Άγιος Αθανάσιος ο Μετεωρίτης (1302-1380)

Σχετικό άρθρο: Όσιος Ιωάσαφ ο Μετεωρίτης (1349/50 – 1422/23)

Γεννήθηκε στη Νέα Πάτρα, τη σημερινή Ύπατη της Φθιώτιδος, από γονείς επιφανείς, περί το 1302. Νωρίς έμεινε ορφανός. Την καλή ανατροφή του με αγάπη ανέλαβε ο θειος του. Ο ζήλος του για μάθηση τον έκανε να κάθεται έξω από τα σχολεία ν’ ακούει τα μαθήματα, επειδή δεν είχε τα απαιτούμενα έξοδα για τους δασκάλους του. Βλέποντας εκείνοι «το πρόθυμον και ευπάρεδρον, εδίδασκον αυτόν και δίχα μισθού». Η ευφυΐα του τον βοήθησε να μορφωθεί εξαίρετα.

Η παιδική ηλικία του Γρηγόριου Νύσσης

Την αταξία αυτή του αγ. Γρηγορίου μας τη διηγείται ο ίδιος. Και τη διηγείται σε ομιλία του με αφορμή τη μνήμη των Τεσσαράκοντα Μαρτύρων, όχι μόνο επειδή η παιδική του αταξία συνδέεται με την επέτειο αυτή, αλλά και με τον σκοπό να τιμήσει τους Μάρτυρες και να οικοδομήσει το πολυάριθμο ακροατήριό του.

Η αταξία του συνδέεται άμεσα με τη μητέρα του Εμμελία. Το μικρό ιστορικό έχει ως εξής: η μητέρα του Γρηγορίου προερχόταν από οικογένεια που συνδύαζε την ευσέβεια, την κοινωνική προβολή και τη μεγάλη κτηματική περιουσία, ένα μέρας της οποίας βρισκόταν στην Αρμενία. Η ζωή της ήταν αφιερωμένη στην επιτέλεση αγαθοεργών σκοπών, τους οποίους πολλαπλασίασε μετά τον θάνατο του συζύγου της.

Ένας από τους αγαθοεργούς σκοπούς της ήταν και η φροντίδα της για την τιμή της μνήμης των Τεσσαράκοντα Μαρτύρων, που Θανατώθηκαν το 320 στη Σεβάστεια της Αρμενίας. Συγκεκριμένα η Εμμελία φρόντισε να συγκεντρώσει τα οστά των μαρτύρων σε ειδική θήκη (λάρνακα), να την τοποθετήσει σε έναν ναΐσκο (σηκό), και να εγκαινιάσει «την επί τοις λειψάνοις πανήγυριν την πρώτην».

Άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης

Η Εκκλησία μας γιορτάζει τη μνήμη του αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγήτου, ο οποίος τιμάται ως ο πολιούχος άγιος της Αθήνας, στις 3 Οκτωβρίου.

Τω Παύλω Διονύσιε, τω κλεινώ κορυφαίω, μαθητευθείς πανόλβιε, υπ’ αυτού εμυήθης, των αποκρύφων την γvώσιν, όθεv σε και λαμπτήρα, τη Εκκλησία τίθησιν, Αθηνών προχειρίσας, της ευσεβούς, Ιεράρχηv πόλεως, ην φυλάττοις, ορθοδοξούσαν πάνσοφε, σαις ευχαίς θεοκήρυξ.

(Εξαποστειλάριον)

Ο άγιος των δικαστικών και των δικηγόρων

Ο άγιος Διονύσιος ήταν πασίγνωστος φιλόσοφος της Αθήνας και μέλος του ανωτάτου δικαστηρίου της πόλης, του Αρείου Πάγου. Ήταν ο πρώτος (ή τουλάχιστον από τους πρώτους) που ασπάστηκε το Χριστιανισμό, έπειτα από το κήρυγμα του αποστόλου Παύλου κάτω από τον ιερό βράχο της Ακροπόλεως: «Τινές δε άνδρες κολληθέντες αυτώ επίστευσαν, εν οις και Διόνυσος ο Αρεοπαγίτης…» (Πράξ. ιζ΄, 34). Υπήρξε ο πρώτος επίσκοπος της Αθήνας κατά την αποστολική εποχή (κάποιες μεταγενέστερες πηγές αναφέρουν ως πρώτο επίσκοπο Αθηνών τον Ιερόθεο και διάδοχό του το Διονύσιο, βλ. το βίο του αγίου Ιεροθέου). Ο άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης μαρτύρησε δια ξίφους επί Δομιτιανού, ενώ υπάρχουν και κάποιες πηγές που τοποθετούν το μαρτύριό του επί Τραϊανού ή ακόμη και επί Αδριανού.

