Αββάς Γεδεών-Ένα​ς ομολογητής από την Κολιτσού

Ο γέροντας Γεδεών ήρθε στο Άγιο Όρος κατευθείαν από την Μινεάπολη.Έφτασε στο ρώσικο μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα.Έμεινε εκεί λίγο καιρό και έπειτα ο γέροντας Γαβριήλ από το Ρωσικό τον συμβούλευσε να πάει στο κελί του πατρός Σπυρίδωνος,πάνω από την Ξηροποτάμου.Έκανε υπακοή και πήγε.Ο π.Σπυρίδων τον έστειλε στον γέροντα Ιωάννη στην Κολιτσού.

Ο π.Σπυρίδων τον έστειλε στον γέροντα Ιωάννη Γκούτσου,στο κελί του Αγ.Ιωάννου του Θεολόγου στην Κολιτσού,μην ξέροντας όμως τον δρόμο ρώτησε και έφτασε σε άλλον Ιωάννη,στον γέροντα Ιωάννη Σόβα-που έμενε με τον γέροντα Διονύσιο Ιγκνάτ-στο κελί του Αγίου Γεωργίου.

Άγιος Νικόλαος, Επίσκοπος Ζίτσας και Αχρίδος (23/12/1880 – 05/03/1956)

Γεννήθηκε από φτωχούς, πολύτεκνους κι ευσεβείς γονείς στο χωριό Λέλιτς της Σερβίας στις 23 Δεκεμβρίου 1880. Τα πρώτα του γράμματα τα έμαθε στη μονή Τσέλιε. Αγάπησε από μικρός ένθερμα τη μελέτη και την προσευχή. Σε όλες του τις σπουδές αρίστευσε. Αγά¬πησε τη θεολογία, τη φιλοσοφία και τη λογοτεχνία. Μιλούσε άπται¬στα εφτά γλώσσες. Ήταν φιλόθεος, φιλάγιος, φιλάνθρωπος, φιλάδελφος, φιλομαθής και φιλάσθενος. Το 1909 εκάρη μοναχός στη μονή Ρακόβιτσα και στη συνέχεια χειροτονήθηκε διάκονος και ιερεύς.

Έκανε πολλά ταξείδια. Τα σημαντικότερα θεωρούσε στο Άγιον Όρος. Ερχόταν για πολλά χρόνια, κάθε χρόνο και επί πολύ. Ξεκίνησε να έρχεται το 1920. Κυρίως παρέμενε στη μονή του Αγίου Παντελεήμονος, όπου γνωρίσθηκε και συνδέθηκε με τον όσιο Σιλουανό (+1938), του οποίου νωρίς αντελήφθη κι έκανε γνωστή την αγιότητα.

Αγαπητή μου μαμά

Ο νέος μάρτυρας και ομολογητής Βαλέριος Γκαφένκου (ο άγιος των φυλακών)

Άγιος Βαλέριος Γκαφένκου (Ρουμάνος Ομολογητής)

Πολλοί Ρουμάνοι αδελφοί μας κατά την περίοδο του αθεϊστικού (κομμουνιστικού) καθεστώτος διώχτηκαν, ομολόγησαν τον Χριστό και μαρτύρησαν στην Ρουμανία τον 20ο αιώνα. Ένας από αυτούς ήταν και ο Βαλέριος Γκαφένκου. Γεννήθηκε το 1921. Ενώ σπούδαζε Νομική και Φιλοσοφία στο Πανεπιστημίου του Ιασίου στο δεύτερο έτος φοιτήσεώς του, το 1941, φυλακίστηκε για τις χριστιανικές πεποιθήσεις του με ποινή 25 έτη φυλάκισης σε καταναγκαστικά έργα. Αγαπούσε και ζούσε την Ορθοδοξία και βοηθούσε με κάθε τρόπο τους συγκρατουμένους του στις φυλακές που έζησε. Ονομάστηκε “ο άγιος των φυλακών”. Εξαιτίας των κακουχιών που υπέστη στις φυλακές προσβλήθηκε από φυματίωση και πέθανε στις 18 Φεβρουαρίου 1952, ενώ είχε πάρει “πληροφορία” από τον Θεό για τον θάνατό του ημέρες πριν και είχε ενημερώσει τους στενούς συγκρατουμένους του. Στις φυλακές βίωσε την Χάρη του Θεού σε τέτοιο βαθμό, που ομολογούσε συνέχεια ότι ήταν ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος του κόσμου.

