερωμένο από την πλαδαρότητα της πεπτωκυίας σάρκας το σώμα στην ανάσταση θα μετέχει στις ιδιότητες του ανθρώπινου σώματος του Χριστού κατά τη Μεταμόρφωση κι έπειτα στην Ανάσταση. Αλλά, αν και μεταμορφωμένο, το σώμα μας στην ανάσταση θα αναγνωρίζεται ακόμη σαν το ίδιο σώμα, που έχουμε τώρα· θα υπάρχει μια συνέχεια ανάμεσα στα δύο. Με τα λόγια του αγ. Κυρίλλου Ιεροσολύμων:

Είναι αυτό το ίδιο σώμα που θ’ αναστηθεί, αν και όχι στην τωρινή του κατάσταση της αδυναμίας· γιατί θα ενδυθεί «αφθαρσία» (Α’ Κορ. 15,53) κι έτσι θα μεταμορφωθεί… Δεν θα χρειάζεται πια τις τροφές που τρώμε τώρα για να το διατηρήσουμε ζωντανό, ούτε σκάλες για να το ανεβάσουμε· γιατί θα γίνει πνευματικό και θα είναι κάτι το θαυμάσιο, τέτοιο που δεν μπορούμε να το περιγράψουμε όπως πρέπει.

Και ο Αγ. Ειρηναίος μαρτυρεί: Ούτε η δομή ούτε η ουσία της δημιουργίας καταστρέφεται. Είναι μόνο το «σχήμα του κόσμου τούτου» (Α’ Κορ. 7,31) που περνάει -δηλαδή οι συνθήκες που δημιούργησε η πτώση. Και όταν αυτό το «σχήμα» θα έχει παρέλθει, ο άνθρωπος θ’ ανανεωθεί και θα ανθίσει σε μια ακμή ζωής που θα είναι άφθαρτη, έτσι ώστε να μη μπορεί πια να γεράσει. Θα υπάρξει «ουρανός καινός και γη καινή» (Αποκ. 21,1)· και σ’ αυτό τον καινούργιο ουρανό και την καινούργια γη ο άνθρωπος θα κατοικεί πάντα νέος και για πάντα συνομιλώντας με το Θεό.

Ο ΘΕΟΣ ΩΣ ΑΙΩΝΙΟΤΗΤΑ (1)

Η Προσκύνηση του Αρνίου (Αποκάλυψη, κεφ. 4-5). Μικρογραφία από (ορθόδοξο) ισπανικό χειρόγραφο του 10ου αιώνα περίπου.

Κάλλιστου Γουέαρ, Επίσκοπου Διοκλείας

«Μνήσθητί μου, Κύριε, όταν έλθης εν τη βασιλεία σου» (Λουκ. 23,42).

«Σ’ όλες τις ψυχές που αγαπούν το Θεό, σ’ όλους τους αληθινούς Χριστιανούς, θάρθει κάποιος πρώτος μήνας του Χρόνου, σαν τον Απρίλη, μια μέρα ανάστασης.» (Ομιλίες του Αγ. Μακαρίου).

«Όταν ο Αββάς Ζαχαρίας επρόκειτο να πεθάνει, τον ρώτησε ο Αββάς Μωυσής: «Τι βλέπεις;» Και ο Αββάς Ζαχαρίας απάντησε: «Πάτερ, δεν είναι καλύτερα να μην πω τίποτε;» «Ναι, παιδί μου», είπε ο Αββάς Μωυσής, «είναι καλύτερα να μην πεις τίποτε».(Αποφθέγματα των Πατέρων της Ερήμου).

«Ο λόγος είναι το όργανο αυτού του κόσμου. Η σιωπή είναι το μυστήριο του μέλλοντος αιώνος.» (Άγ. Ισαάκ ο Σύρος).

ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΠΛΗΣΙΑΖΕΙ

«Προσδοκώ ανάστασιν νεκρών και ζωήν του Μέλλοντος Αιώνος». Στραμένο προς το μέλλον, το «Πιστεύω» τελειώνει με μια νότα προσδοκίας. Αλλά, αν και τα Έσχατα πράγματα θάπρεπε ν’ αποτελούν το σημείο για μια συνεχή αναφορά σ’ όλη αυτή την επίγεια ζωή, δεν μπορούμε να μιλήσουμε με καμιά λεπτομέρεια για την πραγματικότητα του Μέλλοντος Αιώνος. «Αγαπητοί», γράφει ο άγ. Ιωάννης, «νυν τέκνα Θεού εσμέν, και ούπω εφανερώθη τι εσόμεθα» (Α’ Ιω. 3,2). Μεσ’ από την πίστη μας στο Χριστό, αποκτάμε πότε-πότε μια ζωντανή, προσωπική σχέση με το Θεό· και ξέρουμε, όχι σαν υπόθεση, αλλά σαν πραγματικό γεγονός εμπειρίας, ότι αυτή η σχέση ήδη έχει μέσα της τα σπέρματα της αιωνιότητας. Αλλά σαν τι μοιάζει το να μη ζει κανείς μέσα στη ροή του χρόνου παρά μέσα στο αιώνιο Τώρα, όχι κάτω από τις συνθήκες της πτώσης αλλά μέσα σ’ ένα σύμπαν όπου ο Θεός είναι «τα πάντα τοις πάσι» -απ’ αυτό έχουμε μόνο μερικές λάμψεις μα όχι καθαρή αντίληψη· κι έτσι θάπρεπε πάντα να μιλάμε με προσοχή, σεβόμενοι την απαίτηση της σιωπής.

Ας απομακρύνουμε τη λάσπη

Ο Αδάμ και η Εύα εκδιώκονται από τον Παράδεισο (Βιτρώ).

( Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου)

Ας αναγνωρίσουμε ότι το να μη αμαρτήσει κανείς καθόλου, είναι πράγματι πάνω από τις ανθρώπινες δυνάμεις και γνώρισμα μόνο του Θεού…Το να μένει όμως κάποιος αθεράπευτος είναι γνώρισμα μόνο της πονηρής και αντίθετης προς το Θεό φύσεως και των ενεργειών που προέρχονται απ’ αυτή. Το να επιστρέφουν εκείνοι που έχουν αμαρτήσει είναι γνώρισμα ανθρώπων, αλλά ανθρώπων αγαθών, που ανήκουν στη μερίδα εκείνων που σώζονται. Διότι και αν ακόμη η σάρκα προσελκύει κάτι από την κακία, και αν ακόμη το χωματένιο σώμα παρασύρει το νου προς τα κάτω, ενώ προχωρεί προς τα επάνω, ή τουλάχιστον έχει δημιουργηθεί για να πορεύεται προς τα επάνω, όμως η θεία εικόνα ας απομακρύνει τη λάσπη και ας αναγκάσει τη σάρκα που είναι υποταγμένη στον ίδιο ζυγό να στραφεί προς τα επάνω, βοηθώντας την με τα φτερά του λόγου.

( Λόγος ΙΣΤ΄, Εις τον πατέρα σιωπώντα διά την πληγήν της χαλάζης).