Αυτά είναι τα ελάχιστα ιστορικά στοιχεία που διαθέτουμε σχετικά με τον άγιο Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη. Πολλοί συναξαριστές δίνουν ένα πλήθος πληροφοριών για τη σημαντικότατη αυτή προσωπικότητα του Χριστιανισμού, οι οποίες όμως εντάσσονται αποκλειστικά και μόνο στον κύκλο της παράδοσης. Έτσι…

Μωυσής ο Θεόπτης – 4 Σεπτεμβρίου

Ο Προφήτης Μωυσής παραλαμβάνει τις Πλάκες με τις Δέκα Εντολές από τον Θεό. Ψηφιδωτό της βασιλικής του Αγίου Βιταλίου στην Ραβέννα (6ος αιώνας).

Γεννήθηκε στην Αίγυπτο σε μια εποχή κατά την οποία είχε νομοθετηθεί η θανάτωση των αρσενικών παιδιών των Εβραίων. Έζησε, γιατί έτσι το θέλησε ο Θεός. Η μητέρα του για να τον σώση από τον θάνατο, τον ξάπλωσε μέσα σε ένα καλάθι, που το άλειψε με πίσσα για να μη βουλιάζη, και τον άφησε σε ένα ποτάμι. Εκεί τον βρήκε η κόρη του Φαραώ και επειδή της έκανε εντύπωση η χαρούμενη όψη του, θέλησε να τον υιοθετήση και τον έδωσε σε κάποια Εβραία να της τον μεγαλώση. Ο Θεός οικονόμησε έτσι τα πράγματα ούτως ώστε να βρεθή στην αγκαλιά της μητέρας του και να θηλάζη το μητρικό γάλα. Όταν μεγάλωσε, αρνήθηκε να ονομάζεται γιός της κόρης του Φαραώ. Περιφρόνησε τα πλούτη, τις αμαρτωλές ηδονές και την ψεύτικη ανθρώπινη δόξα και προτίμησε να συγκακουχείται με τον λαό του Θεού.

Θυατείρων Γρηγόριος: «Να βοηθήσουμε τους Έλληνες αδελφούς μας»

Έρανο για τους Έλληνες που χρειάζονται άμεση οικονομική συμπαράσταση, αποφάσισε η Ιερά Αρχιεπισκοπή Θυατείρων σε συνεργασία με Φορείς της Ομογένειας.

Ο Αρχιεπίσκοπος Θυατείρων κ. Γρηγόριος, εξέδωσε την παρακάτω εγκύκλιο:

Αγαπητοί μας εν Κυρίω

Με την είσοδό μας εις την ιερή και κατανυκτική περίοδο της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής, σας εύχομαι Καλό Στάδιο και με ειρήνη και κατάνυξη να διέλθουμε την περίοδο αυτή και με χαρά να αξιωθούμεν να εορτάσουμε τα Άγια Πάθη και την Ανάσταση του Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού.

Η εργασία κατά την θεολογική σκέψη των Τριών Ιεραρχών

Δημήτριος Ι. Τσελεγγίδης

Καθηγητής Α.Π.Θ

Η εργασία ως φυσική δραστηριότητα του ανθρώπου, και μία από τις σπουδαιότερες εκδηλώσεις της ζωής του, όχι μό­νο καταφάσκει στο καθαυτό είναι του, αλλά εκφράζει σε ιδι­αίτερα σημαντικό βαθμό και την εσώτερη-πνευματική ποιό­τητά του.

Σύμφωνα με τη σύγχρονη εκκοσμικευμένη θεώρηση της ζωής, ο χαρακτήρας της εργασίας είναι κατεξοχήν οικονομι­κός και κοινωνικός. Έτσι, ο άνθρωπος εργάζεται για να καλύ­ψει τις βιοτικές ανάγκες του και να καταξιώσει κοινωνικά την ύπαρξή του.

Ο όσιος Γρηγόριος ο Δεκαπολίτης

Ο άγιος Γρηγόριος ο Δεκαπολίτης.

Ό όσιος Γρηγόριος γεννήθηκε στα τέλη του 8ου αιώνα σε μια από τις πόλεις της Δεκαπόλεως της Ίσαυρίας, την Είρηνούπολη. Χάρη στην ευσέβεια και τις φροντίδες της μητέρας του, το νεαρό αγόρι έλαβε επαρκή στοιχειώδη εκπαίδευση και από την ηλικία των οκτώ χρόνων έδειξε σαφή προτίμηση για τη μελέτη των Ιερών Γραφών και τον εκκλησιασμό. Επιδιδόταν επιμελώς στη νηστεία και στην άσκηση όλων των αρετών με σκοπό να μορφώσει εντός του πιστά την εικόνα του Χρίστου.

