Οι δεκατρείς Οσιομάρτυρες της Ιεράς Μονής Παναγίας Κανταριώτισσας (Καντάρας)
Η Κυπριακή Εκκλησία διατήρησε τη λυχνία της Πατρίδος και της Ορθοδοξίας σταθερά ακοίμητη και σε χρόνους κατά τους οποίους χωρίς την Εκκλησία η λυχνία θα είχε προ πολλού σβεσθεί.
Μέσα από το φωτόλαμπρο νέφος των δαδοφόρων ηρωικών αθλητών της Κυπριακής Εκκλησίας, ολόφωτες προβάλλουν οι μορφές των αγίων δεκατριών Μοναχών και Ομολογητών της ιεράς μονής Παναγίας Καντάρας. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Ο αδριάντας του αγίου Μάξιμου στην Άρτα.
Ξεκινούν σήμερα οι εκδηλώσεις προς τιμή του Αγίου Μαξίμου του Γραικού στον υπό ανέγερση φερώνυμο ιερό Ναό στην περιοχή του Τριγώνου της Άρτας.
Το μεσημέρι έγινε η υποδοχή της κορεάτικης αντιπροσωπείας, των μελών της χορωδίας του Καθεδρικού Ναού Αγίου Νικολάου της Σεούλ από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας κ. Ιγνάτιο και της συνοδείας του.
Το απόγευμα έγινε η Ακολουθία του Μεγάλου Αρχιερατικού Εσπερινού χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κορέας κ. Αμβροσίου ο οποίος κήρυξε και τον Θείο Λόγο, συνμπροσευχομένων του επισκόπου Ρεντίνης κ. Σεραφείμ και Αρτης κ. Ιγνατίου.
Κατά την διάρκεια του Αρχιερατικού Εσπερινού ύμνους απέδωσε η χορωδία του Καθεδρικού Ναού Αγίου Νικολάου της Σεούλ υπό την διεύθυνση της χοράρχου κ. Γαβριέλας Κίμ.
TO ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΚΟΡΕΑΣ κ. ΑΜΒΡΟΣΙΟΥ Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Συνομιλία του κ. Κλείτου Ιωαννίδη με τον μακαριστό Γέροντα Ιωσήφ τον Βατοπαιδινό.
Κ. I.: Τί σας έλεγε για τον τρόπο, που προσευχόταν;
μ. I.: Από την άρχή που ξεκίνησε, κατανοώντας, με τα λίγα γράμματα που ήξερε, τη δύναμη που είχαν οι Πατέρες στη θεωρητική τους μορφή, βιαζόταν να φτάσει και αυτός εκεί. Δεν ήταν, βέβαια, εύκολο να το κατορθώσει. Όμως, ο πόθος του ήταν τέτοιος, που επέμενε- είχε αυτό, που οι Πατέρες χαρακτηρίζουν ως «επαινετή αναίδεια». Επέμενε, εκλιπαρώντας το Θεό να μη του στερήσει αυτή την κατάσταση. Έλεγε στο Θεό παραπονούμενος: «Συ, Κύριε, οίδας πάντα και γινώσκεις. Εγώ εγκατέλειψα την κοινωνία ολοκληρωτικά, πέταξα τα πάντα και δεν υπολόγισα τίποτε, ούτε θα υπολογίσω, προκειμένου να έρθω κοντά Σου και να βρώ αυτό, που οι Πατέρες λένε ότι παρέχεις σ’ όσους Σε ακολουθούν. Εγώ, λοιπόν, το απαιτώ. Που είναι αυτό;».