Σέρβος ποδοσφαιριστής, Ομολογητής σε τουρκικό γήπεδο!!

Ο διεθνής Σέρβος ποδοσφαιριστής Ματέγια Κέζμαν (Mateja Kežman), δεν είναι μόνο ο αφιονισμένος επιθετικός που βλέπουμε μέσα στα γήπεδα. Είναι και ένας πιστός Χριστιανός σε βαθμό που θυμίζει Βραζιλιάνο.

Μάλιστα έχει κάνει το απίστευτο μέσα στην Τουρκία, να πανηγυρίσει, δείχνοντας την μπλούζα του με στάμπα μία εικόνα του Χριστού, ενώ ήταν ποδοσφαιριστής της τουρκικής Φενέρμπαχτσέ (με προπονητή – τότε – τον Ζίκο)!

Ο 30χρονος Κέζμαν σε όλο το δεξί του χέρι έχει «χτυπήσει» πολλά τατουάζ. Ένα γράφει στα σέρβικα: «Μόνο ο Θεός μπορεί να με κρίνει,» και είναι μία φράση του πατέρα Tadej, ενός από τους σύγχρονους μοναχούς της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Σβιάτ Ιβάν Ρούσκι. Ήταν ελεύθερος μέσα στη σκλαβιά του!

Αγ. Ιωάννης ο Ρώσος

Μητροπολίτου Προικοννήσου Ιωσήφ

 Στις 27 του Μάη γιορτάζεται η μνήμη ενός νεοφα­νούς Αγίου, Ρώσου στην καταγωγή, που το ιερό λείψανό του βρίσκεται – στο πείσμα της ανθρώπινης λογικής! – άφθαρτο και ακέραιο, κοντά 280 χρόνια μετά το σωματικό θάνατό του, στο Νέο Προκόπι (πρώην Εμίν Αγά) της Εύβοιας. Πρόκειται για τον Όσιο Ιωάννη το Ρώσο, τον νέο Ομολογητή.

Ανάμεσα στους στρατιώτες του Τσάρου της Ρωσίας Πέτρου του λεγόμενου Μεγάλου, που πολέμησαν ενάντια στους Τούρκους στα 1711, κατά τον άτυχο εκείνο για τους Ρώσους πόλεμο, όπου ο ίδιος ο Πέτρος κινδύνεψε να σκοτωθεί, ήταν κι ένα παλληκαρόπουλο καμιά εικοσαριά χρόνων, που καταγόταν από τη λεγόμενη Μικρή Ρωσία, ο Ιβάν (Γιάννης).

Οι αποστολικοί Πατέρες και ο πονηρός Άρειος (με φωτογραφικό υλικό)

Ο αναστάς Χριστός, πάνω στο όρος του Παραδείσου, παραδίδει το νέο νόμο της χάριτος στους αποστόλους Πέτρο και Παύλο. Λεπτομέρεια από ανάγλυφη μαρμάρινη σαρκοφάγο του 4ου αιώνα από την Ρώμη. Δίπλα απεικονίζεται ο Απόστολος Πέτρος καθώς οδηγείται στο μαρτύριο (δεν φαίνεται εδώ - βλ. http://www.rome101.com/Christian/Magician/pages/Vat31487_0000.htm).

Από το αποστολικό ανάγνωσμα της Κυριακής προ της Πεντηκοστής (των Αγίων Πατέρων της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου) – βλ. παρακάτω μετά το τέλος του σχολίου – καταλαβαίνει κανείς πολλά για το πώς ήταν οι άγιοι απόστολοι οι θεμελιωτές της Εκκλησίας μας και πώς είναι όλοι οι αληθινοί ποιμένες της Εκκλησίας από τότε έως και σήμερα (οι λίγοι που είναι).