Σεβασμ. Μητροπολίτης Μύρων Χρυσόστομος: «Μη στεναχωρείστε αδελφοί αν σας κυνηγούν οι συνασκητές σας» – Metropolitan Chrysostomos of Myra: “Do not worry, brothers, if your fellow monks are chasing after you”

πηγή: Romfea.gr

Με κατάνυξη και βυζαντινή μεγαλοπρέπεια εορτάστηκε σήμερα η εορτή του Αγίου Ευδόκιμου του Βατοπαιδινού στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου, παρουσία 600 πιστών από όλη την Ελλάδα και άλλες χώρες.

Το απόγευμα του Σαββάτου, 16 Οκτωβρίου 2010 έφτασε στις 4μ.μ. στην Ιερά Μονή ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μύρων κ. Χρυσόστομος προσκεκλημένος της Μονής για να προεξάρχει των εορτασμών.

Το απόγευμα της

Ο άγιος Γρηγόριος ο Ε΄ και η επανάσταση

Ξένοι των Ελληνικών ιδανικών, και αμέτοχοι της εθνικής συνείδησης των Ελλήνων, οι Νεοπαγανιστές κατηγορούν τον άγιο Γρηγόριο τον Ε΄ για προδοσία, και συμμαχία με τους Τούρκους. Αυτόν που σκότωσαν οι Τούρκοι μαρτυρικά, επειδή βοήθησε το έθνος στην απελευθέρωσή του! Αυτόν που οι απελευθερωμένοι Χριστιανοί Έλληνες, δήλωσαν ότι αναγνωρίζουν ως ΑΓΙΟ και ΕΘΝΟΜΑΡΤΥΡΑ.

Ὀσιος Διονύσιος ο Σταυροβουνιώτης (ο Α’) ο πρώην Καυσοκαλυβίτης

O Ὀσιος Διονύσιος (ο Α’) ο Σταυροβουνιώτης ο πρώην Καυσοκαλυβίτης

Ο οσιώτατος γέρων Διονύσιος, του οποίου αγνοούμεν την νεανικήν καταγωγήν, εχρημάτισε διάκονος εις το Οικουμενικόν Πατριαρχείον.

Συντόμως εγκατέλειψε την υπηρεσίαν αυτήν και απεσύρθη, διά να ήσυχάση, εις την ιεράν σκήτην των Καυσοκαλυβίων του Αγίου Όρους και συγκεκριμένως εις την καλύβην «Άγιος Χαράλαμπος».

Φύσις ησυχαστική και εσωστρεφής ήλλαζε συνεχώς τόπον διαμονής διά να έχη ησυχίαν και αμεριμνίαν. Τον Διονύσιον εχαρακτήριζε η ολοκληρωτική ακτημοσύνη. Διεδίδετο ότι κατά την αναζήτησιν ησύχων και ερημικών τόπων περιήλθε πολλά ερειπωμένα μονύδρια και ησυχαστήρια, επεσκέφθη δε και την Κύπρον περί το 1875.

Άγιος Αθανάσιος ο Μετεωρίτης (1302-1380)

Σχετικό άρθρο: Όσιος Ιωάσαφ ο Μετεωρίτης (1349/50 – 1422/23)

Γεννήθηκε στη Νέα Πάτρα, τη σημερινή Ύπατη της Φθιώτιδος, από γονείς επιφανείς, περί το 1302. Νωρίς έμεινε ορφανός. Την καλή ανατροφή του με αγάπη ανέλαβε ο θειος του. Ο ζήλος του για μάθηση τον έκανε να κάθεται έξω από τα σχολεία ν’ ακούει τα μαθήματα, επειδή δεν είχε τα απαιτούμενα έξοδα για τους δασκάλους του. Βλέποντας εκείνοι «το πρόθυμον και ευπάρεδρον, εδίδασκον αυτόν και δίχα μισθού». Η ευφυΐα του τον βοήθησε να μορφωθεί εξαίρετα.

Όσιος Σάββας ο Βηματάρης (10ος αι.), εορτή Τρίτη του Πάσχα

Ο Άγιος Σάββας ο Βηματάρης ο Βατοπαιδινός. Σύγχρονη φορητή εικόνα του Κύπριου Αγιογράφου Αδάμου Αδάμου

Ο όσιος αυτός έζησε στη μονή Βατοπαιδίου. Ήταν ιεροδιάκονος και είχε το διακόνημα του βηματάρη, δηλαδή του διακονητή του ιερού Βήματος. Τον 10ο αιώνα, σε επιδρομή Αράβων στη μονή, ο Σάββας πρόλαβε και έκρυψε την εικόνα της Παναγίας της Βηματάρισσας ή Κτιτόρισσας στο πηγάδι του ιερού Βήματος, μαζί με τον σταυρό του Μεγάλου Κωνσταντίνου, τοποθετώντας μπροστά τους αναμένη λαμπάδα. Ο Σάββας αιχμαλωτίσθηκε και μεταφέρθηκε στην Κρήτη. Όταν μετά εβδομήντα έτη απελευθερώθηκε και επέστρεψε υπέργηρος στη μονή, υπέδειξε στον ηγούμενο Νικόλαο να ανοίξουν το πηγάδι, όπου βρήκαν θαυμαστά την εικόνα της Παναγίας και τον σταυρό να στέκουν όρθια πάνω στο νερό και την λαμπάδα αναμμένη.