Κλαίοντας και αγωνιζόμενος, λοιπόν, είχε την πρώτη επίσκεψη της χάριτος. Καθήμενος και βλέποντας την κορυφή του Αθωνος, όπου βρίσκεται ή εκκλησία της Παναγίας μας – εκεί ήκμασε ο Αγιος Μάξιμος ο Καυσοκαλυβίτης – παρακαλούσε και τη Δέσποινα Θεοτόκο, την όποια ιδιαίτερα αγαπούσε, επικαλούμενος τις πρεσβείες της, πότε να έρθει και σ’ αυτόν η θεία χάρις. Όπως, λοιπόν, καθόταν εκεί, χωρίς να εχει πείρα τότε και βίαζε τον εαυτό του να λέει την ευχή, ήρθε επάνω του μία ακτίνα φωτεινή, άκτιστος ενέργεια, η όποια μπήκε μέσα του κι άρχισε από τη στιγμή εκείνη να λειτουργεί μέσα στην καρδιά του ακώλυτα η ευχή. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Ο κατά κόσμον Μιχαήλ Τριβώλης, υιός των επιφανών, πλουσίων και ευσεβών γονέων Μανουήλ και Ειρήνης, κατήγετο από την Λακεδαίμονα της Πελοποννήσου, αλλά γεννήθηκε στην Άρτα της Ηπείρου το 1470. Έλαβε καλή μόρφωση, στην αρχή από τον πατέρα του και στην συνέχεια από τον ιερέα Ιωάννη Μόσχο. Έφηβος φοίτησε στο περίφημο ελληνικό σχολείο της Άρτας. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Πρωινό στο πευκοδάσος. Εργο του Ivan Shishkin (1889).
Αν η απελπισία μας πηγάζει από πολύ βαθιά μέσα μας, αν αυτό που ζητάμε, αυτό για το οποίο κραυγάζουμε, είναι τόσο ουσιαστικό ώστε να καλύπτει όλες τις ανάγκες τις ζωής μας, τότε βρίσκουμε κατάλληλα λόγια να προσευχηθούμε και μπορούμε να φτάσουμε στην κορυφαία στιγμή της προσευχής μας, τη συνάντηση με το Θεό.
Θα ήθελα να πω κάτι ακόμα για την «κραυγή» της προσευχής. Φώναζε δυνατά ο τυφλός Βαρτίμαιος. Τι λέει όμως το Ευαγγέλιο για τους ανθρώπους γύρω του; Προσπαθούσαν, λέει, να τον κάνουν να σιωπήσει. Μπορούμε να φανταστούμε όλους εκείνους τους ευσεβείς ανθρώπους με την καλή όραση, τα γερά πόδια, την καλή υγεία που περικύκλωναν το Χριστό και μιλούσαν για υψηλά θέματα, για τη Βασιλεία του Θεού που έρχεται, για τα μυστήρια των Γραφών, να γυρίζουν προς το Βαρτίμαιο και να του λένε: «επί τέλους, δεν μπορείς να ησυχάσεις; Τα μάτια σου, τα μάτια σου, και τι σημασία έχουν αυτά ενώ μιλούμε για το Θεό;» Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Η Μονή Βατοπαιδίου κατά την άνοιξη.
Πανηγύρι στό Βατοπέδι στίς 25.3/7.4.2009 (του Ευαγγελισμού)
Μέ αφορμή τό χθεσινοβραδυνό πανηγύρι στό Βατοπέδι Αγίου Όρους, πρός δόξαν Θεού καί ωφέλεια των καλών Χριστιανών ήθελα νά σάς γράψω τά σχετικά.
Είναι πολύ τυχερές οι ευλαβείς γυναίκες, όσες έχουνε συζύγους ή γυιούς πού επισκέπτονται τά Αγιορείτικα Μοναστήρια, ιδίως τίς μέρες πού πανηγυρίζουν.
Καίτοι καθημερινή καί βροχερή μέρα η χθεσινή, παραπάνω απο 400 προσκυνητές μαζευτήκαμε στό Βατοπέδι, γιά νά συνεορτάσουμε, μαζί μέ τούς υπέρ 100 Βατοπεδινούς, τόν Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
"Ύπαγε οπίσω μου σατανά"
12. Αποτελέσματα των λογισμών.