Η ζωή των αποστόλων ήταν όλο τρέξιμο και σκέτη ταλαιπωρία. Η πίστη των πρώτων χριστιανών και των γενεών που τους διαδέχθηκαν, ήταν θεμελιωμένη, και έμεινε τελείως ακλόνητη παρά τους απηνείς αλλεπάλληλους διωγμούς, κυρίως στην συλλογική μνήμη της εκπληκτικής καλωσύνης και ακεραιότητας και εντιμότητας και σωφροσύνης και αγωνιστικότητας και φιλοπονίας και αυτοθυσίας (που έφτασε μέχρι και τον μαρτυρικό θάνατο για τα γεγονότα του Ευαγγελίου, για τα οποία έδωσαν μαρτυρία ότι τα είδαν και τα έζησαν) των αγίων αποστόλων Παύλου και Πέτρου, Ιακώβου του Αδελφοθέου, Ιακώβου του Ζεβεδαίου, Ιακώβου του Αλφαίου, Ιωάννη του Θεολόγου, Ανδρέα, Φιλίππου του εκ των δώδεκα, Θωμά, Ιούδα Θαδδαίου ή Λεββαίου, Μάρκου, Ματθαίου, Σίμωνα του Κανανίτη ή Ζηλωτή, Ματθία, Ναθαναήλ Βαρθολομαίου, Λουκά, Βαρνάβα, Φιλίππου του εκ των επτά διακόνων, και όλων των συνεργατών τους, η οποία ανάμνηση ήταν η ίδια παντού όπου αυτοί πέρασαν (Παλαιστίνη, Καισάρεια, Έφεσος, Μίλητος, Αντιόχεια, Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Φίλιπποι, Ρώμη, Αίγυπτος, Οσροηνή κλπ κλπ).

Άγιος Νικόλαος, Επίσκοπος Ζίτσας και Αχρίδος (23/12/1880 – 05/03/1956)

Γεννήθηκε από φτωχούς, πολύτεκνους κι ευσεβείς γονείς στο χωριό Λέλιτς της Σερβίας στις 23 Δεκεμβρίου 1880. Τα πρώτα του γράμ¬ματα τα έμαθε στη μονή Τσέλιε. Αγάπησε από μικρός ένθερμα τη μελέτη και την προσευχή. Σε όλες του τις σπουδές αρίστευσε. Αγά¬πησε τη θεολογία, τη φιλοσοφία και τη λογοτεχνία. Μιλούσε άπται¬στα εφτά γλώσσες. Ήταν φιλόθεος, φιλάγιος, φιλάνθρωπος, φιλάδελφος, φιλομαθής και φιλάσθενος. Το 1909 εκάρη μοναχός στη μονή Ρακόβιτσα και στη συνέχεια χειροτονήθηκε διάκονος και ιερεύς.

Όσιος Ιλαρίων ο Αθωνίτης (1776 – 14 Φεβρουαρίου 1864)

Όσιος Ιλαρίων ο Αθωνίτης (1776-1864)

VatopaidiFriend: Βίο και πλήρη ακολουθία με τίτλο: «Ασματική  Ακολουθία και Ιερά Παράκλησις του Οσίου πατρός ημών Ιλαρίωνος του Αθωνίτου, ου η μνήμη τελείται τη ιδ’ Φεβρουαρίου», έχει εκδόσει ο Μοναχός Παίσιος Νεοσκητιώτης, Γέροντας της Ιεράς Καλύβης Αγίου Ιωάννου Θεολόγου, Νέας Σκήτης Αγίου Όρους.

Ιερά Καλύβη Αγίου Ιωάννου Θεολόγου. Νεα Σκήτη Αγίου Όρους

Απολυτίκιον[1]

Ήχος α΄. Της ερήμου πολίτης.

Της ερήμου ο έρως, ισαγγέλων τα τάγματα, και της προσευχής η γλυκύτης, Ιλαρίων κατατιτρώσκει σήν ψυχήν νηστεία, αγρυπνία, προσευχή, εγγάμου βιοτήν καταλιπών, ανεδείχθης μοναζόντων, ερημιτών εγκλείστων ισοστάσιος. Δόξα τώ δεδωκότι σοι ισχύν δόξα τώ σε δυναμώσαντι δόξα τώ δωρουμένω σε ημίν πρότυπον ένθεον.