Ο Γρηγόριος ο Θεολόγος

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, γεννήθηκε το 329μ.Χ. στην πόλη Ναζιανζό. Ο πατέρας του, Γρηγόριος και αυτός, την ίδια χρονιά που γεννήθηκε ο Άγιος, έγινε Επίσκοπος της Ναζιανζού. Η μητέρα του ονομαζόταν Νάννα και ήταν πολύ θερμή χριστιανή. Αυτή δίδαξε, στον Άγιο, τα πρώτα γράμματα και του μετέδωσε την αγάπη της για τον Χριστό και την Χριστιανική πίστη.

Ο Άγιος Γρηγόριος εξελίσσεται μέρα με την μέρα σε ένα φιλομαθή και ενάρετο νέο. Την σκυτάλη της εκπαίδευσης του Αγίου, παίρνει μετά την μητέρα του, ο θείος του Αμφιλόχιος. Ο Αμφιλόχιος του διδάσκει Ελληνικά και ρητορική. Ο Άγιος με την φιλομάθεια που τον διακρίνει και την συνεχή μελέτη, εξάντλησε γρήγορα τα αποθέματα γνώσεων τόσο της μητέρας του όσο και του θείου του. Έτσι αναγκάστηκε να πάει στην Καισάρεια όπου συνέχισε την εκπαίδευση του στην εκεί Θεολογική Σχολή. Την Καισάρεια ακολουθεί η Αλεξάνδρεια και τελικά η Αθήνα. Στην Αθήνα σπουδάζει φιλοσοφία, ρητορική και ιατρική.

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος – 25 Ιανουαρίου

Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος. Φορητή εικόνα του 14ου αιώνα από την Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου, όπου φυλάσσεται και η αγία κάρα του.

Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος καταγόταν από την Ναζιανζό της Μικράς Ασίας. Η μητέρα του Νόννα ήταν ευσεβής Χριστιανή, ενώ ο πατέρας του ήταν αρχικά οπαδός του συστήματος των Υψισταρίων, ενός κράματος από ιουδαϊκά και εθνικά θρησκευτικά στοιχεία, και στο οποίο η λατρεία του υψίστου Θεού συνδυαζόταν με την λατρεία του πυρός. Η σύζυγός του με την προσευχή και την καθημερινή παρακίνησή της κατόρθωσε την επιστροφή του στην Χριστιανική πίστη. Βαπτίσθηκε από Επισκόπους της περιοχής και έλαβε το όνομα Γρηγόριος. Λίγο αργότερα χειροτονήθηκε Επίσκοπος Ναζιανζού. Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος παρομοιάζει τους γονείς του με τον Αβραάμ και την Σάρραν, επειδή απέκτησαν τρία παιδιά σε προχωρημένη ηλικία, ήτοι την Γοργονία, τον Γρηγόριο και τον Καισάριο.

Άγιος Γρηγόριος Νύσσης – 10 Ιανουαρίου

Ο άγιος Γρηγόριος επίσκοπος Νύσσης. Ψηφιδωτό από την Αγία Σοφία του Κίεβου (11ος αιώνας).

του Πρωτοπρ. π. Γεωργίου Παπαβαρνάβα

Ο άγιος Γρηγόριος ήταν Επίσκοπος Νύσσης, μιας μικρής Επισκοπής, την οποία όμως ανέδειξε μεγάλη και περιφανή με την αγιότητα της πολιτείας του. Γεννήθηκε στην Νεοκαισάρεια του Πόντου το 335 μ. Χ. από γονείς ευσεβείς, τον Βασίλειο και την Εμμέλεια. Σπούδασε στην Νεοκαισάρεια η την Καισάρεια. Λόγω του θανάτου του πατέρα του δεν μπόρεσε να συνεχίση τις σπουδές του σε Σχολές εκτός της πατρίδας του, όπως ο αδελφός του Μέγας Βασίλειος. Μαθήτευσε κοντά στον σοφιστή Λιβάνιο, αλλά την συστηματικότερη παιδεία την έλαβε από τον αδελφό του Μέγα Βασίλειο, την μητέρα του Εμμέλεια, την αδελφή του Μακρίνα, και την γιαγιά του Μακρίνα, η οποία ήταν μαθήτρια του αγίου Γρηγορίου του θαυματουργού, ο οποίος φανερώθηκε «εν οράματι» στον άγιο Γρηγόριο Νύσσης και του απήγγειλε το Σύμβολον της πίστεως που συνέταξε.