Όταν ο λογισμός χρονίσει μέσα μας, γινόμαστε τότε δούλοι στην προσπάθεια. Προσπάθεια είναι η προσκόλλησις του ανθρώπου στα κτιστά πράγματα και ή επιθυμία του να αποκτήσει μόνον αυτά. Έτσι ο νους του ανθρώπου αποδεσμεύεται από την αιώνια τροφή. Και όταν ο νους του ανθρώπου απομακρυνθεί εντελώς από τον Θεό, τότε «ή θηριώδης ή δαιμονιώδης γίνεται», δηλαδή, ή σαν θηρίο ή σαν δαίμονας γίνεται ο άνθρωπος, πράγμα το όποιο βλέπουμε να συμβαίνει στη σημερινή καταναλωτική κοινωνία. Ο λογισμός του ανθρώπου προσκολλήθηκε μόνο στη γη και δε σκέπτεται καθόλου τον ουρανό, με αποτέλεσμα την θηριοποίηση του ανθρώπου και την αποθέωση της τέχνης σε οποιαδήποτε μορφή.
Ο άνθρωπος γίνεται ακρατής. Δεν μπορεί να εγκρατευθεί. Όταν ο άνθρωπος δεν πολεμά το λογισμό του τότε γίνεται δούλος της αμαρτίας. «Ο κατά διάνοιαν προς την αμαρτίαν μη πολέμων μηδέ αντιλέγων. σωματικώς πράττει αυτήν».
Οι λογισμοί μας σαπίζουν και μας συντρίβουν δημιουργώντας προβλήματα και στις διαπροσωπικές μας σχέσεις.
Οι λογισμοί μιαίνουν, μολύνουν την ψυχή μας, την δηλητηριάζουν και την φαρμακώνουν. «Αυτή ή πάλη του πονηρού. Και μετά τούτων των βελών φαρμακεύει πάσαν ψυχήν», μας λέγει ο άγιος Ησύχιος ο πρεσβύτερος.
Με την αποδοχή των λογισμών ο διάβολος αποκτά κυριαρχία και μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο ακόμη και στην αυτοκτονία, αφού ο άνθρωπος δεν μπορεί να αντισταθεί στη δύναμη του διαβόλου.
Ο ρυπαρός λογισμός καταχθονίζει την ψυχή, δηλαδή, ρίχνει κατά γης την ψυχή του ανθρώπου. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
"Ύπαγε οπίσω μου σατανά"
7. Αρχή του πολέμου οι λογισμοί.
Γενικά, όπως αναφέρθηκα και παραπάνω, οι λογισμοί είναι αρχή του πολέμου του διαβόλου εναντίον μας. Και ο πόλεμος αρχίζει με την προσβολή του λογισμού, προχωρεί στη συγκατάθεση και τελειώνει με την διάπραξη της αμαρτίας.
Αυτή είναι η πορεία και η εξέλιξη των λογισμών που προέρχονται κυρίως από τον διάβολο και από τον άνθρωπο.
8. Η δαιμονική πανουργία.
Ας δούμε, λοιπόν, πως προσβάλλεται ο άνθρωπος από τους λογισμούς, ή ποιον τρόπο χρησιμοποιούν οι δαίμονες για να μας προσβάλλουν με τους λογισμούς. Η πανουργία των δαιμόνων, που θέλουν να σπείρουν μέσα μας χίλιους δυο ακάθαρτους λογισμούς, είναι απερίγραπτη. Ο διάβολος εκμεταλλεύεται και το πιο ασήμαντο γεγονός της ζωής μας, η την πιο απίθανη περίπτωση, ή εφευρίσκει τον πιο παράξενο τρόπο για να μας μολύνει.
Πρώτα απ’ όλα, πριν μας ρίξουν στην αμαρτία, μας βάζουν λογισμούς ότι ο Θεός είναι φιλάνθρωπος, ενώ μετά την αμαρτία μας βομβαρδίζουν με τις σκέψεις ότι ο Θεός είναι απότομος και σκληρός, για να μας φέρουν στην απελπισία. «Προ μεν του πτώματος φιλάνθρωπον λέγουσιν είναι τον Θεόν, μετά δε το πτώμα απότομον και σκληρόν». Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
"Ύπαγε οπίσω μου σατανά"
Η αμαρτία εξωτερικά μπορεί να φαίνεται ένα απλό γεγονός, όπως και ένα τροχαίο ατύχημα ή κάποιο άλλο γεγονός. Για την διάπραξη, όμως, του γεγονότος αυτού έχουν προηγηθεί αλλεπάλληλες διεργασίες. Για να γίνει φόνος για παράδειγμα έχουν προηγηθεί στον ανθρώπινο νου χιλιάδες σκέψεις και σχέδια. Ο ανθρώπινος νους μέχρι να φθάσει στην διάπραξη του φόνου είχε γίνει ολόκληρο στρατηγείο.