Κοντάκιον

Ήχος πλ. δ΄. Τη Υπερμάχω.

Της Γεωργίας τον βλαστόν τον θεοτίμητον, και τον του Αθω ερημίτην θεοφώτιστον, ευφημούμεν οι πιστοί θείοις εγκωμίοις. Αγαπήσας Ιλαρίων βίον ένθεον, ενεκλείσθης εν τώ Πύργω ευφραινόμενος όθεν κράζομεν χαίρε πάτερ ισάγγελε.

Μεγαλυνάριον

Θείον Ιλαρίωνα εν ώδαίς, τιμήσωμεν πάντες, ως υπόδειγμα εγκλεισμού, και αδιαλείπτου, ευχής τον υποφήτην, και των ησυχαζόντων, το εγκαλλώπισμα.

Τον Οκτώβριο του 2002, η Ιερά Σύνοδος του Πατριαρχείου Γεωργίας κατέταξε μεταξύ των αγίων τον αθωνίτη Γέροντα Ιλαρίωνα τον Γεωργιανό (17761864) του οποίου η βιοτή συνδέθηκε με αναταραχές του δεκάτου ενάτου αιώνα: τη διάλυση τουύ βασιλείου της Γεωργίας, την προσάρτησή του στη Ρωσσία και την Ελληνική Επανάσταση του 1821. O Άγιος κατήγετο από την Γεωργία του Καυκάσου, από το βασίλειο της Ιμερέτης, γεννηθείς σε αυτή το 1776. Οι γονείς του ήταν ευλαβείς και το κατά κόσμον όνομά του ήταν

Ο άγιος Ευθύμιος και οι 12 οσιομάρτυρες της Μονής Βατοπαιδίου (+1280, 4 Ιανουαρίου)

Ο όσιος Ευθύμιος διετέλεσε ηγούμενος κατά το δεύτερο μισό του 13ου αιώνος της μονής Βατοπαιδίου σε μιά κρίσιμη περίοδο για την πορεία της Ορθόδοξης Εκκλησίας και του Αγίου Όρους. Μετά τη σύνοδο της Λυών το 1274, όπου υποστηρίχθηκε η ένωση των Εκκλησιών, οι λατινόφρονες απεσταλμένοι του αυτοκράτορος Μιχαήλ Η΄ του Παλαιολόγου (1259-1282) και του πατριάρχου Ιωάννου ΙΑ΄ Βέκκου (1275-1282), θέλησαν να πείσουν τους Αγιορείτες μοναχούς για τα αιρετικά δόγματα. Τούτο συνέβη περί το 1279/1280. Δυστυχώς ορισμένοι ερευνητές αμφισβητούν τα γεγονότα και τα συγχίζουν με κατοπινά, αποδίδοντάς τα στους Καταλανούς.

Ο όσιος Ευθύμιος «εχόμενος στερρώς των ορθοδόξων παραδόσεων ήλεγξε τους λατινόφρονας». Γι’ αυτό, κατά τον όσιο Νικόδημο τον Αγιορείτη, «δεθείς με άλυσιν, κατεποντίσθη υπ’ αυτών εν τη θαλάσση του Καλαμιτζίου». Κατά δε τον Μανουήλ Γεδεών, «Ευθύμιον δε τον ηγούμενον δήσαντες αλύσει πέραν της θαλάσσης εις το παραθαλάσσιον, Καλλαμίτζιον καλούμενον, επάνω υφά­λου πέτρας εάσαντες απεπνίγη ο αοίδιμος».

Η Αγία Παρασκευή (26 Ιουλίου)

Η αγιωσύνη είναι μαρτυρία Ιησού Χριοτού. Οι άγιοι δηλαδή, με το βίο τους και με το θάνατο τους, μιμούνται, μαρτυρούν και επιβεβαιώνουν το θείο πρόσωπο και το απολυτρωτικό έργο του Ιησού Χριστού, που είναι η διδασκαλία του, τα θαύματά του, το Πάθος και η Ανάστασή του. Αύτη η μαρτυρία, καθώς γράφει ο Απόστολος, γίνεται «είτε διά ζωής είτε διά θανάτου». Το ίδιο δηλαδή μάρτυρες είναι και εκείνοι που «ξίφει τελειούνται» και εκείνοι που «εν ειρήνη τελειούνται». Ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός την μαρτυρία των οσίων ασκητών την ονομάζει «χρονιώτερον και επιπονώτερον μαρτύρων». Αυτό, παράλληλα προς το μαρτύριο του αίματος, είναι το μαρτύριο της συνειδήσεως.