Νυμφεύθηκε την Θεοσεβεία, την πρόωρη κοίμηση της οποίας αντιμετώπισε με μεγάλη ανδρεία.

Ο άγιος Γρηγόριος ο Νύσσης ήταν ισχυρή προσωπικότητα. Έλαβε μέρος στην Β΄ Οικουμενική Σύνοδο, που έγινε στην Κωνσταντινούπολη το 381 μ. Χ.

Όσιος Γρηγόριος ο Ησυχαστής (+1406), κτήτορας της Μονής του Αγίου Νικολάου, της νυν επονομαζομένης του «Οσίου Γρηγορίου» Αγίου Όρους – 7 Δεκεμβρίου

Ο άγιος Γρηγόριος ο κτίτορας. Τοιχογραφία τραπέζης Ι. Μ. Βατοπαιδίου (1786).

Ο Όσιος Γρηγόριος ο Ησυχαστής ή ο Σιωπών ή ο Νέος Σιναΐτης, ο από Συριανών, κατά την αγιορείτικη παράδοση και τους σλαβικούς συναξαριστές, καταγόταν από τη Σερβία. Γεννήθηκε στις αρχές του 14ου αιώνα. Υπήρξε μαθητής των άγιων Γρηγορίου του Σιναΐτη, Ρωμύλου της Ραβάνιτσας, του οποίου τον βίο έγραψε, και του μακαρίου Γέροντος Ιλαρίωνος

Ασκήθηκε στα Παρόρια, για τα όποια γράφει: «Ήλθα κι εγώ ο ελαχιστότατος των μοναχών από την Κωνσταντινούπολη σ’ αυτόν τον τόπο, και ακούω για την ενάρετη ζωή και την τέλεια άσκηση τους, έκλινα το κεφάλι και υποτάχθηκα» (1350). Μετά από επιδρομή Αγαρηνών πηγαίνει στη Ζαγορά της Βουλγαρίας με τον Γέροντα του Ιλαρίωνα και στα Μελανά της Μεγίστης Λαύρας όπου συνάντησε τον άγιο Ρωμύλο. Κατέληξε στην ανάμεσα στις μονές Σιμωνόπετρας και Διονυσίου περιοχή, όπου κτίζει την ονομαστή μονή του Αγίου Νικολάου, τη σήμερα γνωστή με το όνομα του. Εκεί κοντά υπήρχαν τα κελλιά, όπου είχε ασκητεύσει ο όσιος Γρηγόριος ο Σιναΐτης. Σε απόσταση ενός τετάρτου της ώρας από τη μονή σώζεται ακόμη το ασκητήριο του κτήτορος οσίου Γρηγορίου του Σιωπώντος.

Ο Άγιος Γρηγόριος Επίσκοπος Μεθώνης, εθνοιερομάρτυρας (1816-1825)

VatopaidiFriend: Έστω και με λίγη καθυστέρηση, αξίζει να διαβάσετε τον βίο του αγίου Γρηγορίου, για να καταλάβετε ποίος πραγματικά ήταν ο ρόλος της Εκκλησίας (των γνήσιων παιδιών της) στην απελευθέρωση της χώρας.

Γεννήθηκε το 1770 στο χωριό Άλβαινα της Ολυμπίας. Επίσκοπος Μεθώνης Ναυαρίνου και Νεοκάστρου χειροτονήθηκε επί πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Κυρίλλου ΣΤ’ (1813-1818). Το 1817 ταξίδεψε στη Ρωσία και παρουσιάστηκε ενώπιον του τσάρου στον όποιο, με σπάνια ευγλωττία, εξέθεσε τις κακουργίες των Τούρκων κατακτητών και την οικτρή κατάσταση των υπόδουλων Ελλήνων, και από τον όποιο ζήτησε συμπαράσταση και βοήθεια για το δούλο Γένος. Στη Μεθώνη επέστρεψε το 1818 με ρωσικό πολεμικό πλοίο.

Η ΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΩΝ ΚΑΙ ΑΙ ΜΗΤΕΡΕΣ (Αγίου Νεκταρίου)

Μητέρα και παιδί. Πίνακας του φινλανδού ζωγράφου Albert Edelfelt (1854-1905).