Έτσι συμβαίνει και με την διάπραξη της οποιαδήποτε αμαρτίας. Στο εργαστήρι που λέγεται ανθρώπινος νους, έχει προηγηθεί ολόκληρη μελέτη και επιχείρηση, χωρίς, μάλιστα να το αντιληφθεί κανένας! Και η αρχή ξεκίνησε με έναν απλό λογισμό…
Ας προχωρήσουμε, όμως, στον δρόμο για την χώρα της αμαρτίας μετά την προσβολή ενός απλού λογισμού.
Το να περάσει απλώς από το νου μια απλή σκέψις ή μια εικόνα δεν ευθυνόμαστε γι’ αυτό, ούτε και είναι δύσκολο να την αντιμετωπίσουμε. Από την στιγμή, όμως, που θα ανοίξουμε την πόρτα στην σκέψη αυτή και αρχίσουμε να συζητούμε, να σκεπτόμαστε το λογισμό αυτό, τότε ο λογισμός παίρνει μέρος μέσα μας και γίνεται κυρίαρχος λογισμός. Ο λογισμός είναι κυρίως η πορεία προς την αμαρτία. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Εσμαλτωμένη εικόνα - εγκόλπιο από την Ι. Μονή Σεμοκμέδι (Γεωργία, 10ος αι.). Μουσείο Τέχνης της Γεωργίας, Τιφλίδα.
Επισκόπου Αθανασίου Γιέβτιτς
Εμείς οι ορθόδοξοι την ακούμε την Άγια Γραφή μέσα στη Λειτουργία και την καταλαβαίνουμε ως Σώμα. Όλα τα γεγονότα ή τα μυστήρια που τελούνται, οι μυσταγωγίες οι εκκλησιαστικές μας εξηγούν τι λένε τα λόγια στη Γραφή. Έτσι μπορεί κι ένας απλός χριστιανός να καταλάβει τη Γραφή. Το λέγει και ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος ότι η Βίβλος είναι ένα ποτάμι που μπορεί να το περάσει ένα αρνάκι και μπορεί να βυθισθεί σ’ αυτό ένας ελέφαντας. Για να δείξουμε σαφέστερα, πως έτσι είδαν οι Πατέρες την Αγία Γραφή, θα αναφέρουμε μόνο ένα χωρίο του αγίου Μαξίμου. Είναι το γνωστό χωρίο από το «Κεφάλαια Θεολογικά» ή όπως τα λένε ορισμένοι βυζαντινολόγοι τα «Γνωστικά Κεφάλαια», περί Θεολογίας εκατοντάς πρώτη, 66. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
"Ύπαγε οπίσω μου σατανά"
Εκδοσις: Συνοδία Σπυρίδωνος Ιερομονάχου. Νέα Σκήτη – Άγιον Όρος – 1997.
Ανάμεσα στα προβλήματα πού αντιμετωπίζει ο άνθρωπος πού προσεύχεται, είναι και το πρόβλημα των λογισμών. Το βιβλιαράκι αυτό δεν αποτελεί μία εμπεριστατωμένη μελέτη στο σοβαρό αυτό θέμα των λογισμών. Είναι μία ομιλία πού έχει γίνει πριν από αρκετό καιρό. Εδώ παρουσιάζεται αρκετά βελτιωμένη χωρίς να έχει χάσει την αρχική της μορφή ως ομιλίας. Και επειδή πολλοί είναι αυτοί πού παλεύουν με τους αισχρούς λογισμούς και περισσότεροι αυτοί πού ‘τα χάνουν’, καταβάλλεται μία προσπάθεια να καταλάβει ο χριστιανός πού αγωνίζεται τι είναι οι λογισμοί, από που προέρχονται, ποια τα αποτελέσματα τους και πώς αντιμετωπίζονται. Αν από την μικρή αυτή εργασία κάποιος ωφεληθεί, ας προσεύχεται για εκείνους πού κοπίασαν.