Οι λογισμοί και η αντιμετώπιση τους (Βενεδίκτου Ιερομόναχου Αγιορείτου) (4)

"Ύπαγε οπίσω μου σατανά"

(συνέχεια από 3)

12. Αποτελέσματα των λογισμών.

Όταν ο λογισμός χρονίσει μέσα μας, γινόμαστε τότε δούλοι στην προσπάθεια. Προσπάθεια είναι η προσκόλλησις του ανθρώπου στα κτιστά πράγματα και ή επιθυμία του να αποκτήσει μόνον αυτά. Έτσι ο νους του ανθρώπου αποδεσμεύεται από την αιώνια τροφή. Και όταν ο νους του ανθρώπου απομακρυνθεί εντελώς από τον Θεό, τότε «ή θηριώδης ή δαιμονιώδης γίνεται», δηλαδή, ή σαν θηρίο ή σαν δαίμονας γίνεται ο άνθρωπος, πράγμα το όποιο βλέπουμε να συμβαίνει στη σημερινή καταναλωτική κοινωνία. Ο λογισμός του ανθρώπου προσκολλήθηκε μόνο στη γη και δε σκέπτεται καθόλου τον ουρανό, με αποτέλεσμα την θηριοποίηση του ανθρώπου και την αποθέωση της τέχνης σε οποιαδήποτε μορφή.

Ο άνθρωπος γίνεται ακρατής. Δεν μπορεί να εγκρατευθεί. Όταν ο άνθρωπος δεν πολεμά το λογισμό του τότε γίνεται δούλος της αμαρτίας. «Ο κατά διάνοιαν προς την αμαρτίαν μη πολέμων μηδέ αντιλέγων. σωματικώς πράττει αυτήν».

Οι λογισμοί μας σαπίζουν και μας συντρίβουν δημιουργώντας προβλήματα και στις διαπροσωπικές μας σχέσεις.

Οι λογισμοί μιαίνουν, μολύνουν την ψυχή μας, την δηλητηριάζουν και την φαρμακώνουν. «Αυτή ή πάλη του πονηρού. Και μετά τούτων των βελών φαρμακεύει πάσαν ψυχήν», μας λέγει ο άγιος Ησύχιος ο πρεσβύτερος.

Με την αποδοχή των λογισμών ο διάβολος αποκτά κυριαρχία και μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο ακόμη και στην αυτοκτονία, αφού ο άνθρωπος δεν μπορεί να αντισταθεί στη δύναμη του διαβόλου.

Ο ρυπαρός λογισμός καταχθονίζει την ψυχή, δηλαδή, ρίχνει κατά γης την ψυχή του ανθρώπου.

Οι λογισμοί και η αντιμετώπιση τους (Βενεδίκτου Ιερομόναχου Αγιορείτου) (3)

"Ύπαγε οπίσω μου σατανά"

(συνέχεια από 2)

7. Αρχή του πολέμου οι λογισμοί.

Γενικά, όπως αναφέρθηκα και παραπάνω, οι λογισμοί είναι αρχή του πολέμου του διαβόλου εναντίον μας. Και ο πόλεμος αρχίζει με την προσβολή του λογισμού, προχωρεί στη συγκατάθεση και τελειώνει με την διάπραξη της αμαρτίας.

Αυτή είναι η πορεία και η εξέλιξη των λογισμών που προέρχονται κυρίως από τον διάβολο και από τον άνθρωπο.

8. Η δαιμονική πανουργία.