Η των παίδων αγωγή από της βρεφικής ηλικίας ανάγκη να άρχηται, όπως αι ψυχικαί του παιδός δυνάμεις απ’ αυτής της εκδηλώσεως αυτών διευθύνονται ευθύς εξ αρχής προς το καλόν, το αγαθόν, το αληθές, και απομακρύνονται του κακού, του αισχρού και του ψευδούς. Η ηλικία αυτή δύναται να θεωρηθή η ασφαλεστέρα βάσις, εφ’ ης μέλλει να οικοδομηθή η ηθική και διανοητική του παιδός μόρφωσις. Διό ο μεν Φωκυλίδης λέγει: «Χρή παίδ’ ετ εόντα καλά διδασκέμεν έργα», διότι από τις παιδικής ηλικίας, ως από αφετηρίας, ορμάται ο άνθρωπος προς το στάδιον, όπερ μέλλει να διατρέξη εν τω βίω του. Ο δε Μέγας Βασίλειος αποφαίνεται: «εύπλαστον έτι ούσαν και απαλήν την ψυχήν και ως κηρόν εύτηκτον ταις των επιβαλλομένων μορφαίς ραδίως εκτυπουμένην προς πάσαν αγαθών άσκησιν ευθύς και εξ αρχής ενάγεσθαι χρή. Ώστε του λόγου προσγενομένου και της διακριτικής έξεως προσελθούσης, δρόμον υπάρχειν εκ των εξ αρχής στοιχείων και των παραδοθέντων της ευσέβειας τύπων, του μεν λόγου το χρήσιμον υποβάλλοντος, του δε ήθους ευμάρειαν προς το κατορθούν εμποιούντος».

Θείας Χάριτος Εμπειρίες, Γέροντας Ιωσήφ ο Ησυχαστής (12)

Συνέχεια από (11)

(+Γέροντος Ιωσήφ Βατοπαιδινού)

11. Κοινωνία των Αχράντων Μυστηρίων υπό αγγέλου.

Την εποχή αυτή σταμάτησαν εις τα καλύβια τους και ο Γέροντας δοκίμαζε έναν είδος εγκλεισμού και ο πατήρ Αρσένιος τον εξυπηρετούσε εις τας απαραιτήτους χρείας. Για τον σκοπόν αυτόν και εις την μετάληψιν δεν πήγαινε συχνά όπως επικρατούσε η συνήθεια εκεί και μόνον ο πατήρ Αρσένιος πήγαινε με τους άλλους πατέρας, όπου είχε Λειτουργίαν. «Τότε, μας έλεγε, διέδιδαν ότι έχω χρυσόν και φοβούμαι να βγω από την καλύβην, μη μου τον κλέψουν. Και πράγματι είχομεν, όχι όμως χρυσόν, αλλά τον Χριστόν και προσέχαμεν να μη τον χάσωμεν. Μίαν ημέραν, που νομίζω ήταν εορτή, δεν πήγα πάλιν πουθενά και μόνον ο πατήρ Αρσένιος πήγε για να μεταλάβη. Αφού έμεινα μόνος μου και πέρασε ώρα αρκετή, άρχισα να μοιρολογώ με τον λογισμόν μου και αποκλαιόμενος έλεγα ότι δεν θα αξιωθώ και εγώ καθώς και οι άλλοι πατέρες να πάρω μέσα μου τον Χριστόν και άρχισα να λυπούμαι γι’ αυτό. Νύκτα ήτο και επομένως σκοτεινά και πάντοτε καθήμενος όπως συνήθιζα εις το σκαμνί μου, με τα μάτια μου κλειστά. Σαν να κατάλαβα ότι κάποιος μου χτύπησε το χέρι. Άνοιξα τα μάτια μου και βλέπω έναν ωραιότατον νεανίαν με φτερά και βάσταζε τα θεία δώρα και μειδιώντας μου έκαμε νεύμα να ετοιμασθώ. Με επλησίασεν,όσον απαιτούσε, και μου έδωσε εις το στόμα με πολλήν προσοχήν μία μερίδα του Δεσποτικού Σώματος. Αφού μου έδωσε, όπως είπα, την θείαν μερίδα, έκλεισε με προσοχήν το ολόφωτον σκεύος που κρατούσε, με κοίταξε με σεμνόν μειδίαμα και ανέβη από την στέγην της καλύβης μου, εκεί όπου ήτο και πριν».

Μας έλεγε δε ότι όλην την ημέραν εκείνην οι λογισμοί του ήσαν απορροφημένοι από αυτό το γεγονός και ο νους και η καρδία του ήσαν αιχμαλωτισμένοι εις την αγάπην του Χριστού.

Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, Στο Χριστό στο Κάστρο (Μέρος 2ο)

Συνέχεια από 1ο μέρος

Ούτος ήτο ο Βασίλης της Μυλωνούς, ο αδελφός του Αργυρή, του αποκλεισμένου από τάς χιονας. Ήλθεν εις την αποβάθραν με σακκον πλήρη τροφίμων και με αλλά τίνα εφόδια διά την εκδρομήν. Ιδών αυτόν ο ιερεύς:

«Πώς το έμαθες, Βασίλη;» του λέγει.

«Το έμαθα, παπά, απ το μαστροΠανάγο το μαραγκό».