1. Ο σκληρός πόλεμος.
Πολλές φορές έχει λεχθεί ότι η προσευχή γι’ αυτόν που προσεύχεται είναι μια πράξη δυναμική, ωφέλιμη και θεάρεστη. Το πραγματικό αυτό γεγονός ερεθίζει τον διάβολο και τον κάνει να αντιμάχεται τον προσευχόμενο.
Έτσι ο πιστός επιθυμώντας την ένωση του με τον Θεό, συναντά δαιμονικά εμπόδια, οργανωμένα σε σύστημα και με φοβερά προγραμματισμένη επίθεση.
Εξαιτίας αυτής της προγραμματισμένης επιθέσεως η προσευχή γίνεται μια κοπιαστική πράξη και προξενεί κόπο μεγαλύτερο από οποιαδήποτε άλλη εργασία. Γι’ αυτό και τονίζει κάποιος από του πατέρες της ερήμου: «Ουκ εστίν έτερος κάματος ως το ευξάσθαι τω Θεώ, το εύξασθαι έως εσχάτης αναπνοής αγώνος χρήζει». Δηλαδή, δεν υπάρχει μεγαλύτερος κόπος από το να προσεύχεται κάποιος στον Θεό. Το να προσεύχεται κάποιος μέχρι την τελευταία του αναπνοή, χρειάζεται αγώνα. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Συνέχεια από (1) και (2)
Ο άγιος Μάξιμος εξετάζει το θέμα των αρετών σύμφωνα με τους τρείς πνευματικούς νόμους.
Η ουσία του φυσικού νόμου είναι η απαίτηση να ζούμε σύμφωνα με τη φύση δηλ. να εμμένει ο άνθρωπος στην ορθή κίνηση των δυνάμεων της ψυχής του. Σύμφωνα με αυτόν το νόμο η αρετή είναι η ορθοχρησία όλων των φυσικών δυνάμεων του ανθρώπου, ψυχικών και σωματικών. Γιατί είναι φυσικό το λογικό μέρος του ανθρώπου να υποτάσσεται στον Θεόν Λόγον και να κυριαρχεί στο άλογο μέρος της ανθρώπινης φύσης. Από την αρχή αυτή, της υποταγής του κατώτερου στο ανώτερο συνάγεται το συμπέρασμα ότι η αρετή είναι η μεσότητα μεταξύ έλλειψης και υπερβολής.
Ο φυσικός νόμος τοποθετήθηκε στη ψυχή του ανθρώπου υπό μορφήν σπερμάτων και εκδηλώνεται με τη φύση του. Μετά τη πτώση στην αμαρτία ο φυσικός νόμος παρά τη βοήθεια που πρόσφερε αποδείχθηκε ανεπαρκής. Πρός ενίσχυσή του δόθηκε ο γραπτός νόμος. Βασική αρχή του νόμου αυτού ήταν η υπακοή στο θέλημα του Θεού από το φόβο της τιμωρίας. Επομένως αρετή σύμφωνα με το γραπτό νόμο είναι η συνεπής εκπλήρωση της θέλησης του Θεού, όπως εκφράζεται στην Αγία Γραφή. « Όλοι οι λόγοι του Κυρίου περιέχουν αυτά τα τέσσερα· τις εντολές, τα δόγματα, τις απειλές, τις επαγγελίες (υποσχέσεις)· και γι’ αυτά υπομένουμε κάθε σκληραγωγία, όπως νηστείες, αγρυπνίες, να κοιμώμαστε κάτω στη γή, κόπους και μόχθους στα διακονήματα, βρισιές, ατιμίες, βασανιστήρια, θανάτους κλπ». Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Συνέχεια από (1)
Τα πάθη έχουν καταστρεπτική ενέργεια πάνω στη ψυχή. Διαστρέφουν όλες τις δυνάμεις της: την επιθυμία, το θυμο και το λόγο. Ανάλογα με τις τρείς δυνάμεις της ψυχής υπάρχουν, κατά τον άγιο Μάξιμο, και τρία βασικά είδη παθών: άγνοια, τυραννίς και ακολασία δηλ. σωματική φιλαυτία. Η σωματική φιλαυτία ή η ικανοποίηση του σώματος, είναι η μητέρα όλων των άλλων παθών. Γι’ αυτό προσθέτει: « Πρόσεχε τον εαυτό σου από τη μητέρα όλων των κακών, τη φιλαυτία, που είναι μια παράλογη φιλία με τη σάρκα. Από τη φιλία αυτή γεννιώνται με ευλογοφάνεια οι βασικοί και εμπαθείς και καθολικοί τρείς μανιώδεις λογισμοί, δηλ. της γαστριμαργίας, της φιλαργυρίας και της κενοδοξίας. Από αυτούς τους λογισμούς προέρχονται όλα τα είδη της κακίας και έχουν την αρχή τους σε κάποιες προφάσεις σωματικών δήθεν αναγκών».