Ας δούμε, λοιπόν, πως προσβάλλεται ο άνθρωπος από τους λογισμούς, ή ποιον τρόπο χρησιμοποιούν οι δαίμονες για να μας προσβάλλουν με τους λογισμούς. Η πανουργία των δαιμόνων, που θέλουν να σπείρουν μέσα μας χίλιους δυο ακάθαρτους λογισμούς, είναι απερίγραπτη. Ο διάβολος εκμεταλλεύεται και το πιο ασήμαντο γεγονός της ζωής μας, η την πιο απίθανη περίπτωση, ή εφευρίσκει τον πιο παράξενο τρόπο για να μας μολύνει.

Πρώτα απ’ όλα, πριν μας ρίξουν στην αμαρτία, μας βάζουν λογισμούς ότι ο Θεός είναι φιλάνθρωπος, ενώ μετά την αμαρτία μας βομβαρδίζουν με τις σκέψεις ότι ο Θεός είναι απότομος και σκληρός, για να μας φέρουν στην απελπισία. «Προ μεν του πτώματος φιλάνθρωπον λέγουσιν είναι τον Θεόν, μετά δε το πτώμα απότομον και σκληρόν».

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΘΕΛΗΣΗΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΜΑΞΙΜΟ ΤΟΝ ΟΜΟΛΟΓΗΤΗ. (3)

Συνέχεια από (1) και (2)
Ο άγιος Μάξιμος εξετάζει το θέμα των αρετών σύμφωνα με τους τρείς πνευματικούς νόμους.

Η ουσία του φυσικού νόμου είναι η απαίτηση να ζούμε σύμφωνα με τη φύση δηλ. να εμμένει ο άνθρωπος στην ορθή κίνηση των δυνάμεων της ψυχής του. Σύμφωνα με αυτόν το νόμο η αρετή είναι η ορθοχρησία όλων των φυσικών δυνάμεων του ανθρώπου, ψυχικών και σωματικών. Γιατί είναι φυσικό το λογικό μέρος του ανθρώπου να υποτάσσεται στον Θεόν Λόγον και να κυριαρχεί στο άλογο μέρος της ανθρώπινης φύσης. Από την αρχή αυτή, της υποταγής του κατώτερου στο ανώτερο συνάγεται το συμπέρασμα ότι η αρετή είναι η μεσότητα μεταξύ έλλειψης και υπερβολής.

Ο φυσικός νόμος τοποθετήθηκε στη ψυχή του ανθρώπου υπό μορφήν σπερμάτων και εκδηλώνεται με τη φύση του. Μετά τη πτώση στην αμαρτία ο φυσικός νόμος παρά τη βοήθεια που πρόσφερε αποδείχθηκε ανεπαρκής. Πρός ενίσχυσή του δόθηκε ο γραπτός νόμος. Βασική αρχή του νόμου αυτού ήταν η υπακοή στο θέλημα του Θεού από το φόβο της τιμωρίας. Επομένως αρετή σύμφωνα με το γραπτό νόμο είναι η συνεπής εκπλήρωση της θέλησης του Θεού, όπως εκφράζεται στην Αγία Γραφή. « Όλοι οι λόγοι του Κυρίου περιέχουν αυτά τα τέσσερα· τις εντολές, τα δόγματα, τις απειλές, τις επαγγελίες (υποσχέσεις)· και γι’ αυτά υπομένουμε κάθε σκληραγωγία, όπως νηστείες, αγρυπνίες, να κοιμώμαστε κάτω στη γή, κόπους και μόχθους στα διακονήματα, βρισιές, ατιμίες, βασανιστήρια, θανάτους κλπ».

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΘΕΛΗΣΗΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΜΑΞΙΜΟ ΤΟΝ ΟΜΟΛΟΓΗΤΗ. (2)