«Τί ώρα και πού τον είδες;»

«Κατά τάς δέκα τον ηυρα εις το καπηλειό του Γιάννη του Μπουμπούνα. Είχε φάει ψωμί κι εβγηκε να πιή δυο τρία κρασιά με το ισναφι. Έλεγε πώς αποφασίσατε να πάτε στο Κάστρο, και σάς εκατακρινε για την τόλμη. Μα εγώ το χάρηκα, γιατί ανησυχώ για κείνον τον αδερφό μου, και θέλω να ρθω μαζί σας, αν με παίρνετε».

«Ας είναι, καλώς να ρθης» είπεν ο ιερεύς.

Άγιος Μάξιμος ο Γραικός, ο Βατοπαιδινός, ο εξ Άρτης

Ο κατά κόσμον Μιχαήλ Τριβώλης, υιός των επιφανών, πλουσίων και ευσεβών γονέων Μανουήλ και Ειρήνης, κατήγετο από την Λακεδαίμονα της Πελοποννήσου, αλλά γεννήθηκε στην Άρτα της Ηπείρου το 1470. Έλαβε καλή μόρφωση, στην αρχή από τον πατέρα του και στην συνέχεια από τον ιερέα Ιωάννη Μόσχο. Έφηβος φοίτησε στο περίφημο ελληνικό σχολείο της Άρτας.

ΑΓΙΑ ΜΑΚΡΙΝΑ – 19 Ιουλίου

Μια γυναίκα, που το όνομα της και το έργο έμειναν πολύ σεβαστά στην ιστορία της Εκκλησίας, είναι η οσία Μακρίνα, της όποιας την ιερή μνήμη εορτάζομε σήμερα. Η οσία Μακρίνα είναι αδελφή του Μεγάλου Βασιλείου και πρωτότοκη σε μια οικογένεια με εννέα παιδιά, που έδωκε στην Εκκλησία τρεις επισκόπους. Πατρίδα της είναι η Καππαδοκία, μια επαρχία με πλούσια και μεγάλη εκκλησιαστική παράδοση, πατρίδα πολλών αγίων και μεγάλων ιεραρχών. Η οικογένεια της οσίας Μακρίνας ήταν από τις πιο ξεχωριστές οικογένειες της Καππαδοκίας, με προγόνους αγίους μάρτυρες στα χρόνια των διωγμών και με διδάσκαλο τον άγιο Γρηγόριο το θαυματουργό.

Η ωφέλεια από τα μνημόσυνα (Οσίου Ιωάννου του Δαμασκηνού)

Ένας άγγελος ζυγίζει ψυχές και διώχνει τον δαίμονα που προσπαθεί να αρπάξει μία. Πίνακας του ιταλού ζωγράφου Guariento (μέσα 14ου αιώνα).

Μ’ αυτό το έργο του ο μεγάλος άγιος και θεολόγος του 8ου αιώνα συνοψίζει τη διδασκαλία της Εκκλησία μας για τα μνημόσυνα και, χρησιμοποιώντας πλήθος πατερικών μαρτυριών, απαντά σε πολλά ερωτήματα, που σχετίζονται με την ιστορική προέλευση, τη σημασία και τη σκοπιμότητά τους.

Πρόλογος

Σύμφωνα με ομόφωνη αγιοπατερική μαρτυρία την οποία επιβεβαιώνει αδιάκοπη εκκλησιαστική παράδοση αιώνων, οι ειδικές ευχές για τους νεκρούς θεσπίστηκαν από τους αγίους αποστόλους (1). H θέσπιση αυτή έχει δύο βασικά δογματικά θεμέλια: α) την έννοια της Εκκλησίας ως κοινωνίας αγίων, που αποτελείται όχι μόνο από τους ζωντανούς αλλά και τους «κεκοιμημένους» χριστιανούς και β) την πίστη στη μεταθανάτια ζωή, την ανάσταση και την τελική κρίση.

Επιπλέoν, η διδασκαλία και η διαχρονική πράξη της Εκκλησίας, μας προτρέπουν να εκδηλώνουμε τη μέριμνα μας για την ανάπαυση μιας ψυχής όχι μόνο με προσευχές, αλλά και με έργα αγάπης. Έτσι, οι Αποστολικές Διαταγές παραγγέλνουν να προσφέρονται στους φτωχούς ορισμένα από τα υπάρχοντα του νεκρού στη μνήμη του. Και ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ερμηνεύοντας το κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο, συμβουλεύει να κάνουμε τέτοιες αγαθοεργίες, «ώστε, αν μεν ο νεκρός είναι αμαρτωλός, ν’ απαλλαγεί από τις αμαρτίες του· και αν είναι δίκαιος, να λάβει μεγαλύτερο μισθό και ανταπόδοση». Οι προσευχές, από το άλλο μέρος, για τους νεκρούς περιλαμβάνουν τόσο την μνημόνευση των ονομάτων τους στις θείες λειτουργίες, όσο και την τέλεση ειδικών ακολουθιών, των μνημοσύνων.

ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΣΕΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΓΗΣ (Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου)

Μέχρι τώρα έχουν πραγματοποιηθεί δύο μεταθέσεις του τρόπου της ζωής μας, που έμειναν περίφημοι ανά τους αιώνες και ονομάζονται «οι Δύο Διαθήκες» ή «σεισμοί της γης», επειδή αποτελούν μία τόσο σοβαρή πραγματικότητα. Η μία είναι η μετάθεση από τα είδωλα στο Νόμο. Η άλλη από το Νόμο στο Ευαγγέλιο.

Ακόμη όμως μας έχει προαναγγελθεί και ένας τρίτος σεισμός: η μετάστασή μας από τα εδώ στα εκεί, στα μη κινούμενα, στα μη σαλευόμενα. (δηλαδή η Δευτέρα Παρουσία)

Το ίδιο έπαθαν και οι δύο Διαθήκες. Τι έπαθαν; Δεν καταργήθηκαν αμέσως· ούτε με την πρώτη κίνηση, που έγινε προς το σκοπό αυτό. Και γιατί; Για να μη εκβιασθούμε, αλλά να πεισθούμε. Γιατί όπως ξέρεις το ακούσιο δεν είναι ποτέ κάτι μόνιμο, όπως δεν είναι και τα ρεύματα ή τα φυτά που συγκρατούνται με βία. Αντιθέτως το εκούσιο είναι και πιο μόνιμο και πιο ασφαλές. Το ένα είναι έργο εκείνου που μας πειθανάγκασε· το άλλο είναι δικό μας. Το ένα είναι ένδειξη της επιείκειας του Θεού· ενώ το άλλο εξουσίας τυραννικής. Και ακριβώς γι’ αυτό νόμισε, ότι είναι σωστό να μας κάνει, έστω και χωρίς να το θέλουμε, το καλό· την πραγματική του όμως ευεργεσία θα μας τη δώσει μόνο αν το θελήσουμε. Γι’ αυτό και, παιδαγωγικά και θεραπευτικά, άλλα μεν από τα πατροπαράδοτα έθιμα τα καταδικάζει και άλλα, υποχωρώντας λίγο σ’ εκείνα που αποσκοπούν στην ηδονή, τα ανέχεται, όπως και οι ιατροί κάνουν στους αρρώστους για να γίνει με τα έμπλαστρά τους φανερό στους συνετούς ότι η δηλητηρίαση από τα φάρμακα θεραπεύεται με άλλα φάρμακα καλύτερα. Πραγματικά η μετάθεση από εκείνα, που έχουν γίνει πια αντικείμενο μεγάλης τιμής λόγω της συνήθειας και του μακρού χρόνου, δεν είναι και τόσο εύκολη!

ΣΕ ΠΟΙΟΝ ΘΑ ΚΑΤΑΦΥΓΩ; (Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου)

Ο Προφητάναξ Δαβίδ. Εικόνα της Ιερά Μονής του Αγίου Αντωνίου στην Αριζόνα (εκεί είναι ο γέροντας Εφραίμ ο Φιλοθεϊτης).

Ποια βοήθεια θα βρω όταν ταλαιπωρούμαι ή ποια παρηγοριά; Σε ποιον θα καταφύγω όταν στενοχωρούμαι; Την απάντηση, σου την δίνει ο Δαβίδ, ο μεγάλος θεραπευτής, που ακόμη και πονηρά πνεύματα ξόρκιζε με το Πνεύμα που είχε μέσα του. Ζητάς από μένα να μάθεις σε ποιον θα καταφύγεις και δεν το γνωρίζεις συ ο ίδιος; Ποιος είναι εκείνος που δυναμώνει τα αδύνατα χέρια, που θεραπεύει τα γόνατα που έχουν παραλύσει και οδηγεί μέσα από τη φωτιά και σώζει μέσα από το νερό; Δεν σου χρειάζεται, λέει, στρατός, ούτε όπλα, ούτε τοξότες, ούτε ιππείς, ούτε σύμβουλοι, ούτε φίλοι, ούτε εξωτερική ενίσχυση. Έχεις στη διάθεσή σου τη συμμαχία που έχω και εγώ και καθένας που την θέλει. Πρέπει μόνο να την θελήσεις και να τρέξεις προς αυτήν με ορμή. Κοντά σου βρίσκεται η παρηγοριά, στο στόμα και στην καρδιά σου. «Θυμήθηκα τον Θεό», λέει, «και ευφράνθηκα» (Ψαλμός ΟΣΤ΄ 3). Υπάρχει κάτι πιο εύκολο από την μνήμη; Θυμήσου και συ τον Θεό, για να ευφρανθείς.

(Λόγος ΙΖ΄, Προς τους πολιτευομένους Νανζιανζού…)