Από τα τρία βασικά πάθη σχηματίζονται δύο τάξεις παθών: τα σωματικά και τα ψυχικά. Τα σωματικά έχουν τις αφορμές τους στο σώμα, τα ψυχικά στα έξωθεν πράγματα. Το βασικό χαρακτηριστικό σημείο των μεν σωματικών παθών είναι η «έλλειψη» αρετών, των δε ψυχικών η «υπερβολή» των αρετών. Τα σωματικά πάθη χαρακτηρίζει η επιθυμία των ηδονών, τα ψυχικά ο πόθος της δόξας. Αποτέλσμα των πρώτων είναι η καταστροφή των αρετών, των δεύτερων η καταστροφή της πνευματικής γνώσης. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Είναι γνωστό ότι η πτώση του ανθρώπου έγινε με τη δύναμη εκείνη της φύσης του με την οποίαν όφειλε να πραγματώσει τον προαιώνιο προορισμό του, δηλ. την ελεύθερη θέληση. Γι’ αυτό και η προσωπική σωτηρία κάθε ανθρώπου λύνεται στο επίπεδο της ελεύθερης θέλησής του (Λουκ. 9,23. Ματθ.19, 17-21).
Σταθερή διδασκαλία των Πατέρων της Εκκλησίας μας, που ακολουθεί ο άγιος Μάξιμος, είναι ότι η ελεύθερη θέληση του ανθρώπου δεν καταστράφηκε από τη φθορά της αμαρτίας αλλά μόνο «διεφθάρει». Αν δεν αντιστάθηκε στην αμαρτία αυτό οφειλόταν σε αμέλεια και όχι αδυναμία. Μέσα στον άνθρωπο και μετά την παράβαση παρέμειναν σπέρματα του καλού και από τη θέλησή του εξαρτάται εάν θα κάνει ορθή χρήση των δυνάμεων του ή όχι. Τα φυσικά σπέρματα του καλού αποτελούν τα πρώτα κίνητρα του ανθρώπου πρός αυτό.
Ο άγιος Μάξιμος παραμένει πιστός στην Πατερική διδασκαλία περί συνεργίας της ελευθερίας του ανθρώπου και της θείας Χάρης στην πραγματοποίηση της σωτηρίας. Η ανθρώπινη θέληση αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση της σωτηρίας. Η σωτηρία πραγματοποιείται πάντοτε προαιρετικά και ουδέποτε αναγκαστικά.
Τη μυστηριακή αναγέννηση, που δίνει η Χάρη, πρέπει να ακολουθεί πάντοτε η ηθική αναγέννηση, που έχει σαν βάση την θέληση. Αυτό σημαίνει ότι κάθε δώρο της θείας Χάρης για να αποβεί σωτηριώδες σε μας, απαραίτητα πρέπει να αντιστοιχεί η άσκηση της ανθρώπινης θέλησης. Σαν παράδειγμα. Η υιοθεσία, που δίνεται με το μυστήριο του βαπτίσματος, πρέπει να ακολουθείται από τη φύλαξη της Χάρης της υιοθεσίας από τον άνθρωπο. Γι’ αυτό και ο άγιος Μάξιμος ονομάζει την ελεύθερη θέληση «φυλακή» της Χάρης. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
ΣΥΝΑΞΑΡΙ
Απόψεις για τη Μονή Βατοπαιδίου (και όχι μόνο) 