Συνέχεια από (1)
Τα πάθη έχουν καταστρεπτική ενέργεια πάνω στη ψυχή. Διαστρέφουν όλες τις δυνάμεις της: την επιθυμία, το θυμο και το λόγο. Ανάλογα με τις τρείς δυνάμεις της ψυχής υπάρχουν, κατά τον άγιο Μάξιμο, και τρία βασικά είδη παθών: άγνοια, τυραννίς και ακολασία δηλ. σωματική φιλαυτία. Η σωματική φιλαυτία ή η ικανοποίηση του σώματος, είναι η μητέρα όλων των άλλων παθών. Γι’ αυτό προσθέτει: « Πρόσεχε τον εαυτό σου από τη μητέρα όλων των κακών, τη φιλαυτία, που είναι μια παράλογη φιλία με τη σάρκα. Από τη φιλία αυτή γεννιώνται με ευλογοφάνεια οι βασικοί και εμπαθείς και καθολικοί τρείς μανιώδεις λογισμοί, δηλ. της γαστριμαργίας, της φιλαργυρίας και της κενοδοξίας. Από αυτούς τους λογισμούς προέρχονται όλα τα είδη της κακίας και έχουν την αρχή τους σε κάποιες προφάσεις σωματικών δήθεν αναγκών».

Από τα τρία βασικά πάθη σχηματίζονται δύο τάξεις παθών: τα σωματικά και τα ψυχικά. Τα σωματικά έχουν τις αφορμές τους στο σώμα, τα ψυχικά στα έξωθεν πράγματα. Το βασικό χαρακτηριστικό σημείο των μεν σωματικών παθών είναι η «έλλειψη» αρετών, των δε ψυχικών η «υπερβολή» των αρετών. Τα σωματικά πάθη χαρακτηρίζει η επιθυμία των ηδονών, τα ψυχικά ο πόθος της δόξας. Αποτέλσμα των πρώτων είναι η καταστροφή των αρετών, των δεύτερων η καταστροφή της πνευματικής γνώσης.

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΘΕΛΗΣΗΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΜΑΞΙΜΟ ΤΟΝ ΟΜΟΛΟΓΗΤΗ. (1)

Είναι γνωστό ότι η πτώση του ανθρώπου έγινε με τη δύναμη εκείνη της φύσης του με την οποίαν όφειλε να πραγματώσει τον προαιώνιο προορισμό του, δηλ. την ελεύθερη θέληση. Γι’ αυτό και η προσωπική σωτηρία κάθε ανθρώπου λύνεται στο επίπεδο της ελεύθερης θέλησής του (Λουκ. 9,23. Ματθ.19, 17-21).
Σταθερή διδασκαλία των Πατέρων της Εκκλησίας μας, που ακολουθεί ο άγιος Μάξιμος, είναι ότι η ελεύθερη θέληση του ανθρώπου δεν καταστράφηκε από τη φθορά της αμαρτίας αλλά μόνο «διεφθάρει». Αν δεν αντιστάθηκε στην αμαρτία αυτό οφειλόταν σε αμέλεια και όχι αδυναμία. Μέσα στον άνθρωπο και μετά την παράβαση παρέμειναν σπέρματα του καλού και από τη θέλησή του εξαρτάται εάν θα κάνει ορθή χρήση των δυνάμεων του ή όχι. Τα φυσικά σπέρματα του καλού αποτελούν τα πρώτα κίνητρα του ανθρώπου πρός αυτό.

Ο άγιος Μάξιμος παραμένει πιστός στην Πατερική διδασκαλία περί συνεργίας της ελευθερίας του ανθρώπου και της θείας Χάρης στην πραγματοποίηση της σωτηρίας. Η ανθρώπινη θέληση αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση της σωτηρίας. Η σωτηρία πραγματοποιείται πάντοτε προαιρετικά και ουδέποτε αναγκαστικά.
Τη μυστηριακή αναγέννηση, που δίνει η Χάρη, πρέπει να ακολουθεί πάντοτε η ηθική αναγέννηση, που έχει σαν βάση την θέληση. Αυτό σημαίνει ότι κάθε δώρο της θείας Χάρης για να αποβεί σωτηριώδες σε μας, απαραίτητα πρέπει να αντιστοιχεί η άσκηση της ανθρώπινης θέλησης. Σαν παράδειγμα. Η υιοθεσία, που δίνεται με το μυστήριο του βαπτίσματος, πρέπει να ακολουθείται από τη φύλαξη της Χάρης της υιοθεσίας από τον άνθρωπο. Γι’ αυτό και ο άγιος Μάξιμος ονομάζει την ελεύθερη θέληση «φυλακή» της Χάρης.